بر اساس اصلاح آیین‌نامه داخلی مجلس، از این پس امکان تحقیق و تفحص از دستگاه‌های زیر نظر رهبری با اجازه وی انجام می‌شود.

نمایندگان مجلس برای تأمین نظر شورای نگهبان، امکان تحقیق و تفحص مجلس از شورای نگهبان، مجلس خبرگان رهبری و مجمع تشخیص مصلحت نظام را ممنوع اعلام کردند.

بر اساس اصلاح آیین‌نامه داخلی مجلس، از این پس امکان تحقیق و تفحص از دستگاه‌های زیر نظر رهبری با اجازه وی انجام می‌شود.

شورای نگهبان، مجمع تشخیص و خبرگان زیر نظر رهبری فعالیت می‌کنند و شش فقیه عضو شورای نگهبان و اعضای مجمع نیز توسط رهبر انتخاب می‌شوند.

پیشتر شورای نگهبان با وارد ساختن ایراداتی به مصوبه نمایندگان در اصلاح آیین‌نامه داخلی مجلس، اعمال برخی محدودیت‌ها در فهرست دستگاه‌های مشمول تحقیق و تفحص را خواستار شده بود.

اعتراض نمایندگان مجلس

اصلاحیه صورت گرفته در آیین‌نامه داخلی مجلس که امکان تحقیق و تفحص از برخی دستگاه‌ها را از نمایندگان سلب می‌کند، با اعتراض برخی از نمایندگان مواجه شده است.

اعتراض این نمایندگان به ایجاد محدودیت در تحقیق و تفحص از شورای نگهبان به عنوان ابزار نظارت بر این شورا مربوط می‌شود.

با توجه به این که از 12 عضو فقیه و حقوقدان شورای نگهبان، شش عضو حقوقدان با رای اعتماد مجلس تعیین می‌شوند، ممنوعیت تحقیق و تفحص از شورای نگهبان، امکان نظارت بر این افراد را محدود می‌کند.

گفته می‌شود نگرانی این نمایندگان بیشتر به زمان انتخابات و رد صلاحیت کاندیداها از سوی شورای نگهبان مربوط است که با ایجاد محدودیت تحقیق و تفحص از امکان بررسی‌های بیشتر مجلس جلوگیری می‌شود.

داریوش قنبری، عضو فراکسیون اقلیت و مصطفی کواکبیان، نماینده سمنان گفته‌اند که این مصوبه از بررسی بخشی از فعالیت‌های شورای نگهبان در زمان تایید صلاحیت‌ها جلوگیری می‌کند.

سازوکار سئوال از وزرا در مجلس

مجلس برای تامین نظر شورای نگهبان پذیرفت که اگر مجلس تا سه بار از پاسخ وزیر به سئوالات نمایندگان قانع نشود، به معنای رای عدم اعتماد به وی تلقی نمی‌شود و طبق روال گذشته، استیضاح وزیر به امضای 10 نماینده نیاز دارد.

بر اساس اصلاحیه صورت گرفته در آیین‌نامه داخلی مجلس، تنها تفاوت ایجاد شده با قبل این است که از این پس، محورهای استیضاح سه سئوال نمایندگان است که وزیر پاسخ قانع‌کننده‌ای برای آن‌ها نداشته است.

پیش از این علی لاریجانی، رییس مجلس هشتم نمایندگان را قانع کرده بود که برای تاثیرگذاری بیشتر ابزار نظارتی سئوال از وزرا، سازو کار این مساله را تغییر دهند.

شورای نگهبان نسبت به طرحی که تا سه بار قانع نشدن نمایندگان از پاسخ وزیر به سئوالات را به معنای رای عدم اعتماد تلقی می‌کرد، مغایر با اصل 89 قانون اساسی دانسته بود که رویه استیضاح را که با امضای ده نماینده امکان‌پذیر می‌شود، نقض می‌کند.

به همین دلیل مجلس پذیرفت پس از سه بار رای منفی به پاسخ‌های وزیر به سئوالات نمایندگان، باز هم باید ده نماینده طرح استیضاح را تقدیم هیات رییسه کنند.

در حالی نمایندگان این ماده از آیین نامه داخلی مجلس را برای تامین نظر شورای نگهبان تصویب کردند که بر مصوبه قبلی خود اصرار داشتند و خواستار ارجاع نظر قبلی‌شان به مجمع تشخیص مصلحت نظام بودند.

به دنبال تذکر مصطفی کواکبیان و مهدی کوچک‌زاده، علی لاریجانی تاکید کرده بود که شورای نگهبان طبق قانون اساسی به مصوبه پیشین ایراد گرفته و ما نمی‌توانیم این راه را برخلاف قانون اساسی جعل کنیم.