شرکت روسی اتم استروی اکسپورت، پیمانکار ساخت نیروگاه اتمی بوشهر در ایران، اعلام کرد که فعالیت این نیروگاه در «سطحی محدود» و در مسیر حساس و مهم عملیاتی شدن آن شروع شده است.
اتم استروی اکسپورت (شرکت تابع روس اتم روسیه) با انتشار بیانیهای اعلام کرد که واحد عملیاتی در نیروگاه اتمی بوشهر روز یکشنبه هشتم ماه مه (۱۸ اردیبهشت) در «سطح محدود قابل کنترل تولید برق» راهاندازی شد.
ولادیسلاو بوچکوف، سخنگوی شرکت اتم استروی اکسپورت، در این مورد به خبرگزاری رویترز گفت: این به معنی آن است که فعالیت هستهای نیروگاه بوشهر شروع شده است. این یکی از مراحل پایانی در راهاندازی عملی نیروگاه است.
آقای بوچکوف تاکید کرد که سیستمهای عملیاتی و ایمنی نیروگاه بوشهر در سطح محدودتری آزمایش شدهاند اما سطح آزمایش این سیستمها بهتدریج افزایش خواهد یافت تا زمانی که آزمایشها بهطور کامل اجرا شود و پس از آن این سیستمها به شبکه برق سراسری ایران متصل خواهد شد.
این مقام روسی این سخنان را یک روز پس از آن اعلام کرد که سازمان انرژی اتمی ایران از ورود دومین محموله سوخت هستهای نیروگاه بوشهر به وزن ۳۰ تن از روسیه به ایران خبرداد.
سخنگوی شرکت اتم استروی اکسپورت زمان تولید برق در نیروگاه بوشهر را اعلام نکرده و توضیح نداده است که به چه دلیل یا دلایلی فعالیت برای راهاندازی نیروگاه در سطح محدود شروع شده است.
فاجعه در نیروگاه هستهای شماره یک فوکوشیما در ژاپن که به دلیل وقوع سونامی روی داد، ایمنی تاسیسات هستهای و کاربرد نیروی هستهای در جهان را زیرسوال برده است تا جایی که کشورهایی ازجمله چین، آلمان و تایلند در حال تعیین دستورالعملهای بازرسیهای جدید ایمنی در نیروگاههای هستهای خود هستند.
این در شرایطی است که ایران، که هنوز راهاندازی حتی یک نیروگاه هستهای را تجربه نکرده است، برای بازبینی هستهای خود اقدامی نکرده است و محمود احمدینژاد، رئيسجمهور ایران نیز گفته است که هیچ مشکل امنیتی در نیروگاه بوشهر وجود ندارد.
ساخت نیروگاه هستهای بوشهر که در سالهای ۱۹۷۰ میلادی بهوسیله یک کنسرسیوم آلمانی شروع شد پس از انقلاب اسلامی در ایران مدتی متوقف شد.
پس از آن در سالهای ۱۹۹۰ مسکو مبلغ یک میلیارد دلار برای تکمیل نیروگاه بوشهر با ایران قرارداد بست اما از آن زمان تاکنون تکمیل این نیروگاه و عملیاتی شدن آن بارها به تعویق افتاده است.
آمریکا و برخی از کشورهای غربی در چند سال گذشته از روسیه خواستهاند تا پروژه نیروگاه بوشهر ایران را کنار بگذارد زیرا نگران هستند که ساخت و تکمیل این نیروگاه به ایران برای ساخت سلاح هستهای کمک خواهد کرد اما براساس توافق تهران با مسکو، ایران پسمانده سوخت هستهای را به روسیه برمیگرداند و نگرانیهای غرب از بین میرود.
ایران همواره هدف از عملیاتی شدن نیروگاه بوشهر را تامین برق موردنیاز کشور اعلام کرده و ساخت هرگونه سلاح یا بمب هستهای را رد کرده است.
در شرایطی که سیاستمداران ایران از روسیه بابت تاخیر در راهاندازی نیروگاه بوشهر انتقاد کردهاند تحلیلگران در روسیه، که روابط نزدیکی با تهران دارد، پروژه نیروگاه بوشهر برا ه عنوان اهرمی در دیپلماسی تعبیر کردهاند.
قراربود نیروگاه بوشهر، فوریه ۲۰۱۱ (بهمن ۱۳۸۹) کار خود را آغاز کند و در ماه آوریل به شبکه برق متصل شود. اما شرکت «روس اتم» پیش از راهاندازی، درخواست بازرسی فنی نهایی را کرد و یک آسیب در نیروگاه شناسایی شد.
روس اتم اعلام کرد که شکستگیهایی در پمپهای خنککننده نیروگاه بوشهر ایجاد شده و ممکن است ذرات حاصل از این شکستگی به ماشینآلات سوخت راکتور بچسبد و براساس این توضیحات، ایران را تحتفشار گذاشت تا نیروگاه را برای تعیین میزان آلودگی و تمیزکردن هسته راکتور و در صورت ضرورت دستگاه خنککننده تعطیل کند. این امر ممکن است دو تا سه ماه طول بکشد.
پیش از این رئیس آژانس انرژی اتمی روسیه گفته بود که نیروگاه بوشهر تا پایان سال ۲۰۰۹ راهاندازی خواهد شد.
یک عضو کمیته بررسی وضعیت نیروگاه بوشهر در کمیسیون انرژی مجلس ایران روز دوشنبه اعلام کرد که «آزمایشهای نهایی» در نیروگاه بوشهر انجام شده است.
خبرگزاری نیمه رسمی فارس در ایران نیز گزارش داده است که انتظار میرود نیروگاه بوشهر تا دو ماه دیگر به شبکه سراسری برق کشور متصل شود.
قرار است راکتور نیروگاه بوشهر یکهزار مگاوات برق تولید کند که حدود دو و نیم درصد از برق موردنیاز ایران را تامین میکند.