«حکومت ایران احتمالا تجهیزات جاسوسی در فضای اینترنت را وارد نمیکند بلکه توانمندیهای جاسوسی در فضای اینترنت را تقویت کرده تا جایی که بسیاری گمان میکنند که تهران درحال تولید فنآوری جاسوسی اینترنتی درداخل کشور است.»
لیزا دفتری، روزنامهنگار، گزارشی درمورد فنآوری اطلاعات جاسوسی اینترنتی در ایران در «فاکس نیوز» نوشته است:
گزارشی که بخش تحقیقات کنگره آمریکا هفته گذشته منتشر کرد نتوانست کشورهایی را ردیابی کند که فنآوری جاسوسی ارتباطات اینترنتی به ایران فروختهاند اما سرکوبهای اخیر دولت ایران علیه کاربران اینترنت در این کشور موجب شده تا دولتمردان آمریکا اطمینان حاصل کنند که ایران تجهیزات پیچیده جاسوسی را برای خفه کردن صدای مخالفان روی اینترنت به کار گرفته است.
این گزارش کنگره آمریکا در پایان یک دوره چهارماهه بررسی عملکرد دولت ایران در فنآوری جاسوسی اینترنتی اعلام شد با این هدف که تحریمهای اعمال شده علیه دولت جمهوری اسلامی فراگیر شود با توجه به اینکه دولت آمریکا در ژوئیه سال ۲۰۱۰ از معامله تجاری با شرکتهای صادرکننده فنآوری حساس به ایران منع شده است.
حال سؤال اینجا است که آیا ایران فنآوری ارتباطات را از خارج خریداری کرده یا در داخل توسط کارشناسان ایرانی ساخته شده است. درصورت ساخت این فنآوری در داخل، حکومت ایران در دفاع از خود دربرابر انقلاب اینترنتی درحال شکلگیری خودکفا خواهد شد.
از زمان رویدادهای پس از انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۹ در ایران (خرداد ۱۳۸۸) که تظاهرکنندگان معترض به نتیجه انتخابات به خیابانها آمدند دولت درصدد تلافی برآمده و اینترنت و وبسایتهای اجتماعی مانند فیس بوک، توییتر و یوتیوب و وبلاگها را در این کشور فیلتر کرده است زیرا این کانالهای ارتباطی ابزارهایی موثر برای ایجاد اتحاد، سازماندهی و رساندن صدای مخالف علیه حکومت بودهاند.
آستین هیپ، خالق نرمافزار فیلترشکن هیاستک، نرمافزار ضدسانسور، درمورد توانمندی حکومت ایران برای تولید فنآوری جاسوسی اینترنتی میگوید: من فکر نمیکنم که آنها در این زمینه کاملا خودکفا باشند. اما میتوانم بگویم که آنها بهطور یقین درحال تولید این فنآوری در ایران هستند.
آقای هیپ، جوان آمریکایی و از بنیانگزاران وبسایت «مرکز تحقیقات درمورد سانسور» است که اندک زمانی پس از انتخابات ۲۰۰۹ ایران، به ایرانیان نحوه دسترسی به وبسایتهای فیلترشده از سوی دولت را آموزش داد.
آستین هیپ با کمک دوست خود سیستم فیلترشکن هیاستک را راهاندازی کرد؛ سيستمی که توانست از طريق واسطه و با استفاده از سرورهای ديگر در نقاط امن جهان به ياری کاربران اينترنتی در ايران برود. آنها همچنين با استفاده از تمهيدات فنی تازه و مبتکرانه توانستند هويت کاربران ايرانی را مخفی نگه دارند.
آقای هیپ می گوید: من فکر نمیکنم که هیچ شرکتی یک برنامه کامل سانسور اینترنت را به حکومت ایران فروخته باشد. بلکه آنها از قبل به قطعات فنآوری دست یافتهاند و برنامهریزی روی این قطعات را از طریق دیگر کشورها دنبال میکنند و قریب به یقین بهتر میشوند و از انتخابات سال ۲۰۰۹ تاکنون در این زمینه هوشیارتر شدهاند.
یکی از مهمترین توانمندیهای پیشرفته اینترنتی ایران حملات هدفمند و استراتژیک به نرمافزار«تور» /Tor / بود؛ نرمافزاری که در جریان حوادث پس از انتخابات ۲۰۰۹ این کشور کاربرد گستردهای در ایران داشت.
این نرمافزار که بهوسیله آژانسهای حکومتی آمریکا ساخته و بهطور رایگان در اختیار کاربران اینترنت قرار داده شد، به کاربر اجازه میدهد از طریق یک شبکه خصوصی بهطور امن وارد اینترنت شود و در عین حال آدرسهای آی.پی را مخفی نگاه میدارد.
استفاده از نرمافزار «تور» که یک فنآوری پیشرو ضدجاسوسی بود که حدود ۲۵۰ هزار کاربر در یک زمان مشخص را به شبکه آن وصل میکرد، پس از انتخابات ۲۰۰۹ ایران به اوج رسید.
این در شرایطی بود که اوایل ژانویه ۲۰۱۱ بیش از ۹۵ درصد از ارتباطات «تور» نابود شد زیرا «باند مرکزی ایران» با موفقیت این شبکه را نابود کرد. به گفته کارشناسان حکومت ایران چندسال تلاش کرده بود تا این برنامه را متوقف کند.
آستین هیپ میگوید: اختلال در اینگونه فنآوریها، معجزه نیست اما سرعت اجرای این کار، مسئله ایجاد میکند. مانند یک اداره پست که هر نامه را باز میکند تا از محتوای آن آگاه شود؛ تصور کنید که این کار یک میلیون بار در هر ثانیه انجام شود؛ آنها چیز جدیدی کشف نمیکنند بلکه مجبور هستند برای سرعت دادن به اجرای این کار، پول بیشتری خرج کنند.
این در شرایطی است که دولت ایران برای کنترل ناراضیان در «جنگ نرمافزار» علیه نفوذ خارجی، تهدید کرد که از اوایل ماه اوت (میانه مرداد) دسترسی شهروندان به اینترنت جهانی را قطع خواهد کرد و به جای آن «اینترنت حلال» راهاندازی خواهد کرد که در آن بیشتر وبسایت ها مسدود هستند.
کارشناسان ابتکار دولت ایران برای عدم دسترسی شهروندان به اینترنت جهانی را کاری دشوار میدانند اما گزینه استفاده از دو سیستم اینترنت کاملا مقدور است و پیش از این در کوبا و کره شمالی اجرا شده است.
در واکنش به سرکوب ارتباطات در ایران، وزارت امور خارجه آمریکا در طرحی که هزینه آن دو میلیون دلار اعلام شده، «اینترنت چمدانی» را راهاندازی خواهد کرد؛ این سیستم میتواند به صورت مخفیانه از مرزهای کشورهای موردنظر رد شود و از طریق سیستم اینترنتی بدون سیم (وایرلس) که در محدوده وسیعی قابل دریافت خواهد بود، کاربران را به شبکه جهانی اینترنت متصل کند.
هفته گذشته رضا تقیپور، وزیر ارتباطات و فنآوری اطلاعات ایران، طرح اینترنت چمدانی آمریکا را «سایبرتروریسم» دانست و گفت که ایران توان فنی و آمادگی کامل برای مقابله با اینترنت چمدانی را دارد.
فنآوری اینترنت چمدانی بسیار پیشرفته است و هرگونه اختلال در آن تقریبا غیرممکن است اما تنها راه اختلال در این فنآوری از طریق «پارازیت فرکانس رادیویی با امواج بسیار بالا» است.
آستین هیپ درمورد تلاش ایران برای بستن اینترنت جهانی در این کشور میگوید: آنها نمیتوانند بهطور کلی تمام شبکهها را مسدود کنند زیرا برای اجرای کارهای بانکی و دولتی به اینترنت نیاز دارند.
آقای هیپ میافزاید: اگر در منبع ایجاد ارزش اقتصادی اختلال ایجاد کنید یک مشکل بزرگتر درست خواهید کرد و دولت ایران نیز این را میداند. انقلابها زمانی اتفاق میافتند که مردم گرسنه باشند.