محققان براساس مطالعه آگهیهای مربوط به مواد غذایی در 11 کشور دنیا خواستار مقررات سخت‌تر در باره پخش این آگهیها در زمان تماشای تلویزیون از سوی کودکان شدند
پژوهشگران خواستار مقررات سخت‌تر در مورد پخش آگهیهای غذایی در ساعات تماشای تلویزیون از سوی کودکان شدند.
پژوهشگران مطالعه حاضر که آگهیهای تبلیغاتی غذایی را در یازده کشور مطالعه کرده‌اند یافتند که 67 درصد آن‌ها، مواد غذایی ناسالم را تبلیغ می‌کنند و به این دلیل از ضرورت وجود مقررات درپخش آگهیهای غذایی در ساعاتی که کودکان بیننده تلویزیون هستند حمایت کرده‌اند.
بخش خبری دانشگاه لیورپول گزارش کرد پژوهشگران با کمک 13 گروه تحقیقاتی در قاره آسیا، اروپا، آمریکا و استرالیا 12 هزار و 618 آگهی تبلیغاتی غذایی را در 11 کشور بررسی کردند.
این مطالعه در همکاری با شورای سرطان استرالیا در کشورهای استرالیا، اسپانیا، سوئد، ایتالیا، کانادا، برزیل، آلمان، یونان، آمریکا، چین و بریتانیا انجام شد و یافته‌های آن در «مجله بهداشت عمومی آمریکا» منتشر شده است.
هر گروه تحقیقاتی برنامه‌های تلویزیونی را در هر کشور، دو روز در وسط هفته و دو روز در تعطیلات آخر هفته در فاصله شش ماه از اکتبر 2007 تا مارس 2008 ضبط و بررسی کردند.
آن‌ها برنامه‌هایی را مورد نظر قراردادند که بین ساعت شش صبح تا ده شب در سه کانال عمده تلویزیونی پخش می‌شدند که بیشترین بیننده کودک داشتند.
آگهیهای تبلیغاتی به سه دسته مواد غذایی با ارزش غذایی بالا و انرژی کم که برای کودکان مناسب است، موادی که براساس استانداردهای غذایی برای کودکان نامناسب هستند و نیز مواد متنوع (جورواجور) تقسیم شدند.
محققان، محتوای تبلیغات را از نظر استفاده از شخصیت‌ها یا کاراکترهای آشنا نیز بررسی کردند.
آگهیهای تبلیغاتی برای غذاهای ناسالم
نتایج مطالعه نشان داد تبلیغ در باره مواد غذایی 11 تا 29 درصد کل تبلیغات را تشکیل می‌دهد. 53 تا 87 درصد تبلیغات غذایی متعلق به مواد غذایی و میان‌غذاهایی بود که براساس استانداردهای غذایی برای کودکان نامناسب هستند.
ضمنا میزان پخش آگهیهای مربوط به این مواد غذایی نامناسب است و در طی ساعاتی که کودکان بیشتری بیننده برنامه هستند آگهی بیشتری پخش میشود و از طرف دیگر بیشتر آگهیهای غذایی مربوط به این‌گونه محصولات حاوی بازاریابی متقاعد کننده بودند.
به عبارت دیگردر این آگهیها از شیوه‌های متقاعد سازی کودک محور استفاده شده بود به طوری که مثلا با کاربرد شخصیت‌های کارتونی محبوب کودکان تلاش کرده بودند ذهن کودکانه آن‌ها را برای مصرف آن مواد غذایی قانع کنند.
یافته‌ها نشان داد که کشورهای آلمان، اسپانیا و یونان دارای بالاترین میزان آگهیها در تبلیغ غذاهای ناسالم به هنگام اوج تماشای تلویزیون از سوی کودکان هستند.
اگر چه آمریکا، کانادا و استرالیا به طور کلی دارای کمترین میزان تبلیغ مواد غذایی ناسالم در مقایسه با سایر کشورهای تحت مطالعه بودند اما نتایج نشان داد که همچنان شبکه‌های تلویزیونی در طی زمانی که کودکان به تماشای تلویزیون می‌پردازند بیشتر آگهی پخش می‌کنند.
سال گذشته تحقیق دیگری در باره آگهیهای غذایی در تلویزیون آمریکا نشان داد که حدود 20 درصد آگهیها مربوط به غذاهاست و 70 درصد آگهیهای غذایی مربوط به رستوران‌های فست‌فود، غذاهای دارای شکر، انواع چیپس و نوشیدنی‌های شیرین است.
در آن پژوهش که آگهیهای بعدازظهر روزهای هفته و صبح روز تعطیل را در پنج شبکه اصلی تلویزیونی آمریکا و نیز پنج شبکه مهم برنامه کودکان و نوجوانان به زبان انگلیسی و نیز دو شبکه معروف اسپانیولی‌زبان بررسی شد آگهیهای مربوط به میوه‌ها، سبزیجات و آب‌میوه تنها 1.7 درصد آگهیهای غذایی بود.
مطالعه جدید دیگری نیز نشان داده است که آگهیهای غذایی تلویزیونی، رژیم غذایی نامتعادل را در افراد افزایش می‌دهند.
ارتباط جهانی بین تبلیغات و مصرف
دکتر جیسون هالفورد مدیر آزمایشگاه کیسی‌لیف در مطالعه رفتار گوارشی انسان در دانشگاه لیورپول با اشاره به چاقی کودکان به عنوان یکی از بزرگ‌ترین نگرانی‌های بهداشتی در سراسر جهان، ارزش مطالعه حاضر در 11 کشور را «برجسته ساختن وجود ارتباط جهانی بین تبلیغات، ترجیحات غذایی و مصرف» می‌داند.
او در باره یافته تحقیق پیشین خود و همکارانش می‌گوید که نتایج نشان داده بود تغذیه میان‌غذایی با غذاهای ناسالم پس از مشاهده آگهیهای مرتبط با آن نوع غذاها دو برابر میشود در حالی که این افزایش زمانی که کودکان آگهیهای مربوط به اسباب‌بازی‌های مختلف را تماشا می‌کنند صورت نمی‌گیرد.
به نظر او مطالعه حاضر نشان می‌دهد که کودکان، به طور خاص در این زمینه هدف‌گیری می‌شوند و به طور مکرر در معرض مقدار زیادی از آگهیهای مربوط به این‌گونه محصولات قرار می‌گیرند.
دکتر هالفورد به این نکته اساسی در باره رشد ذهنی کودکان اشاره می‌کند که کودکان کوچک‌تر کمتر به محتوای متقاعدکننده آگهیها، هشیاری دارند و درست به همین دلیل نسبت به اهداف بازاریابی آن‌ها آسیب‌پذیرتر هستند.
سرپرست مطالعه اخیر با بیان این‌که مقررات کنونی در باره تبلیغات صرفا به مناسب بودن آن‌ها از نظر مشاهده کودکان می‌پردازد و به دفعات واقعی نمایش آن‌ها توجهی ندارد نسبت به تجدیدنظر در مقررات اظهار امیدواری می‌کند.
او بر این باور است که در چنین تجدیدنظری در زمینه نوع و تعداد آگهیهای نمایش داده شده، باید زمان نمایش آگهیها با توجه به زمان تماشای بیشتر تلویزیون از سوی کودکان در نظر گرفته شود.
اما بویلند، محقق سرپرست این مطالعه در بریتانیا با اشاره به اصلاح انجام شده در مقررات مربوط به تبلیغات غذاهای ناسالم در کشور بریتانیا، آن را محدود به برنامه‌های مخصوص کودکان می‌داند و می‌گوید این محدودیت‌ها تعداد واقعی کودکانی را که همراه والدین به تماشای تلویزیون می‌پردازند را درنظر نمی‌گیرد.
مقررات روی تبلیغات غذاهای ناسالم برای اولین بار در سوئد وضع شده است و شرکت‌های تولیدکننده یا تجاری در این کشور نمی‌توانند آگهیهای تلویزیونی خود را به صورتی تنظیم کنند که کودکان زیر 12 سال را هدف قرار دهد.
لزوم انجام مطالعات دیگر به منظور تعیین میزان اثربخشی و تناسب مقررات در زمینه کاهش مواجهه کودکان با آگهیهای تبلیغاتی غذاهای ناسالم و بررسی امکان کاربرد چنین قوانینی در سطح بین‌المللی از جمله توصیه‌های این کارشناس است.
