رضا تقی‌پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات اعلام کرد که «هسته‌های اولیه ایده اینترنت پاک» را در کشور راه‌اندازی کرده‌اند و بعد از ایران آن را در اختیار تمام بشریت قرار می‌دهند.

وزیر ارتباطات در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر خبر از تشکیل چندین اتاق فکر برای عملیاتی کردن این پروژه داد و گفت، «اینترنت پاک» اقدامی برای ازبین بردن «کسب و کارهای کثیف و غیراخلاقی» در فضای اینترنت است.

پیشتر در همین رابطه و برای ایجاد فضای اینترنت پاک، موضوع راه‌اندازی «جستجوگر پاک» و «شبکه ملی اینترنت» مطرح شده بود.

مسئولان وزارت ارتباطات موضوع شبکه ملی اینترنت را سال ۱۳۸۴ مطرح کردند که البته این طرح تاکنون به مرحله اجرا نرسیده است. وزیر ارتباطات هم اواسط سال جاری اعلام کرده بود که فاز اول شبکه ملی اینترنت سال ۱۳۸۹ به بهره‌برداری می‌رسد، اما مرحله پايانی آن سال ۱۳۹۲ خواهد بود.

طرح شبکه ملی اینترنت که هنوز اجرایی نشده با واکنش‌های مختلف فعالان وب مواجه شده است به طوری که برخی آن را روشی برای محدودیت بیشتر کاربران اینترنت در ایران می‌دانند.

به نظر می‌رسد مسئولان جمهوری اسلامی با ایجاد شبکه‌ ملی اینترنت و هم‌چنین ایجاد جستجوگرهای بومی پاک مثل «یا حق» به‌دنبال آن هستند تا شبکه‌ای کاملا جدا از شبکه جهانی اینترنت در ایران تعریف کنند و فقط وب‌سایت‌هایی که با نظام جمهوری اسلامی هم‌خوانی دارد در دسترس کاربران قرار بگیرد.

اواخر مرداد ماه امسال وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات از راه اندازی موتور جستجوگر ملی با عنوان «یا حق» خبر داد. به گفته او بسیاری از کشورها دارای موتور جستجوگر بومی هستند و ایران نیز برای جوابگویی به نیازهای داخلی در نظر دارد این موتور جستجوگر ملی را راه‌اندازی کند.

معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره این موتور جستجوگر ملی گفت: این موتور جستجوگر با توجه به خط و زبان فارسی در فضای سایبر، موضوع‌های مورد علاقه مردم را جستجو می‌کند.

هادی ملک پرست،  مدیرکل تحقیق و توسعه شرکت فناوری اطلاعات ایران هم گفته بود که موتورهای جستجوی بین المللی گوگل و یاهو در استفاده از نیاز داخلی و خارجی کاربران کاربرد دارد، اما موتور جستجوگر ملی صرفا برای استفاده کاربران ایرانی داخل کشور و فقط برای ارائه خدمات دستگاه‌های دولتی و اجرایی به کار خواهد رفت.

از سوی دیگر هرچند مسئولان با گسترش دامنه فیلترینگ، تاکنون محدودیت‌های زیادی برای دسترسی کاربران ایجاد کرده‌اند، اما با وجود این نتوانسته‌اند ارتباط کاربران ایرانی را در ایران با دنیای خارج مسدود کنند.

وقایع پس از انتخابات  سالگذشته در ایران نشان داد که کاربران با فرستادن تصاویر، ویدئوها و اخبار به روش‌های مختلف سعی کردند رسانه‌ها و دیگر سایت‌ها را از اتفاقات ایران مطلع کنند.

کاهش سرعت اینترنت در کنار فیلترینگ گسترده از جمله اقدام‌هایی است که حکومت ایران برای سانسور اخبار و اطلاعات انجام می‌دهد.

سایت‌های غیراخلاقی بهانه‌ای؛ برای محدودیت بیشتر

تاکنون عده‌ای در ایران به دلیل فعالیت‌هایی در زمینه خرید و فروش تصاویر و فیلم‌های مستهجن روی شبکه اینترنت دستگیر شده‌اند.

یک ماه پیش، عباس جعفری دولت آبادی، دادستان عمومی و انقلاب تهران خبر داد که حكم اعدام دو نفر از مدیران «سایت‌های مستهجن» در دو شعبه مختلف صادر شده و برای تایید به دیوان عالی كشور فرستاده شده است.

به نظر می‌رسد مسئولان با صدور حکم اعدام برای فعالیت در سایت‌هایی که آنها را مستهجن می‌خوانند، سعی دارند دامنه هراس و محدودیت فعالیت در فضای سایبری را افزایش دهند.

این در شرایطی است که بسیاری از وب‌سایت‌ها و وبلاگ‌هایی که به مسائل سیاسی و مذهبی می‌پردازند نیز فیلتر و از دسترس کاربران ایرانی خارج هستند و بنابراین شمار زیادی از کاربران برای بازدید از این سایت‌ها از فیلترشکن استفاده می‌کنند.

در کنار این محدودیت‌ها مسئولان پس از انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۸۸ به بهانه جلوگیری از دسترسی به سایت‌های «مستهجن»، بر کنترل و محدودیت‌ها برای دسترسی به شبکه اینترنت افزودند و حتی روزهایی که احتمال تظاهرات و تجمع‌های اعتراضی وجود دارد، اینترنت و خطوط موبایل به طور کلی در ساعت‌هایی قطع می‌شود.

وزیر ارتباطات که برای نخستین بار موضوع اینترنت پاک و ناپاک را مطرح کرده می‌گوید، نمی‌توان اطلاعات دقیقی از میزان استفاده پاک و ناپاک از فضای اینترنت در ایران ارائه داد اما در مقایسه با آمارهای دیگر کشورها، درصد بالایی از استفاده‌ اینترنت در ایران، استفاده‌های مناسب و درست است.

ارتش سایبری و مقابله دولت

از سوی دیگر، محمد حجازی، معاون ستاد کل نیروهای مسلح از حملات بازدارنده سایبری علیه «دشمنان» خبر داده است. او در این زمینه به حملات ویروس‌هایی مانند کرم استاکس‌نت به سیستم‌های رایانه‌ای اشاره کرده که با تذکرات و روش‌های حفاظتی از خطرات آنها پیش‌گیری می‌شود.

این مقام ستادکل نیروهای مسلح هم‌چنین اعلام کرده، پژوهشگاهی در دانشگاه امام حسین تاسیس شده که برای شناخت تهدیدهای رایانه‌ای و سایبری تحقیق و برنامه‌ریزی می‌کند.

تاکنون شمار زیادی از سایت‌‌ها با امضای ارتش سایبری ایران هک و از دسترس خارج شده است. آذر ماه سال ۸۸ سایت موج سبز آزادی هک شد. این سایت از مجموعه سایت‌های حامی اصلاح‌طلبان و میرحسین موسوی و مهدی کروبی است که پس از انتخابات اخیر ریاست جمهوری آغاز به کار کرده بود. آذرماه سال گذشته نیز امکان دسترسی به وب‌سایت توییتر در برخی از نقاط دنیا قطع شد.

بایدو، بزرگ‌ترین موتور جستجوگر چینی در دی ماه سال گذشته، رادیو زمانه، خبرنامه امیرکبیر و سایت جرس نیز در بهمن سال ۸۸ با امضای ارتش سایبری ایران از دسترس خارج شدند.

اردیبهشت سال ۱۳۸۸ خبرگزاری فارس گزارش داد موسسه «Defense Tech» که از موسسات نظامی و امنیتی ایالات متحده آمریکا است، با استناد به آمار دریافتی از سازمان اطلاعات آمریکا، ایران را جزء پنج کشور دارای قوی‌ترین نیروی سایبری معرفی کرده‌ است.

این موسسه هم‌چنین اعلام کرده بود که ارتش سایبری ایران زیرمجموعه تیم رصد سایبری سپاه است و بودجه آن را ۷۶ میلیون دلار و تعداد نیروهای این ارتش را بیش از دو هزار و ۴۰۰ نفر و ۱۲ هزار نفر ذخیره برآورد کرده بود.