وزارت امور خارجه آمریکا در واکنش به دعوت ایران از نمایندگان چند کشور برای بازدید از تاسیسات هستهای، آن را «اقدامی عجیب و گمراهکننده برای منحرفکردن توجه بینالمللی» از برنامه هستهای این کشور بر شمرد.
کمتر از یک ماه مانده به دور بعدی مذاکرات هستهای ایران و 1+5، رامین مهمانپرست، سخنگوی وزارت امور خارجه، امروز سهشنبه ۱۴ دی تایید کرد که ایران از نمایندگان چند کشور عضو آژانس بینالمللی انرژی اتمی دعوت کرده تا از تاسیسات هستهای ایران بازدید کنند.
فیلیپ کراولی، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا به خبرنگار خبرگزاری فرانسه گفت: دعوت ایران برای بازدید از تأسیسات هستهای این کشور یک اقدام صرفا «گمراهکننده» است و این کشور قصد همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را ندارد.
دیپلماتهای نزدیک به آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفتهاند که این دعوتنامهها برای نمایندگان روسیه، چین، مصر، کوبا و مجارستان فرستاده شده است.
به گفته این دیپلماتها، ایران از نمایندگان آمریکا، فرانسه، بریتانیا و آلمان برای بازدید از تاسیسات هستهای نطنز و اراک دعوت نکرده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در واکنش به این اقدام ایران گفت: ما پیش از این نیز چنین کارهای مسخره و عجیبی از ایران دیدهایم. ایران با این دعوت تلاش میکند توجه بینالملل را از عدم همکاری خود با آژانس منحرف کند و قصد ندارد در همکاری با آژانس شفاف عمل کند.
براساس تحلیل خبرگزاری فرانسه «اقدام نامتعارف ایران برای بازکردن درهای تاسیسات هستهای خود به روی نمایندگان برخی کشورها در زمانی اعلام شده است که این کشور تلاش میکند حمایتهایی برای تلاش هستهای خود در گفتوگوهای هستهای ماه ژانویه به دست آورد.»
قرار است نمایندگان ایران و نمایندگان کشورهای گروه ۵+۱ (شامل آمریکا، روسیه، بریتانیا، فرانسه، چین و آلمان) اواخر ماه ژانویه (اوایل بهمن) در استانبول ترکیه دور بعدی گفتوگوهای هستهای را مورد بحث قرار دهند.
رامین مهمانپرست، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، گفته است که نمایندگان برخی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا، 77 کشور عضو جنبش عدم تعهد و گروه 1+5 برای بازدید از تاسیسات هستهای ایران در روزهای ۱۵ و ۱۶ ژانویه (۲۵ و ۲۶ دی ماه) دعوت شدهاند.
او در پاسخ به سوال خبرنگار نیویورکتایمز درباره اینکه آیا نمایندهای از آمریکا هم دعوت شده، گفت که اسامی افرادی که دعوت شدهاند در آینده اعلام میشود.
یک دیپلمات غربی به آسوشیتدپرس گفته است که این دعوتنامه ایران در تاریخ ۲۷ دسامبر نوشته شده است اما برای کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، دعوتنامه فرستاده نشده است.
به گفته این دیپلمات غربی بعید است که نمایندگان کشورهای اروپایی به این دعوت ایران پاسخ مثبت بدهند.
آقای مهمانپرست گفته است که این اقدام ایران در راستای رفتاری است که تاکنون در موضوع هستهای خود دنبال کرده و به صورت شفاف و صریح در زمینه فعالیتهای صلحآمیز هستهای داشته است.
کشورهای غربی ایران را متهم میکنند که در پی تولید تسلیحات هستهای است. ایران همواره این اتهام را رد کرده است و میگوید که به دنبال استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای است.
دعوت ایران از نمایندگان کشورهای عضو آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای بازدید از تاسیسات هستهای، کمسابقه بوده است. مقامهای ایرانی آخرین بار در بهمن 84، (فوریه ۲۰۰۷) چنین دعوتی کرده بودند.