مقامهای آمریکایی میگویند ایران تلاش میکند بانکهایی با نامهای دروغین در کشورهای مختلف دنیا ایجاد کند و تحریمهای بینالمللی را دور بزند.
مقامهای آمریکایی میگویند که ایران به منظور دورزدن تحریمها، سعی میکند به طور محرمانه بانکهایی را در سراسر دنیا ایجاد کند.
روزنامه واشنگتنپست، در شماره شامگاهی 20 اکتبر خود از قول یک مقام آمریکایی که نخواست نامش فاش شود، نوشت که ایران برای دور شدن از آثار تحریمهایی که به نحوی فزاینده فعالیت نهادهای مالی ایران را محدود کرده است، به طور محرمانه میکوشد، بانکهایی را در کشورهای اسلامی با «نام ساختگی و مالکیت مبهم» ایجاد کند.
این مقام آمریکایی با بیان اینکه دولت اوباما از این تلاشهای ایران «دربرخی کشورهای همسایه و غیرهمسایه» آگاه است، آن را «نشانهای از اثربخشی بیش از پیش تحریمها» دانست.
پس از تصویب چهارمین دور تحریمهای ایران از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد، آمریکا، اتحادیه اروپا و برخی از کشورها تحریمهای یکجانبهای را علیه جمهوری اسلامی ایران تصویب کردند.
آمریکا در این زمینه بسیار فعال است، به طوری که وزارت خزانهداری آمریکا تاکنون 16 بانک ایرانی را به خاطر «برنامه هستهای ایران و فعالیتهای تروریستی» در فهرست سیاه خود قرار داده و بقیه کشورها هم در این زمینه اقدامهایی مشابه را دنبال کردهاند.
یکی از مقامهای بلندپایه دولتی به روزنامه واشنگتنپست گفته است که آمریکا عقیده دارد، ایران نمیتواند فعالیتهای بانکداری عادی خود را دنبال کند و بنابراین سعی کرده است بانکهایی را بخرد یا ایجاد کند تا بتواند کارهایش را بدون هیچ مانعی از سوی آمریکا انجام دهد.
به نوشته این روزنامه محمدرضا بکصحرایی، سخنگوی هیئت ایرانی در سازمان ملل گفته است که نمیتواند فورا در این باره اظهار نظر کند اما از مقامهای ایرانی توضیح خواهد خواست.
واشنگتنپست به نقل از یک مقام عراقی نوشته است که تهران دستکم دو بانک در بغداد تاسیس کرده که یکی از آنها وابسته به بانک ملی ایران است، اما تلاش ایران برای ایجاد بانکهای تجاری در شمال عراق و در منطقه کردستان موفق نبوده است.
شورای امنیت سازمان ملل متحد، سال 2008 بانک ملی را در فهرست بانکهای «درگیر در فعالیتهای هستهای ایران» قرار داد و اتحادیه اروپا همه دفترهای این بانک در اروپا را تعطیل کرده است.
مقامهای خزانهداری آمریکا در هفتههای اخیر در سفر به کشورهایی مانند آذربایجان، ترکیه، امارات متحده عربی، بحرین و لبنان سعی کردهاند به تحکیم تحریم ایران از سوی این کشورها کمک کنند.
به گفته این مقام دولتی آمریکا، مسئولان وزارت امور خارجه و خزانهداری آمریکا به مقامهای محلی این کشورها در باره «خطر انجام معاملات بانکی با ایران» هشدار دادهاند.
به گزارش رسانههای محلی آذربایجان، شعبهای از بانک ملی در باکو، پایتخت این کشور وجود دارد و ماه گذشته ایران پیشنهاد داد بانک مشترکی با آذربایجان تاسیس کند.
وزارت خزانهداری آمریکا در سال 2008 به «فیوچر بانک» در بحرین، درباره ارتباط با بانک ملی ایران هشدار داد اما این بانک هنوز به فعالیتهای خود ادامه میدهد.
شمسالدین حسینی، وزیر امور اقتصادی و دارایی ایران که ماه جاری در واشنگتن بود، به خبرنگاران گفته است که این کشور «بامشکلاتی ناشی از تحریمها روبهرو است».
با این حال تاکید کرده است: دنیا بزرگ است و افرادی که با ما معامله میکنند، راههایی هم برای انتقال پول مییابند.
«ادامه بازی موش و گربه بین ایران و آمریکا»
متیو لیوت از کارکنان سابق وزارت خزانهداری آمریکا که اینک مدیر برنامه اطلاعات و ضد تروریسم انستیتوی واشنگتن در سیاست خاورنزدیک است، رابطه ایران و آمریکا را به «بازی موش و گربه» تشبیه کرد و گفت: اقدام ایران برای ایجاد بانکهای جدید حتی اگر با موفقیت همراه باشد، گمان میرود، در مقیاس کوچک خواهد بود و برای حجم فعالیت بانکی ایران کافی نیست.
واشنگتنپست در ادامه مقاله خود با اشاره به این که امارات متحده عربی، سالها همراه مهم ایران برای عبور کالا و معاملات بانکی بوده است، مینویسد: امارات پس از اعلام تحریمهای سازمان ملل، فعالیتهای ایرانیها را متوقف کرده است.
به نظر این مقام آمریکایی ایران در این شرایط مراکز مالی و تجاری را در به مالزی جستوجو میکند.
هرچند مالزی در گذشته، واسطه انتقال کالاهای مشکوک به ایران بود اما به گفته واشنگتنپست امسال قانونی را به منظور محدود کردن تجارت مواد مورد نیاز برای تسلیحات کشتار جمعی وضع کرده تا صادرات به این کشور را کنترل کند.
علاوه بر این مالزی با اقداماتی از جمله تعلیق فعالیت شعبه محلی بانک ملت، دومین بانک بزرگ ایران، در مسیر خنثی کردن تلاشهای ایران گام برداشته و این اقدامها از سوی آمریکا تمجید شده است.
چندی پیش کمیسیون خدمات مالی کره جنوبی هم فعالیت بانک ملت در این کشور را به اتهام «نقض مقررات انتقال ارز» به حالت تعلیق درآورد.
حتی بانکهای کشوری مانند ترکیه که دارای معاملات گسترده با ایران است، تردید خود را در زمینه ادامه معاملات مالی با ایران اعلام کردهاند.
سپاه پاسداران که سالها درگیر فعالیتهای هستهای و موشکی بود، طی سالهای اخیر فعالیتهای خود را به امور مالی معطوف کرده است. به همین دلیل مقامهای آمریکایی با قراردادن نام شرکتهای مرتبط با این نهاد در یک فهرست سیاه، درباره معامله با آنها به موسسات بینالمللی هشدار دادهاند.
در این زمینه بانکهای بینالمللی بزرگی مانند «لویدز» و «بارکلیز» هم از سوی مقامهای آمریکایی به علت ادامه پردازش پرداختهای ایران یا تغییر رکوردهای مالی به منظور مخفی کردن آنها، صدها میلیون دلار جریمه شدهاند.