تحقیقات تازه می‌گوید مصرف زیاد گلوکوزامین که به عنوان دارویی برای جلوگیری از نابودی تدریجی غضروف و متوقف‌کردن آرتروز استفاده میشود، می‌تواند خطر ابتلا به دیابت را بالا ببرد.
تحقیقات تازه می‌گوید مصرف زیاد گلوکوزامین که به عنوان دارویی برای جلوگیری از نابودی تدریجی غضروف و متوقف‌کردن آرتروز استفاده میشود، می‌تواند خطر ابتلا به دیابت را بالا ببرد.
از آن جا که براساس کشف جدید، مصرف زیاد یا طولانی مدت گلوکوزامین خطر دیابت را افزایش می‌دهد محققان توصیه می‌کنند این دارو با احتیاط تجویز و مصرف شود.
گزارش یک گروه تحقیقاتی در کانادا نشان می‌دهد که دوز بالای گلوکوزامین یا مصرف طولانی مدت آن موجب مرگ سلول‌های پانکراس شده و می‌تواند خطر ابتلا به دیابت را افزایش دهد.
نتایج این کشف جدید که در دانشکده داروسازی دانشگاه فرانسوی‌زبان لاوال در کانادا انجام شده در اکتبر سال جاری در سایت اینترنتی «مجله غددشناسی» منتشر شده است.
گلوکوزامین به عنوان دارویی که از نابودی تدریجی غضروف جلوگیری و با آرتروز مبارزه می‌کند شناخته شده است.
از آن‌جا که کاهش‌دهنده‌های درد و داروهای ضدالتهاب که معمولا برای کنترل درد آرتروز استفاده می‌شوند افراد را به خصوص در درازمدت با مشکلات گوارشی یا قلبی روبه‌رو می‌کنند گلوکوزامین از جمله داروهایی است که در این زمینه متداول شده و نیاز به نسخه پزشک نیز ندارد.
در آزمایش‌های انجام شده از سوی پروفسور فردریک پیکارد و همکارانش در کانادا آشکار شد که مصرف گلوکوزامین موجب افزایش قابل‌ملاحظه مرگ سلول‌های تولید‌کننده انسولین در لوزالمعده میشود؛ پدیده ای که به رشد دیابت ارتباط دارد.
میزان این مرگ‌ومیر سلولی با افزایش دوز و مدت زمان مصرف گلوکوزامین افزایش پیدا می‌کند.
پروفسور پیکارد تاکید کرد که او و همکارانش از دوزهای پنج تا ده برابر بیشتر از میزان توصیه‌شده از سوی سازندگان گلوکوزامین (روزانه حدود 1500 میلی‌گرم) در آزمایش استفاده کرده‌اند.
او در این زمینه افزود که مطالعات پیشین نشان داده‌اند که نسبت قابل توجهی از استفاده‌کنندگان گلوکوزامین دوز مصرفی خود را افزایش می‌دهند به این امید که اثرات آن را بیشتر کنند.
پیشتر مطالعات چندی نگرانی در مورد افزایش دیابت بر اثر مصرف گلوکوزامین را ایجاد کرده بودند اما شواهدی مبنی بر وقوع این پدیده مشاهده نشد.
اما پژوهش حاضر نشان داده است که گلوکوزامین مکانیزمی را فعال می‌کند که باعث پایین‌آوردن سطح خیلی بالای قند خون میشود. اما این واکنش اثر منفی روی پروتئین اس.آی.آر.تی1 دارد که برای بقای سلول، حیاتی است.
تمرکز بالای گلوکوزامین سطح این پروتئین را کاهش داده و موجب مرگ سلول در بافت‌هایی که این پروتئین در آن به فراوانی یافت میشود مانند لوزالمعده می‌گردد.
به این ترتیب افرادی که مقدار زیادی گلوکوزامین به طور روزانه استفاده می‌کنند، آن‌هایی که از این ماده به مدت خیلی طولانی استفاده کرده‌اند و یا کسانی که اس.آی.آر.تی1 آنها در سلول‌هایشان کم است در معرض بیشترین خطر ابتلا به دیابت هستند.
ضمنا در برخی از پستانداران سطح پروتئین اس.آی.آر.تی1 با افزایش سن کاهش می‌یابد.
اگرچه این پدیده در انسان دیده نشده است اما اگر در مورد انسان هم مصداق داشته باشد افراد مسن که به خصوص بیشتر از گلوکوزامین استفاده می‌کنند در این زمینه بیشتر آسیب‌پذیر هستند.
پروفسور پیکارد سرپرست تحقیق حاضر نکته اصلی یافته جدید را این می‌داند که گلوکوزامین می‌تواند اثرات زیان‌باری داشته باشد و به همین دلیل باید با احتیاط فراوان مصرف شود.
تردید علمی در اثربخشی گلوکوزامین
یافته مربوط به کشف جدید همزمان با مطالعات جدیدی است که در اثربخشی گلوکوزامین در درمان بیماری‌های مفصلی تردیدی جدی مطرح کرده‌اند.
از زمان پیدایش گلوکوزامین پژوهش‌های بسیاری در باره میزان اثربخشی آن انجام شده است که دو مورد از جدیدترین آنها مانند برخی دیگر در گذشته تردید در این زمینه را مطرح کرده‌اند.
مطالعه متاآنالیز جدید به سرپرستی پروفسور پیتر جونی در دانشگاه برن د رسویس که در سپتامبر 2010 در «مجله پزشکی بریتانیا» منتشر شد نشان می‌دهد که گلوکوزامین، کاندروئتین(که معمولا همراه با آن استفاده میشود) و یا ترکیب آن دو اثربخشی ویژه‌ای در 3803 بیمار مبتلا به آرتروز زانو یا باسن نداشته است.
نویسندگان مقاله گفته‌اند که علت نگرش مثبت بیماران در باره اثربخشی آن احتمالا اثرات روانی ناشی از مصرف داروست یا به روند خود بیماری مربوط میشود.
در مطالعه آزمایشی کنترل شده دیگری نیز که در ژوئیه امسال در «مجله انجمن پزشکی آمریکا» منتشر شده است بیماران مبتلا به درد کمر مزمن و آرتروز کمر که به مدت شش ماه گلوکوزامین خورده بودند تفاوت اندکی با کسانی داشتند که با شرایط مشابه، پلاسیبو مصرف کرده بودند.
در سال 2008 فروش کل گلوکوزامین تقریبا به دو میلیارد دلار رسید که نسبت به سال 2003 شصت برابر افزایش نشان می‌دهد.
