سقوط ناگهانی دولت لبنان، واکنش رسانه‌های خبری جهان را به دنبال داشت که بیش از هر چیز به بررسی میزان نفوذ سیاسی و نقش ایران در تعیین وضعیت سیاسی حاکم بر لبنان پرداخته‌اند.
دولت لبنان روز چهارشنبه ۱۲ ژانویه، با استعفای ۱۱ وزیر از جناح اکثریت حزب‌الله و متحدان آن از کابینه وحدت ملی لبنان به ریاست سعد حریری، سقوط کرد.
روزنامه هاآرتص، چاپ اسرائیل، در تحلیل خود از وضعیت لبنان می‌نویسد که خروج وزیران جناح حزب‌الله از کابینه لبنان، کاملا برنامه‌ریزی شده بود.
به نوشته این روزنامه، تصادفی نیست که حزب‌الله و متحدانش در کابینه لبنان زمانی دولت را ساقط می‌کنند که سعد حریری، نخست وزیر این کشور سرگرم دیدار با باراک اوباما، رئیس‌جمهوری آمریکا در واشنگتن بود.
بر اساس تحلیل نویسنده هاآرتص، حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله که از تحکیم پیوند سوریه و سعد حریری ناراضی است و می‌ترسد که این پیوند باعث کاهش قدرت سیاسی او شود، تصمیم گرفته است با تغییر کابینه لبنان و تغییر نخست وزیر این کشور، این ائتلاف سیاسی را برهم زند.
به نوشته هاآرتص، استعفای دسته جمعی وزیران حامی حزب‌الله از کابینه لبنان، نشان می‌دهد اگر سوریه بخواهد به واشنگتن ثابت کند که می‌تواند ثبات سیاسی در لبنان را حفظ کند، حزب‌الله و جمهوری اسلامی ایران حرف آخر را در این زمینه خواهند زد.
این روزنامه می‌نویسد که حسن نصرالله، مدت‌ها است که تنها در حوزه لبنان فعالیت سیاسی نمی‌کند و نقش محوری در مچ اندازی‌های سیاسی بین ایران و عربستان، ایران و آمریکا و سوریه و مصر داشته است و «در واقع به خاطر او است که لبنان دوباره به صحنه نمایشی خشن تبدیل شده و حزب‌الله با داشتن نخست وزیری در سایه، آرام به سمت قدرت می‌خزد».
نویسنده این روزنامه اسرائیلی در تحلیل خود می‌نویسد: کیفرخواست سازمان ملل در مورد دادگاه بین‌المللی رفیق حریری، بهانه‌ای به دست حزب‌الله داده که دست به ایجاد آشوب‌هایی در منطقه بزند. دادگاهی که ایران با برپایی آن مخالفت کرده و سوریه نیز گفته تنها در صورتی با آن موافق است که بر مبنای شواهد مسلم و قطعی تشکیل شود.
سقوط کابینه لبنان؛ هشدار به عراق و کاخ سفید
شبکه خبری فاکس در یک تحلیل دیگر، با اشاره به رویدادهای سیاسی اخیر لبنان، بر نقش ایران در سقوط کابینه این کشور تاکید کرده و آن را هشداری برای دولت‌مردان عراق و زمامداران کاخ سفید دانسته است.
فاکس نیوز، سقوط کابینه حریری در لبنان را به انتشار احتمالی گزارش سازمان ملل درباره دست داشتن رهبران حزب‌الله، سوریه و ایران در ترور رفیق حریری، نخست وزیر سابق لبنان و پدر سعد حریری نخست وزیر کنونی این کشور، نسبت داده است.
رفیق حریری، در سال ۲۰۰۵ در یک حادثه بمب‌گذاری همراه با ۲۱ نفر دیگر در بیروت کشته شد.
دادگاه بین‌المللی که به درخواست سازمان ملل در سال ۲۰۰۹ تحقیقات خود را برای بررسی ترور رفیق حریری آغاز کرد، ادعا می‌کند مدارکی دارد که نشان می‌دهد حزب‌الله لبنان در این بمب‌گذاری دست داشته است، اما خود حزب‌الله این اتهام را رد کرده و اسرائیل را به انجام دادن این ترور متهم کرده است.
جنیفر گریفین، نویسنده فاکس نیوز، موقعیت مقتدی صدر در عراق و رابطه او با ایران را شبیه موقعیت حسن نصرالله در لبنان و همبستگی او با ایران دانسته و می‌نویسد: استفاده ایران از «سپاه المهدی» مقتدی صدر علیه سربازان آمریکایی و ارتش عراق، شبیه استفاده این کشور از نیروی حزب‌الله در لبنان است. حزب‌الله نیز سرانجام وارد عرصه سیاست شد اما حزب‌الله این اجازه را پیدا کرد که علاوه بر سهم خود در قدرت سیاسی، نیروی نظامی خود را هم داشته باشد.
به نوشته «فاکس نیوز»، برخی از رهبران نظامی آمریکا، بیش از یک سال تلاش کردند تا مقتدا صدر را از تبعید «خودخواسته»اش به ایران به عراق برگردانند. او بعد از سه سال تبعید «خودخواسته» به ایران، وقتی در نجف فرود آمد، طرفدارانش برای او هورا کشیدند و مثل قهرمان با او برخورد کردند.
فاکس نیوز، ارتباط نزدیک مقتدی صدر با ایران را نگران کننده خوانده و می‌نویسد: حزب سیاسی صدر، ۴۰ صندلی از ۳۲۵ صندلی مجلس عراق را در اختیار دارد و متحدانش نیز هشت وزیر در کابینه نوری المالکی دارند.
در همین حال رایان کروکر، سفیر پیشین آمریکا در عراق، درباره مقتدا صدر می‌گوید: مقتدا صدر اکنون احساس می‌کند که اقامت او در ایران باعث شده که از بازی بیرون انداخته شود و جنبش بدون او به حرکت خود ادامه دهد.
به گفته سفیر پیشین آمریکا در عراق، مقتدی صدر اکنون به این نتیجه رسیده که بهتر است به جای رهبر «یک دارو دسته نظامی از اشرار»، رهبر یک حزب سیاسی باشد.
مقتدی صدر که پس از درگیرهای نظامی سال ۲۰۰۷ در عراق، برای پرهیز از دستگیر شدن یا ترور به ایران پناهنده شد، در حوزه علمیه قم نزد همان روحانیانی مشغول تحصیل شد که برخی افراد از آنها به عنوان «مشاوران معنوی محمود احمدی‌نژاد» یاد می‌کنند.
فاکس نیوز می‌نویسد: تحلیلگران سیاسی می‌گویند که ایران می‌تواند همین نفوذ و قدرت را در مورد دولت نوری المالکی در عراق داشته باشد؛ «روحانیت در تهران، قصد دارد نفوذ خود را در دولت تازه پای عراق گسترش دهد».
در این گزارش تحلیلی آمده است که نوری المالکی در ماه اکتبر گذشته به قصد دیدار با مقتدی صدر به قم سفر کرد و آن جا او را در آغوش گرفت و از او خواست در تشکیل دولت عراق کمک کند. به باور نویسنهد فاکس نیوز، اگر انتظار مقتدی صدر برآورده نشود، او می‌تواند ائتلاف سیاسی را برهم زده و دولت فعلی عراق را ساقط کند.
با این حال در مورد میزان نفوذ ایران بر حکومت نوری المالکی، تردیدهایی وجود دارد. به اعتقاد سفیر پیشین آمریکا در عراق، ایران در مورد میزان نفوذ خود بر دولت نوری المالکی اغراق می‌کند. به باور رایان کروکر، هر چه ایرانی‌ها بیشتر به عراق فشار می‌آورند، عراقی‌ها بیشتر خود را عقب می‌کشند چرا که دو کشور خاطره جنگ خونین هشت ساله را هنوز از یاد نبرده‌اند.
بر پایه این تحلیل‌ها، بین بازگشت مقتدی صدر به عراق و سقوط کابینه سعد حریری در لبنان، ارتباطی وجود دارد و این دست تحلیلگران، همزمانی این دو رویداد سیاسی را هشداری برای کاخ سفید می‌دانند که هنوز به مذاکره با ایران فکر می‌کنند و تا کنون نتیجه ملموسی از مذاکرات نگرفته است، در حالی که ایران پیوند خود را با حزب‌الله در لبنان و مقتدی صدر در عراق محکم می‌کند تا به کمک آنها، نفوذ خود را در منطقه گسترش دهد.
