مقررات اتحادیه اروپا در باره تحریم‌های ایران نشان می‌دهد که برخلاف آمریکا، ورود و خروج بنزین و نفت به ایران و مبادلات مالی مربوط به آن بلامانع است.
در حالی که آمریکا شرکت‌هایی را که به ایران بنزین می‌فروشند مجازات می‌کند، اتحادیه اروپا واردات و صادرات نفت و گاز از ایران و مبادلات مالی مربوط به آن‌ها را آزاد اعلام کرده است.
روزنامه واشنگتن‌پست، ششم آبان (28 اکتبر) در یادداشتی با اعلام این خبر به آغاز شکاف بین اتحادیه اروپا و آمریکا بر سر تحریم‌های ایران پرداخته و از قول یک مقام اتحادیه اروپا می‌نویسد که این اقدام اروپا برای راحتی بیشتر مردم عادی ایران صورت گرفته است.
اتحادیه اروپا در هفته جاری مقرراتی را تصویب کرد که اگرچه فراتر از قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل در ماه ژوئن است اما برخلاف قانون مصوب کنگره آمریکا، واردات و صادرات محصولات نفتی به ایران و مبادلات مالی مربوط به آن‌ها را مجاز اعلام می‌کند.
آمریکا نه تنها شرکت‌هایی را که به ایران بنزین بفروشند، مجازات می‌کند بلکه فشار خود را روی شرکت‌های بین‌المللی نفتی و پالایشگاه‌ها در سطح دنیا افزایش داده است تا قراردادهای خود را با این کشور لغو کنند.
در مقررات اتحادیه اروپا، محدودیت شدیدی بر فروش وسایل و تجهیزات در زمینه صنعت نفت و گاز و سرمایه‌گذاری در این حوزه‌ها و نیز منع کمک تخصصی در این زمینه اعمال شده است.
«از تحریم‌های فراتر از قطعنامه 1929، تبعیت نمی‌کنیم»
ویلیام هیگ، وزیر امور خارجه بریتانیا، که کشورش عضو گروه 1+5، گروه مذاکره‌کننده هسته‌ای با ایران است، مقررات جدید را «گسترده‌تر» از موارد تحریم ذکرشده در قطعنامه 1929 شورای امنیت خواند و گفت که از این هفته اجرا خواهند شد..
یکی از مقام‌های اتحادیه اروپا که کارشناس سیاست‌های تحریم است و نخواسته به دلیل حساسیت موضوع نامش فاش شود به واشنگتن‌پست گفته است: «اگر شما بخواهید یک تانکر نفت پالایش شده به ایران بفرستید و ثابت کنید که کالای غیرقانونی دیگری با خود ندارید از نظر اتحادیه اروپا مشکلی نیست.»
او در این زمینه افزوده که اتحادیه اروپا نمی‌خواهد اقدامی کند که اثر منفی روی مردم ایران داشته باشد یا باعث محرومیت آن‌ها از انرژی شود.
این مقام اروپایی گفته است که «ما از قوانین آمریکا در این زمینه که فراتر از تحریم‌های سازمان ملل متحد است تبعیت نمی‌کنیم.»
آمریکا تفاوت مقررات اتحادیه اروپا با مصوبه کنگره را نادیده گرفت
در مقابل این اظهارات، مقام‌های آمریکایی روز چهارشنبه از تصویب مقررات تحریم از سوی اتحادیه اروپا که به نظر آن‌ها «می‌تواند صنعت نفت و گاز ایران را نابود کند» ابراز خشنودی کردند.
یکی از مقام‌های بلندپایه دولت آمریکا که روی برنامه مربوط به ایران کار می‌کند بدون اشاره به اختلاف مقررات آمریکا و اتحادیه اروپا در مورد واردات و صادرات مواد نفتی ایران و با بیان این‌که آمریکا از یک جهت و اروپا از جهت دیگر بر ایران فشار وارد می‌کند گفته که بین این دو مشارکت و همکاری «بی‌سابقه» وجود داشته است.
این مقام آمریکایی گفته که او هرگز درباره «اثر تحریم روی مردم عادی ایران» هیچ مورد اختلافی از سوی همتاهای اروپایی خود ملاحظه نکرده و افزوده است که مقررات «تقریبا محکم» هستند.
مقام‌های آمریکایی پیشتر گفته بودند که اگر فشار فزاینده به مردم عادی ایران آسیب می‌رساند آن‌ها باید رهبران خود را به خاطر افزایش انزوای کشورشان ملامت کنند.
اما مقام اروپایی به واشنگتن پست گفته است که اتحادیه اروپا به طور خاص مجوز خرید و فروش نفت و گاز را به ایران صادر کرده تا فشار وارده بر مردم عادی ایران را کاهش دهند.
براساس آمارها در ماه خرداد (ژوئن) جاری، ایران به دلیل ظرفیت پالایش کم در داخل کشور روزانه نیاز به ورود 4.7 میلیون گالن بنزین دارد.
اما پس از اجرای تحریم‌های آمریکا در ماه ژوئیه رهبران ایران اعلام کردند که آن‌ها شروع به برنامه اضطراری تولید بنزین در داخل کشور کرده‌اند و حتی وزیر نفت ایران نسبت به کاهش واردات بنزین به کشور ابراز خشنودی کرد و گفت که تولیدات داخلی تقاضای موجود را برآورده می‌کند.
چندی پیش در چند فرودگاه اروپایی به هواپیماهای ایران‌ایر از سوی نمایندگان شرکت‌های بزرگ نفتی اجازه سوخت‌گیری داده نشد در حالی‌که به گفته روزنامه واشنگتن‌پست براساس مقررات اتحادیه اروپا، هیچ پایه قانونی برای انکار خدمات هواپیمایی وجود ندارد.
فشار آمریکا روی شرکت‌های اتحادیه اروپا
به دلیل توافق‌نامه بین وزارت امور خارجه آمریکا و شرکت‌های نفتی توتال فرانسه، استات اویل نروژ، اینی ایتالیا و رویال داچ‌شل بریتانیا و هلند در تاریخ سی‌ام سپتامبر ایران از آن زمان تنها توانسته است در سه فرودگاه اروپایی سوخت‌گیری کند.
این شرکت‌ها متعهد شده‌اند تا به سرمایه‌گذاری‌های خود در ایران پایان دهند و از هرگونه فعالیت جدید در بخش انرژی ایران پرهیز کنند. در مقابل مقام‌های آمریکایی نیز گفته‌اند که از این شرکت‌ها در صورت مجازات‌های احتمالی آمریکا به دلیل انجام معاملات با ایران حمایت می‌کنند.
مقام اروپایی به واشنگتن‌پست گفته است که اتحادیه اروپا به آمریکا درباره اثرات فراتراز قلمروی این کشور روی شرکت‌های اروپایی اعتراض کرده و افزوده که «تن‌دادن شرکت‌های نفتی به خواسته‌های آمریکا تصمیم خود آن‌هاست اما اتحادیه اروپا مخالف چنین سیاست‌هایی است.»
به گفته واشنگتن‌پست در پارلمان اروپا نیز شکایت‌هایی درباره فشار آمریکا روی شرکت‌های اتحادیه اروپا درباره ایران وجود داشته است.
ماریج شاک، عضو لیبرال بانفوذ پارلمان اروپا در این باره گفته است که اگر اروپا مداخله آمریکا در این زمینه را پذیرفته است استقلال خود را از دست داده است. نفوذ مداخله آمریکا فراتر از تحریم‌های خود ما به اعتبار اتحادیه اروپا به عنوان یک بازیگر جهانی لطمه می‌زند.
