وزیر نفت ایران با اعلام این موضوع که تراز گازی ایران «منفی» است، گفت که ایران در بخش انرژی، شرق‌گرایی را دنبال خواهد کرد.
مسعود میرکاظمی که امروز ۲۹ فروردین‌ماه در همایش چشم‌انداز صنعت نفت صحبت می‌کرد، تاکید کرد که سیاست برخی از کشورهای غربی اختلال در تراز انرژی و درآمدهای ارزی ایران است.
آقای میرکاظمی همچنین گفت که اگر در صنایع نفت و گاز ایران سرمایه‌گذاری نشود، تراز انرژی کشور منفی‌تر خواهد شد.
وزیر نفت در حالی از لزوم سرمایه‌گذاری در صنایع گاز و نفت ایران سخن می‌گوید که در چند سال اخیر، به دلیل تحریم‌های بین‌المللی سرمایه‌گذاری خارجی در این بخش به صفر رسیده و برخی پروژه‌ها به شرکت‌های زیرمجموعه سپاه سپرده شده که اغلب نتوانسته‌اند در زمان معین پروژه‌ها را به پایان برسانند.
شاخص‌ترین نمونه در این زمینه، میدان گازی پارس جنوبی است که برنامه‌های ایران برای توسعه آن، به کندی پیش می‌رود.
ایران اسفندماه گذشته مجبور شد برای توسعه فازهای میدان مشترک پارس جنوبی، سه میلیارد یورو اوراق مشارکت ارزی بفروشد.
هدف ایران از توسعه پروژه پارس جنوبی که از سال ۱۳۸۵ توسط قرارگاه خاتم‌الانبیاء سپاه پاسداران اجرا می‌شد، این بود که پس از تکمیل بتواند با فروش سالیانه گاز طبیعی به بیش از ۱۳۰ میلیارد دلار درآمد برسد، اما تحریم‌های بین‌المللی باعث کنار کشیدن شرکت‌های غربی و عدم اجرای پروژه‌های فنی و سرمایه‌گذاری شد.
با ابن حال، تحریم‌های بین‌المللی فقط پای شرکت‌های بزرگ نفتی همچون توتال، بریتیش پترولیوم و شل را از ایران قطع نکرد؛ سرمایه‌گذاران خارجی نیز تحت فشار تحریم‌های بین المللی ترجیح دادند که از اجرای چنین پروژه‌های سنگینی سرباز بزنند.
تیرماه سال ۸۹، قرارگاه خاتم‌الانبیا به عنوان رهبر کنسرسیوم توسعه فازهای ۱۵ و ۱۶ میدان گازی پارس جنوبی و شرکت سپانیر، عضو این کنسرسیوم از ادامه مشارکت در این طرح کناره‌گیری کردند.
قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا از زیرمجموعه‌های سپاه پاسداران است که در سال ۶۸ به دستور آیت‌الله خامنه‌ای تاسیس شد.
در عین حال مشکل ایران در بخش انرژی به نبود سرمایه‌گذار محدود نمی‌شود، از خردادماه سال گذشته و پس از تصویب قطعنامه ۱۹۲۹ شورای امنیت سازمان ملل، تحریم‌ها علیه ایران شدیدتر شد.
آمریکا و اتحادیه اروپا نیز چند ماه بعد، تحریم‌های یکجانبه گسترده‌تری را علیه ایران اعمال کردند که به شدت بخش انرژی و معاملات تجاری ایران را تخت تاثیر قرار داد.
در حال حاضر یکی از دغدغه‌های حکومت ایران، فروش نفت به کشورهای دیگر است. جدای از این‌که پس از تحریم‌ها بعضی از کشورها وارادات نفت از ایران را کاهش دادند، ایران در زمینه دریافت پول نفت فروخته شده نیز دچار مشکل شده است. نمونه‌اش کشور هند که متاثر از تحریم‌ها نمی‌تواند از یک کانال مستقیم، پول نفت ایران را بپردازد.
حال وزیر نفت از رویکرد ایران به شرق در بخش انرژی خبر می‌دهد، رویکردی که در موفقیت آن تردید وجود دارد. چرا که پیش از این نیز تلاش ایران برای شرق‌گرایی به عنوان حربه‌ای در مقابل غرب، به جایی نرسیده است.
پس از روی کار آمدن محمود احمدی‌نژاد بود که علی لاریجانی، دبیر وقت شورای عالی امنیت ملی از رویکرد ایران به شرق در زمینه پرونده هسته‌ای ایران خبر داده بود.
اما گذشت زمان نشان داد که هند، چین و روسیه، اگرچه از کلام متفاوتی استفاده می‌کنند، اما بیشتر مایلند از ایران به عنوان یک کارت برای امتیاز گرفتن از آمریکا و دیگر کشورهای غربی استفاده کنند.
حالا باید منتظر ماند و دید که شرق‌گرایی ایران در بخش انرژی چه نتیجه‌ای در بر خواهد داشت.
