هافینگتون پست در یادداشتی به قلم الان بن‌مایر، استاد روابط بین‌الملل و مطالعات خاورمیانه در دانشگاه نیویورک و مدیر پروژه خاورمیانه در انستیتوی سیاست جهانی به اهمیت نقش ترکیه در مناقشه کنونی بین ایران و غرب پرداخته است.
هافینگتون پست در یادداشتی به قلم الان بن‌مایر، استاد روابط بین‌الملل و مطالعات خاورمیانه در دانشگاه نیویورک و مدیر پروژه خاورمیانه در انستیتوی سیاست جهانی به اهمیت نقش ترکیه در مناقشه کنونی بین ایران و غرب پرداخته است.
بن‌مایر در این یادداشت می‌نویسد که زمان آن فرارسیده است که ترکیه نقش مهم‌تری در مهار جاه‌طلبی های ایران برای دستیابی به سلاح هسته‌ای ایفا کند. با تشدید تحریم‌ها و پیش از اقدامات شدیدتر آمریکا و اسرائیل از جمله عملیات نظامی علیه تسهیلات هسته‌ای ایران، موقعیت ویژه ترکیه در نفوذ بر ایران و تجربه رابطه با این کشور می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد. اما به این منظور این کشور باید با اتخاذ یک موضع برابرنگرانه اخلاقی و در پیش گرفتن یک رهبری عمل‌گرایانه بتواند در تلاش‌های میانجیگرانه خویش در منطقه اعتماد بیافریند.
نویسنده یادداشت با اشاره به شدت گرفتن تحریم‌های ایران و به دنبال آن متاثرشدن دستگاه بانکی و انرژی این کشور و نیز سپاه پاسداران بر این باور است که فشار بر ایران به شدت افزایش یافته است. او در مسیر جست‌وجوی راه‌هایی برای شکستن انزوای بین‌المللی ایران می‌نویسد که ترکیه می‌تواند پیش از آن‌که خیلی دیر شود راه گریز از انزوا را به ایران نشان دهد.
به نوشته این یادداشت، ترکیه با موقعیت ویژه‌ای که دارد و با توجه به ادعای ایران مبنی بر صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای خود، می‌تواند با ایجاد کانالی منطقی طرحی را مطرح کند که تقاضاهای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و پنج عضو دائم شورای امنیت و آلمان را برآورده کند.
«موقعیت ویژه» برای دو طرف
یادداشت در برشمردن دلایلی که ترکیه را در این موقعیت ویژه قرار داده، نخست به موفقیت اخیر این کشور در ایجاد توافق با برزیل و ایران اشاره می‌کند که نشان می‌دهد می‌تواند در تلاش‌های دیپلماتیک با ایران پیشقدم شود.
موقعیت ویژه دوم اینکه ترکیه به عنوان یک کشور با اکثریت مسلمان بیشتر مورد اعتماد ایران است. سوم موقعیت ترکیه به عنوان عضو ناتو، اعتبار آن را در ارتباط بین ایران و غرب افزایش می‌دهد و در نهایت با آمریکا و ایران روابط خوب خود را حفظ کرده است.
با وجود مخالفت ترکیه با تلاش‌های به رهبری آمریکا در تحریم ایران به نظر نویسنده علائق استراتژیک مشترک ترکیه و آمریکا برای باقی ماندن امنیت و ثبات در منطقه، مشارکت بیشتر دو کشور را می طلبد.
ایفای نقش رهبری از سوی ترکیه در مناقشه اخیر می‌تواند نه تنها به دکترین این کشور در «نداشتن هیچ مشکلی با همسایه‌ها» کمک کند بلکه می‌تواند منطقه را در جهت علائق اقتصادی و امنیتی این کشور امن نگه دارد.
تحریم‌های ایران تاکنون به روابط اقتصادی بین ترکیه و ایران و تجارت دو جانبه سالیانه دو کشور که بالغ بر ده میلیارد دلار است آسیب رسانده و صادرات بنزین این کشور به ایران به علت تحریم‌ها به شدت کاهش یافته است. اما وجود تعارض‌های بیشتر بین ایران و غرب می‌تواند به پیامدهای بدتری مانند بی‌ثباتی قابل توجه در مرزهای این کشور با ایران و تهدید‌های فزاینده علائق اقتصادی مهم آن در سراسر منطقه از جمله توانایی این کشور در ایفای نقش کریدور انرژی بین خاورمیانه و آسیای مرکزی و اروپا منجر شود.
توافقنامه ترکیه، برزیل و ایران «کافی نبود»
به نظر نویسنده یادداشت هافینگتون پست، ترکیه به منظور ایفای نقش رهبری در مسئله هسته‌ای ایران باید از اشتباهات گذشته خود درس بگیرد. توافقنامه ترکیه با ایران و برزیل در باره مبادله سوخت هسته‌ای موفقیت‌آمیز بود اما کافی نبود. ترکیه از یک طرف با آمریکا رابطه اطلاع رسانی درست ندارد و از طرف دیگر نتوانست همه معیارهای آمریکا و جامعه بین‌المللی را در این زمینه در توافقنامه لحاظ کند.
به همین دلیل ایران هم‌چنان از همکاری با بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی طفره می‌رود و و پایگاه‌های هسته‌ای خود را گزارش نمیدهد و به غنی‌سازی اورانیوم هم ادامه می‌دهد.
بن‌مایر با اشاره به گفته گلن دیویس، نماینده آمریکا در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، مبنی بر این که ترکیه و به طور بالقوه برزیل می‌توانند نقش مهمی در مذاکرات با ایران ایفا کنند می‌نویسد «هر تلاش آینده آنکارا باید با جلب توجه و هماهنگی جامعه بین‌المللی باشد.»
هافینگتون پست در ادامه یادداشت، موضع‌گیری‌های اخیر ترکیه مانند واکنش شدید اردوغان به دنبال حادثه کشتی فلوتیلا و رای منفی این کشور در مخالفت با تحریم‌های شورای امنیت علیه ایران را باعث آسیب توانایی این کشور در میانجیگری می‌داند و می‌نویسد ترکیه به این ترتیب نمی‌تواند به عنوان سخنگوی یک رهبر منطقه‌ای یا جهانی خود را نشان دهد.
در عوض، طرح علنی نگرانی‌ها در مورد دنبال‌کردن تسلیحات هسته‌ای از سوی ایران و عدم خواست ترکیه در وجود تنش نظامی در منطقه باید پیام‌هایی باشد که به طور مداوم به ایران فرستاده شود.
ضمنا بن‌مایر به ترکیه اندرز می‌دهد که نباید نگرانی‌های امنیتی اسرائیل را در رابطه با ایران نادیده بگیرد و حتی درصورت جست‌وجوی یک راه‌حل واقع بینانه نباید برنامه هسته‌ای ایران را با وضعیت هسته‌ای اسرائیل مرتبط کند. در عوض ترکیه باید به طور پیشگامانه‌ای هم در جهت پایان بخشیدن به تلاش‌های هسته‌ای ایران و هم در جهت صلح جامع در منطقه حرکت کند، چرا که این دو با یکدیگر پایه ضروری «خاورمیانه بدون سلاح هسته‌ای» را تدارک خواهند دید.
توصیه دیگر این یادداشت به ترکیه التیام تنش‌های این کشور با اسرائیل و اعتماد آفرینی در مقامات این کشور است. به نظر نویسنده تنها راه برای ترکیه در دستیابی به اعتبار خود و کسب موقعیت نیرومند در پیش بردن مسئله ایران و خارج کردن این کشور از انزوای بین‌المللی، همکاری با آمریکا و جامعه بین‌المللی و تلاش در بازسازی دوستی نزدیک با اسرائیل است.
هم‌چنین ترکیه باید پیامدهای بالقوه اعمال ایران از جمله احتمال تحریم‌های دیگر فلج کننده از سوی همه کشورهای جهان را به ایران گوشزد کند.
براساس یادداشت هافینگتون پست برخی هنوز هم به دلایل مختلف مخالف میانجیگری ترکیه در این زمینه هستند اما به نظر نویسنده چنین بحث‌هایی در واقع نقش رو به تزاید رهبری ترکیه در منطقه و اهمیت علائق ملی این کشور، که با آمریکا و اسرائیل مشترک است، را نادیده می‌گیرد.
در پایان یادداشت نتیجه گیری شده است که اینک وقت استفاده از ظرفیت رهبری ترکیه فرارسیده‌است و درصورتی که موفق باشد ترکیه از یک آتش‌سوزی خانمان‌برانداز بزرگ بالقوه در منطقه پیشگیری خواهد کرد، از علائق اقتصادی و امنیتی خود به خوبی حفاظت می‌کند و نقش خود را به عنوان پل برجسته بین شرق و غرب استوار خواهد ساخت.
آقای نوری علا شما که میگین سوسیال دموکرات هستید پس حرف کامنت گذار را تایید کرده اید . حالا از روی نوشته چه جوری متوجه زن یا مرد بودن مردم میشوید خودش از معجزات سوسیال دموکرات هاست مخصو صا آنها که امریکا را برای اقامت بر گزیده اند . سوسیال دموکرات های اروپایی با لیبرال ها دشمن نیستند . با سلطنت هم دشمنی ندارند . شما در یک مقاله در گویا نیوز به اردوغان حمله بردید و از آتا ترک دفاع کردید . به رضا شاه هم که می خواست همان کار آتا ترک را بکند حمله کردید . خوب همه اینها را بذاریم پهلوی هم میشه همان سکولاریسمی که توده ای اکثریتی ها میگن . تازگی هم کاسترو به آنها پیوسته یادش اومده که به همجنس گرایان خیلی ستم کرده و آنها را فرستاده اردوگاه کار اجباری آدم بشن ( بیچاره استالین ). مشکل مملکت ما آقای نوری الا نه کمونیسم است نه سوسیالیسم نه سکولار نه سکولار نو نه مذهب نه سلطنت نه ملی گرایی نه ... مشکل مملکت ما همین نوع مضحک و بدلی هر چیزی است . اینکه ما نوبر هر چیزی را میاوریم . پشت همه اینها را هم نگاه کنی فرهنگ استالینیستی به چشم میخورد که از شهریور ۱۳۲۰ تا کنون سایه انداخته روی طرز فکر و نحوه برخورد بسیاری از روشنفکران ، سیاستمداران ، رسانه ها و احزاب . مثلا شما به زن بودن یا مرد بودن مخالفتان گیر دادید ! کاری کاملا استالینیستی . شما به رضا پهلوی گیر دادید که زیادی دموکراتیک است . شما میگویید سوسیال دموکرات هستید ولی میخواهید جنبش طبقه متوسط این مملکت را به بیراهه ببرید با زور و تو سری و قلابی سازی . این مردم کجاشان سوسیال دموکرات هستند ؟ حتا همان نوع اروپاییش هم مورد نظر طبقه متوسط ماهواره ای اینترنتی غرب گرای ایران نیست. ۴ تا سازمان چپ در ایران که عمدتا روسی و مارکسیست لنینیست روسی هستند به زور میخواهند ساندیس خوران را موتور این جنبش کنند در حالیکه طبقه مستضعف ایران کاملا مذهبی است و با احمدی نژاد و خامنه ا یست . زن و مرد بودن من و شما هم تغییری در این واقعیت نمیدهد . البته شما هنوز وقت دارید از حقه بازی تازه ای که چپ های روسی راه انداخته تا این خودنویس را هم به سرنوشت اخبار روز و رادیو فردا در بیاورند استفاده کنید و بگوید کس دیگری به اسم شما کامنت گذشته ! چون بسیار سطح پایین جواب دادید .