کاترین اشتون، رئیس سیاست خارحی اتحادیه اروپا، اعلام کرد که مذاکرات میان ایران و غرب پیرامون برنامه هستهای مناقشهبرانگیز ایران، به زودی در پنجم دسامبر آینده در ژنو از سر گرفته خواهد شد.
سرانجام بعد از ماهها کشمکش، مذاکرات میان ایران و غرب پیرامون برنامه هستهای مناقشهبرانگیز ایران، به زودی در ماه دسامبر آینده در کشور سوئیس از سر گرفته خواهد شد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، کاترین اشتون، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام کرد که مذاکرات ایران و قدرتهای غربی بر سر فعالیتهای هستهای ایران که به حالت تعلیق درآمده بود، روز پنجم دسامبر در ژنو انجام خواهد شد.
پس از ماهها کشمکش، ایران سرانجام موافقت کرد که با شش قدرت بزرگ جهانی یعنی آمریکا، روسیه، آلمان، فرانسه، چین و بریتانیا در مورد ادامه فعالیتهای هستهای خود مذاکره کند اما هنوز موافقت خود را با مکان انجام این مذاکرات اعلام نکرده است.
این قدرتها به فعالیتهای هستهای ایران مظنوناند و میگویند ایران قصد تولید بمب اتمی را دارد اما ایران این اتهام را رد کرده و ادعا میکند که فعالیتهای هستهایاش کاملا صلحآمیز و غیر نظامی است.
اعضای گروه 1+5 میگویند که هدف آنها از مذاکره با جمهوری اسلامی، «بازگرداندن اعتماد بینالمللی در مورد ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای ایران و در عین حال احترام به حق مشروع این کشور برای کاربرد صلحآمیز انرژی هستهای» است.
پس از پیشنهاد اروپا برای از سرگیری مذاکرات هستهای و همچنین پس از ارائه پیشنهاد تازه آمریکا برای تبادل سوخت هستهای، ایران به طور رسمی برای بازگشت به میز مذاکره با کشورهای 1+5 اعلام آمادگی کرد.
منوچهر متکی وزیرامورخارجه ایران، روز 16 آبان، در یک نشست رسانهای اعلام کرد که ایران برای مذاکره اتمی با گروه 1+5 در ترکیه آماده است.
با این حال محمود احمدینژاد، روز 19 آبان در سخنرانی خود در شهر قزوین گفت که «ایران در مورد حقوق اساسی خود با هیچ کس مذاکره نخواهد کرد».
آخرین دور از مذاکرات هستهای بین ایران و شش قدرت جهانی (گروه 1+5)، اکتبر سال 2009 بر سر مبادله سوخت انجام شد که به نتیجه ای نرسید.
گفتوگوهای هستهای غرب با ایران در سال گذشته زمانی به بنبست رسید که گروه 1+5 با پیشنهاد ایران برای انتقال بخشی از اورانیوم به خارج از کشور و گرفتن اورانیوم غنیشده برای رآکتور پژوهشی تهران مخالفت کرد.
در پیشنهاد جدید آمریکا و متحدان آن، از ایران خواسته شده که بیش از دو هزار کیلوگرم ذخایر اورانیوم کمتر غنی شده خود را به روسیه بفرستد. این میزان، دو سوم بیشتر از مقداری است که در پیشنهاد سال قبل برای انتقال سوخت هستهای ایران به خارج از کشور، مطرح شده بود.
اختلاف بر سر مکان مذاکره
یکی از موضوعهای مورد اختلاف و بحثانگیز بین دولت ایران و گروه 1+5 بر سر زمان و مکان انجام دور جدید مذاکرات هستهای بود.
اما وزارت خارجه ایران روز 25 آبان اعلام کرد که با زمان انجام مذاکرات که روز پنجم دسامبر (14 آذرماه) تعیین شده موافق است اما در مورد مکان انجام مذاکره، هنوز با گروه 1+5 به توافق نرسیده است.
دولت ایالات متحده آمریکا، پیشتر تاکید کرده بود که هرگونه مذاکره تازه با ایران باید ابتدا در اروپای مرکزی انجام شود، اما اضافه کرد که ادامه گفتوگوها میتواند آنطور که ایران میخواهد، در ترکیه دنبال شود.
مذاکره آری اما مبادله سوخت نه
به گزارش خبرگزاری فرانسه، دو طرف در مورد موضوعهایی که در این دور از مذاکرات باید مطرح شود اختلاف نظر دارند. قدرتهای جهانی میخواهند محور گفتوگوها، برنامه غنیسازی اورانیوم ایران باشد اما دولت ایران مایل است پیرامون موضوعهای وسیعتری مثل امنیت منطقهای مذاکره شود.
مقامهای هستهای ایران تاکید میکنند که در دور جدید مذاکرات، قصد ندارند درباره مبادله سوخت گفتوگو کنند و بحث بر سر این مسئله تنها در چارچوب گروه وین، شامل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، روسیه، آمریکا و فرانسه قابل طرح است.
اما خانم کاترین اشتون در این باره میگوید: برای من محور مذاکره روشن است. ما باید خیلی صریح و شفاف درباره توانایی ایران برای دستیابی به سلاحهای هستهای، گفتوگو کنیم.
خانم اشتون میگوید که «البته موضوعهای دیگری نیز میتواند در این مذاکرات مطرح شود» و او به همین دلیل پیشنهاد کرده که این مذاکرات به جای یک روز طی دو روز انجام گیرد.
سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی، روز 15 تیرماه، نامهای به کاترین اشتون، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا، نوشت که در آن «آمادگی اروپا برای تعامل و همکاری»، «اجتناب از هرگونه فشار علیه جمهوری اسلامی» و «اعلام نظر صریح در مورد سلاحهای هستهای اسرائیل» در قالب پرسش و به عنوان پیششرط مذاکرات آتی ایران و اروپا مطرح شده بود.
نامهای که به گفته رامین مهمانپرست، سخنگوی وزارت امورخارجه ایران، از سوی گروه 1+5 تا کنون بیپاسخ مانده است. با این حال ایران امیدوار است که بتواند جواب پرسشهای خود را در دور جدید مذاکرات در ژنو، پیدا کند.
محمود احمدینژاد، رئیس دولت ایران، چندی قبل، مذاکره با گروه 1+5 درباره برنامه هستهای ایران را مشروط به پاسخ این گروه به پرسشهای جمهوری اسلامی از کشورهای عضو این گروه دانسته بود.
منوچهر متکی، وزیر خارجه ایران نیز چندی قبل خواهان تغییر رویکرد گروه 1+5 نسبت به برنامه هستهای ایران شد. وی گفته بود: ایران در گذشته با گروه 1+5 تجربه متفاوتی داشته و این موضوع باید به آنان این درس را بدهد که رویکرد خود را در قبال ایران تغییر دهند.