انفجار رآکتورهای هسته‌ای فوکوشیما در ژاپن، بار دیگر نگاه‌ها را به سوی ایمنی نیروگاه‌های هسته‌ای جهان متمرکز کرد.
نگرانی‌های از ایمنی تاسیسات هسته‌ای با گذشت بیش از دو دهه از انفجار نیروگاه چرنوبیل (در اوکرائین امروزی) به‌تدریج کم‌رنگ شده بود.
حادثه نیروگاه فوکوشیمای ژاپن پس از زمین‌لرزه مهیب و سونامی در آن کشور، به مخالفان تاسیسات هسته‌ای انرژی تازه‌ای داد. در آلمان آن‌ها آنگلا مرکل، صدراعظم آن کشور را وا داشتند تا هفت نیروگاه هسته‌ای قدیمی را به طور موقت خاموش کند. اما این تغییر کافی نبود و حزب سبزهای آلمان توانست با بالا گرفتن بحث‌ها پیرامون تاسیسات هسته‌ای پس از زمین‌لرزه ژاپن و برگزاری چند تظاهرات اعتراض‌آمیز، در دو ایالت آلمان به پیروزی تاریخی برسد.
اما حادثه ژاپن در داخل ایران چنین هیاهویی ایجاد نکرد؛ هرچند باعث شد کشورهای عرب همسایه از هر نوع فاجعه احتمالی در نیروگاه بوشهر ابراز نگرانی کنند. رئیس‌جمهوری ایران در پاسخ اطمینان داد که این نیروگاه «از تاسیسات کشور پیشرفته‌ای مثل ژاپن هم پیشرفته‌تر است».
معصومه ابتکار عضو شورای شهر تهران و رئیس سابق سازمان محیط زیست ایران، در گفت‌‌وگویی با سایت دیپلماسی ایرانی، ضرورت استفاده از انرژی هسته‌ای را در این کشور رد نمی‌کند، هرچند اعتقاد دارد که این انرژی در مقایسه با انرژی‌های پاک می‌تواند اثرات بسیار مخربی بر محیط زیست داشته باشد. مثل پس‌مانده‌های هسته‌ای و احتمال بروز حوادث غیرمترقبه برای نیروگاه‌ها.
خانم ابتکار درباره نگرانی کشورهای حاشیه خلیج فارس از بروز حادثه احتمالی در نیروگاه بوشهر می‌گوید، این موضوع بیشتر سیاسی است چون آن‌ها خودشان برای محیط زیست خلیج فارس «مخاطراتی جدی» به وجود آورده‌اند.
معصومه ابتکار می‌گوید در دوران ریاستش بر سازمان محیط زیست از شورای عالی انرژی هسته‌ای آن زمان درخواست کرده بود که سازمان محیط زیست ایران هم به طور مستقیم بر مسائل زیست محیطی فعالیت‌های هسته‌ای ایران نظارت داشته باشد؛ چون «نمی‌توان آلودگی تشعشعات را از آلودگی‌های زیستی دیگر جدا کرد».
عضو شورای شهر تهران پیش‌بینی می‌کند که فاجعه ژاپن نمی‌تواند ساخت و استفاده از تاسیسات هسته‌ای را متوقف کند چون هزینه‌های زیادی صرف آن شده است؛ اما در نهایت به سخت‌تر شدن مقررات ایمنی و نظارت بر نیروگاه‌های دنیا منجر خواهد شد.
پس از سونامی ژاپن، محمد درویش عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع ایران از نخستین کارشناسان داخل ایران بود که با توسعه انرژی هسته‌ای مخالفت کرد. آقای درویش برخلاف اعتقاد خانم ابتکار در یادداشتی نوشت که وقتی بشر می‌تواند نیازهای انرژی خود را از منابع پاکی مثل خورشید، آب، باد و … تامین کند چرا به استفاده از «سامانه‌ای اصرار ورزد که می‌تواند امنیت جهانی را آشکارا و این‌گونه دهشتناک به مخاطره بیاندازد».
آقای درویش از ایران نامی نبرده اما در پایان یادداشت خود این سوال را مطرح کرده که اگر ژاپن با امکانات و فناوری پیشرفته نتوانسته این بحران را مهار کند، کشورهایی مانند هند، پاکستان و «رژیم صهیونیستی» چطور می‌توانند از بروز فاجعه جلوگیری کنند وقتی در معرض «تهدیدهای نظامی و خارجی» هم قرار دارند.
