آلودگی‌های محیطی در ناباروری زنان و اختلال در اسپرم مردان نقش دارد.
دکتر ساغر صالح‌پور، دبیر علمی کنگره ناباروری در گفت‌وگو با ایسنا، با اعلام این خبر توضیح داد که بسیاری از آلودگی‌های موجود در ترکیبات پلاستیک و برخی وسایل منزل ارتباط مستقیم با ناباروری زنان دارد.
او هم‌چنین افزود، آلودگی هوا و محیط ممکن است در میزان فعالیت اسپرم آقایان اختلالاتی به وجود آورد.
سازمان جهانی بهداشت ناباروری را عدم توانایی ایجاد نطفه تعریف می‌کند. نابارور معمولا به زوج‌هایی اطلاق میشود که با وجود حداقل داشتن دو سال ارتباط جنسی و بدون هیچ اقدام پیشگیرانه بچه‌دار نشده‌اند.
آمار جهانی گویای آن است که از هر هفت زوج یک زوج مشکلاتی در این زمینه دارند.
عوامل محیطی و ناباروری
از جمله عوامل محیطی مطرح شده در منابع علمی می‌توان به مواد سمی نظیر چسب‌ها، مواد حلال ارگانیک که در درجه حرارت معینی عمل می‌کنند، ترکیبات سیلیکون، حشره‌کش‌ها و تنباکو اشاره کرد.
مواد حلال ارگانیک عمدتا در خشک‌شویی‌ها، مواد رقیق‌کننده رنگ، مواد پاک‌کننده ناخن، حلال‌های چسب، مواد از بین‌برنده لکه‌ها، مواد شوینده، عطرهای مختلف و ترکیبات شیمیایی یافت می‌شوند.
ترکیبات سیلیکون نیز در ظروف آشپزی و برخی وسایل پزشکی دیده میشود.
براساس اطلاعات کلینیک پژوهشی مایو در آمریکا، فلزهای سنگین صنعتی، حشره‌کش‌ها و مواد شیمیایی موجود در حلال‌ها می‌تواند روی کیفیت و کمیت اسپرم مردان نیز اثر بگذارد.
سیگار نیز از جمله عوامل محیطی است که در ناباروری زنان و مردان نقش مهمی ایفا می‌کند.
احتمال ناباروری در کسانی که سیگار می‌کشند ۶۰ درصد بیشتر است و نیز شانس اثربخشی شیوه‌های درمانی برای ناباروری در افراد سیگاری تا ۳۴ درصد کاهش می‌یابد.
کارشناسان کلینیک مایو در آمریکا می‌گویند، سیگار کشیدن می‌تواند موجب تغییر شکل و کندی حرکت اسپرم شود. جویدن تنباکو نیز می‌تواند میزان اسپرم را کاهش دهد. هم‌چنین سیگار روی ساختار ژنتیکی اسپرم اثر می‌گذارد و باعث اختلال در رشد کودک میشود.
دکتر صالح‌پور، فوق تخصص نازایی می‌گوید، ۳۵ درصد ناباروری‌ها از سوی مردان و ۶۵ درصد از سوی زنان است و اختلال در تخمک‌گذاری و اختلالات اسپرم شایع‌ترین علل ناباروری در زنان و مردان محسوب می‌شوند.
پیشتر خانم صالح پور مطرح کرده بود که اختلال در تخمک‌گذاری یا تنبلی تخمدان‌ها باعث عدم تخمک‌گذاری مرتب ماهانه، اختلال در قاعدگی و بروز مشکلات بارداری در زنان میشود.
شیوه زندگی جدید و ناباروری
دبیر کنگره باروری و ناباروی با اشاره به این‌که ۱۵ درصد ناباروری‌ها بدون علت مشخصی است، «شیوه کنونی زندگی» را از جمله علل اثرگذار بر نازایی توصیف کرد.
دکتر صالح‌پور شیوه نشستن، بالا بودن میزان کالری رژیم‌های غذایی و چاق شدن را به ویژه در زنانی که دچار بیماری‌های ژنتیکی تخمدانی هستند از جمله مواردی دانست که نیازمند كنترل دقیق هستند.
یافته‌های مختلف نشان می‌دهند که چاقی اثرات منفی بر پتانسیل تولیدمثل زنان دارد. این اثرات از طریق مکانیزم‌های هورمونی و سوخت‌وسازی منجر به کاهش تخمگ‌گذاری میشود و شانس ایجاد نطفه را کاهش می‌دهد.
خطر دیابت در دوران بارداری در زنان با وزن بالا به دو برابر و در زنانی که به‌طور بیمارگونه چاق هستند تا هشت برابر افزایش می‌یابد.
نوزادان مادران چاق در معرض خطر مرگ پیش از تولد، اختلالات ناشی از حاملگی (با ۸۰ درصد افزایش) و اختلالات قلبی- عروقی (با ۳۰ درصد افزایش) قراردارند.
بالا رفتن سن ازدواج زنان نیز یکی از مسائل مربوط به شیوه جدید زندگی است که پیشتر دکتر ساغر صالح‌پور از آن به عنوان یکی از عوامل تاثیرگذار در مشکلات نازایی زنان یاد کرده بود. او در این باره گفته بود، هرچه سن بالاتر می‌رود، ذخایر تخمدانی كم شده و احتمال بارداری كاهش می‌یابد و به دنبال آن جواب به درمان نیز کاهش می‌یابد.
یافته‌های علمی کلینیک مایو نشان می‌دهد که بالارفتن سن در کاهش قدرت باروری زنان نقش دارد. به طوری که مثلا در حالی که ۹۴ درصد زنان ۳۵ ساله در مدت سه سال و بدون پیشگیری می‌توانند باردار شوند، تنها ۷۷ درصد زنان ۳۸ ساله در موقعیت مشابه قابلیت بارور شدن دارند.
تاثیر سن در ناباروری مردان کاملا روشن نیست، اما برخی گزارش‌های تحقیقاتی نشان می‌دهند که سن بالای ۵۰ سال در مردان نیز با کاهش تعداد اسپرم طبیعی و حرکت طبیعی آن همراه است. ضمن این که احتمال بروز برخی کاستی‌ها هنگام تولد، ٱتیسم و آسیب‌های هوشی در کودکان چنین مردانی بیشتر است.
