دانشمندان دانشگاه ناتینگهام در بریتانیا در یافته‌هایشان دیده‌اند که استفاده نامنظم و گاه‌گاهی از وسایل حمل‌ونقل عمومی، خطر ابتلا به عفونت‌های حاد تنفسی را بیشتر می‌کند.

این یافته‌ها که در مجله «بیماری‌های عفونی» منتشر شده، نشان می‌دهد کسانی که پنج روز یک بار از وسایل نقلیۀ عمومی مثل اتوبوس استفاده می‌کنند شش برابر بیشتر از کسانی که روزانه از این وسایل استفاده می‌کنند در معرض ابتلا به عفونت‌های تنفسی حاد هستند.

رابطه بین استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی و ابتلا به عفونت تنفسی حاد هنوز به روشنی مشخص نشده، اما این مسئله به‌خصوص در زمان انتشار بیماری‌های مسری اهمیت پیدا می‌کند.

یکی از مهم‌ترین راهکارها برای مقابله با بیماری‌های فراگیر، اقدام برای بستن مدارس و اداره‌ها یا تعطیل کردن فعالیت دستگاه‌های حمل‌ونقل عمومی است که می‌تواند به دلیل حفظ بیشتر سلامتی شهروندان صورت گیرد.

اما در مقابل، این مورد نیز مطرح شده که به جای تعطیل‌کردن وسایل حمل‌ونقل عمومی افراد می‌توانند هنگام پخش این‌گونه بیماری‌های مسری از این وسایل کمتر استفاده کنند.

به همین خاطر دانشمندان در این تحقیق تلاش کرده‌اند رابطه بین استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی و عفونت حاد تنفسی را بررسی کنند.

عفونت‌ حاد تنفسی مجموعه بزرگی از عفونت‌هایی است که ناشی از ویروس‌های مختلف است. این مجموعه انواع سرماخوردگ، گلودرد، عفونت گوش و انواع برونشیت و ذات‌الریه را در سراسر جهان دربرمی‌گیرد. در برخی موارد نیز، به علت وجود باکتری، بیماری پیچیده‌تر هم می‌شود.

به گزارش سازمان جهانی بهداشت، در سال 2002 نزدیک به چهار میلیون نفر در سراسر جهان از عوارض ناشی از این بیماری‌ها جان خود را از دست دادند.

کودکان معمولا سالانه 5 تا 7 بار به این بیماری مبتلا می‌شوند، ولی با افزایش سن دفعات ابتلای به آن کاهش پیدا می‌کند.

زنان بیش از مردان و زنان غیرشاغل بیش از زنان شاغل به عفونت حاد تنفسی مبتلا می‌شوند که نشان‌دهنده نقش کودکان در گسترش بیماری در خانواده‌ها است.

مسافران همیشگی، ایمن می‌شوند

داده‌های لازم برای این مطالعه در فاصله شیوع فراگیر آنفولانزا از دوم دسامبر 2008 (هفته چهل و هشتم سال) تا 15 ژانویه 2009 به‌دست آمده که در هفته پنجاه‌ و یکم سال 2008 به اوج خود رسیده بود.

از 138 بیمار، که 72 بیمار مبتلا به عفونت تنفسی حاد و 66 بیمار غیرمبتلا به این بیماری بودند، خواسته شد پرسش‌نامه‌ای را تکمیل کنند که نشان‌دهنده میزان استفاده آن‌ها از وسایل حمل‌ونقل عمومی مانند اتوبوس و قطارهای شهری در فاصله 5 روز پیش از بروز بیماری یا 5 روز پیش از مراجعه به پزشک بود.

سن متوسط بیماران 49 سال بود و همه آن‌ها به یک مرکز پزشکی معین مراجعه کرده بودند.

پروفسور جانان وان تام، پروفسور دانشگاه ناتینگهام، به رابطه‌ کاملاً مشخصی  اشاره کرد که بین استفاده از اتوبوس یا قطارهای شهری با عفونت حاد تنفسی در فاصله پنج روز پیش از بروز نشانه‌های بیماری وجود دارد.

او می‌گوید، علت بالاتر بودن میزان ابتلای کسانی که گاه‌ به گاه از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده می‌کنند شاید این باشد که بدن در صورت مواجهه مکرر با ویروس‌های تنفسی شروع به ساختن پادتن‌های محافظتی می‌کند.

احتمال دیگر این است، افرادی که مرتب از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده می‌کنند رفتارهای بهداشتی مناسب‌تری را رعایت می‌کنند که خطر ابتلا به بیماری را در آن‌ها کاهش می‌دهد.

این یافته‌ها برای کنترل و پیشگیری از گسترش عفونت‌های حاد تنفسی فصلی و آنفولانزای مسری برنامه‌های مختلفی را پیشنهاد کرده‌اند.

پروفسور ون تام با اشاره به «محدود بودن این مطالعه» گفته است که به نظر او نتایج این تحقیق باید با مطالعات گسترده‌تری تایید شود.

او یافته‌های پژوهشی را دلیل دیگری بر لزوم مراقبت از وضعیت تنفسی و بهداشت دست به هنگام استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی می‌داند، به خصوص در فصل زمستان که ویروس‌های زیادی در هوا وجود دارد.