حسین سبحانی‌نیا، از اعضای هیأت رئیسه مجلس گفت که دولت با ارایه یک نامه «دست نویس»، انصراف خود را از استرداد لایحه برنامه پنجم اعلام کرده است. به گفته این نماینده مجلس، به این ترتیب راه برای ادامه رسیدگی به لایحه برنامه پنجم توسعه در کمیسیون تلفیق مجلس هموار می‌شود.

دولت محمود احمدی‌نژاد، درخواست استرداد لایحه برنامه پنجم توسعه را از مجلس پس گرفت. به گفته گروهی از نمایندگان مجلس، دولت این درخواست را احتمالا به دلیل تاکید رهبر جمهوری اسلامی ایران بر هماهنگی دولت و مجلس پس گرفته است.

محمود احمدی‌نژاد، رئیس جمهوری اسلامی ایران، یک هفته پیش، با فرستادن نامه‌ای خطاب به علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی، درخواست بازپس‌گیری لایحه برنامه پنجم توسعه را مطرح کرده بود.

دولت تقاضای بازپس‌گیری لایحه برنامه پنجم را به دلیل «اعمال تغییرات گسترده» در این لایحه توسط نمایندگان مجلس شورای اسلامی مطرح کرده بود. علی بروغنی، عضو کمیسیون تلفیق مجلس گفته بود «دولت معتقد است كه تبدیلات و تغییرات در لایحه، زیاد شده است و انسجام برنامه به هم خورده است و به همین دلیل درخواست استرداد آن را مطرح كرده است.»

با وجود این اختلاف‌ها، امروز حسین سبحانی‌نیا، از اعضای هیأت رئیسه مجلس گفت که دولت با ارایه یک نامه «دست‌نویس»، انصراف خود را از استرداد لایحه برنامه پنجم اعلام کرده است. به گفته این نماینده مجلس، به این ترتیب راه برای ادامه رسیدگی به لایحه برنامه پنجم توسعه در کمیسیون تلفیق مجلس هموار می‌شود.

کمیسیون تلفیق، از اعضای کمیسیون‌های مختلف مجلس و نمایندگان دولت تشکیل شده و وظیفه آن، آماده کردن لایحه برنامه پنجم برای طرح در صحن علنی مجلس است. هفته گذشته به دنبال بالاگرفتن اختلاف نظر بین دولت و مجلس بر سر این لایحه، نمایندگان دولت از حضور در جلسات کمیسیون تلفیق، خودداری کردند.

به دنبال آن، دولت با ارسال نامه‌ای، رسما خواهان استرداد لایحه شد اما هیاتی از نمایندگان مجلس به ریاست محمدحسن ابوترابی‌فرد، وارد مذاکره با دولت برای حل این اختلاف‌ها شد.

جهانبخش محبی‌نیا، عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی، در گفت‌وگو با خبرگزاری خانه ملت گفته که بر اساس تاکید رهبر جمهوری اسلامی بر ادامه بررسی لایحه برنامه پنجم و نیز تاکید بر هماهنگی میان دولت و مجلس، دولت تقاضای استرداد این لایحه را پس گرفته است.

دولت ایران در حالی از استرداد این لایحه منصرف شده که هنوز روشن نیست اختلاف بر سر تغییرات گسترده در لایحه برنامه پنجم، به چه نحوی حل شده است. آیا دولت بر تغییرات اعمال شده در لایحه توسط مجلس، گردن نهاده یا مجلس برای راضی کردن دولت، از حجم تغییرات کاسته و از موضع پیشین خود کوتاه آمده است.

برنامه پنجم، برنامه‌ای بحث‌برانگیز

دولت در حالی هفته پیش، با طرح موضوع استرداد لایحه برنامه پنجم، بررسی این لایحه را به تعویق انداخت که پیش از این هم بررسی این لایحه به محل اختلاف بین دولت و مجلس بدل شده بود.

نمایندگان مجلس اعتقاد دارند که لایحه برنامه پنجم، به گونه‌ای تدوین شده است که فاقد هرگونه اهداف قابل اندازه‌گیری است و به همین دلیل، نمی‌توان میزان موفقیت دولت در رسیدن به این اهداف را بررسی و ارزیابی کرد.

به گفته جعفر قادری، عضو کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی، در لایحه برنامه پنجم توسعه، جدول‌های دقیقی از میزان برداشت از ذخایر ارزی، مالیات، درآمدهای مالیاتی و نحوه پخش این منابع بین بخش‌های مختلف و هم‌چنین شاخص‌ تورم، بیكاری و جمعیت شاغل وجود ندارد.

با توجه به این موضوع، گروهی از نمایندگان مجلس پیش‌بینی کرده بودند که این لایحه به طور کامل از سوی نمایندگان مجلس قابل پذیرش نخواهد بود.

حسن غفوری‌فرد، نماینده مردم تهران در مجلس پیش بینی کرده بود که مجلس 40 تا 50 درصد از لایحه دولت را بپذیرد و در بقیه موارد تغییراتی را اعمال و یا موارد را حذف کند.

تمدید اجرای برنامه چهارم

با گذشت حدود شش ماه از زمان قانونی برای اجرای برنامه پنجم توسعه، هنوز حتی بررسی آن در مجلس هم به پایان نرسیده است. دولت در غیاب برنامه پنجم، پیگیری اهداف برنامه چهارم توسعه را برای یک سال دیگر در دستور کار قرار داده است.

کارشناسان اقتصادی معتقدند با توجه به تاخیرهای صورت گرفته در بررسی و تصویب برنامه پنجم توسعه، روشن نشدن تکلیف این لایحه در ماه‌های آتی، پیامدهای منفی را برای دولت به دنبال خواهد داشت.

با فرارسیدن نیمه دوم سال، آرام آرام زمان تدوین و ارسال لایحه بودجه سال 89 هم از راه خواهد رسید و بدین ترتیب، تصویب نشدن برنامه پنجم توسعه، دولت و مجلس را در تدوین و تصویب لایحه بودجه سال 90 با مشکل مواجه خواهد کرد.

غفار اسماعیلی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی، روز 22 شهریور در گفت‌و‌گو با خبرگزاری فارس، با اشاره به این‌که پیش‌بینی شده بود که تصویب لایحه برنامه پنجم تا اواخر آذر ماه در مجلس به پایان رسد، اظهار امیدواری کرد که کار بررسی و تصویب این لایحه تا آخر سال جاری پایان گیرد.

دولت محمود احمدی‌نژاد، لایحه برنامه پنجم را با تاخیری طولانی و همزمان با لایحه بودجه سال 89 به مجلس ارائه کرد و مجلس هم به دلیل اولویت لایحه بودجه، بررسی آن را در دستور کار قرار داد و بررسی لایحه برنامه پنجم توسعه به امسال موکول شد.