هو جینتائو، رئیسجمهوری چین در نشست سازمان همکاری شانگهای در قزاقستان به همتای ایرانی خود گفت که مذاکرات با ۱+۵ بهترین راه برای تضمین حق ایران برای دستیابی به انرژی صلحآمیز هستهای بود.
خبرگزاری دولتی شینهوا گزارش داد که آقای هو دیروز ۲۴ خردادماه در شهر آستانه، پایتخت قزاقستان به محمود احمدینژاد گفت که ایران باید «گامهایی قابل توجه» برای اعتمادسازی و «کمک به روند گفتوگو» بردارد.
هو جینتائو گفت: این نه به نفع ایران، بلکه به سود آرامش و پایداری وضعیت عمومی خاورمیانه است.
هفته گذشته چین با کشورهای غربی همراه شد و در بیانیهای به ایران گفتند که «شکست» تحریمهای سازمان ملل، «نگرانیها درباره ابعاد نظامی برنامه هستهای ایران» را افزایش داده است.
ایالات متحده، آلمان، فرانسه، بریتانیا، روسیه و چین، یک روز پس از آنکه ایران اعلام کرد تولید اورانیوم با غنیسازی بالا را سه برابر خواهد کرد و آن را به یک پایگاه زیرزمینی (فردو) که از حملات هوایی احتمالی آمریکا و اسرائیل مصون است، منتقل خواهد کرد، این بیانیه را صادر کردند.
آقای احمدینژاد در گفتوگو با آقای هو گفت که کشورش مایل بود به مذاکره با پنج عضو دائم شورای امنیت و آلمان بازگردد.
اما او هفته گذشته گفته بود که علیرغم مشوقهای تجاری که قدرتهای جهانی به ایران پیشنهاد دادهاند، هیچ انگیزهای نمیتواند ایران را وادار به دست کشیدن از غنیسازی کند. در واکنش به این سخنان، باراک اوباما گفت که احتمالاً تحریمهای شدیدتر علیه ایران در راه خواهد بود.
چین، بزرگترین خریدار نفت ایران است اما کشورهای غربی که میگویند تهران در جستوجوی راههایی برای ساخت سلاحهای هستهای است و به درخواستهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی توجه نکرده، از خرید نفت ایران خودداری میکنند.
ایران این اتهامات را رد میکند و میگوید که برنامه هستهایاش صلحآمیز است.
چین به چهار قطعنامه تحریمی شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران که به دلیل خودداری این کشور از تعلیق غنیسازی اورانیوم صادر شده، رای مثبت داده است.
اما حق وتوی پکن به عنوان یکی از اعضای دائم شورای امنیت، درخواستها برای تحریمهای سنگین که قراردادهای نفتی و دیگر روابط اقتصادی ایران را محدود میکند، کماثر میکند.
چین همچنین تعهد بیشتری برای گسترش مذاکرات با تهران را بر دوش قدرتهای غربی گذاشته است.
در همین حال، ایهود باراک، وزیر دفاع اسرائیل که برای دیدار با همتای چینی خود، یانگ گوانجلی به پکن سفر کرده، در کنفرانسی خبری به خبرنگاران گفت که تحریمهای شدیدتر علیه ایران ضروری است.
چهارم خردادماه، آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرد که اطلاعات جدیدی درباره ابعاد احتمالاً نظامی برنامه هستهای ایران دریافت کرده که نگرانیها درباره هدف واقعی ایران از برنامه هستهای را افزایش میدهد.
درمقابل، ایران گزارش آژانس را «بیاساس » خواند و اسناد مورد استفاده در این گزارش را «نادرست» دانست.