«در شرایطی که تحریمهای آمریکا علیه ایران مسیر تولید نفت این کشور را نامطمئنتر میسازد عربستان سعودی خشنودتر از گذشته، در این مسیر با آمریکا همگام شده است.»
وبسایت «بیزینس ویک» با این مقدمه به تلاشهای عربستان سعودی علیه ایران در حوزه نفت پرداخته است:
تردیدی نیست که ایران و عربستان سعودی، دو عضو اوپک، رقیب سرسخت یکدیگر هستند و عربستان سعودی با استفاده از ابزار نفت تلاش میکند که از نفوذ ایران در منطقه کم کند.
دولت عربستان سعودی که سنی مذهب است بهشدت نگران نفوذ ایران در کشورهای عربی مانند بحرین و عراق است و میخواهد نفوذ این کشور شیعه مذهب را ضعیف کند و در این راه از ابزار نفت استفاده می کند.
شاهزاده ترکی الفیصل، رئیس سابق اطلاعات جاسوسی عربستان سعودی، بهتازگی در یک سخنرانی در پایگاه نیروی هوایی سلطنتی کشورش گفته است: ایران در حوزه نفت بسیار آسیبپذیر است و در این حوزه میتوان حکومت این کشور را تحت فشار قرار داد تا به تلاشهای بینالمللی صلح ملحق شود.
اکنون دولتمردان سعودی درحال مانور دادن بر ضربه زدن به نقطه ضعف ایران یعنی حوزه نفت هستند و در این راه تلاش میکنند تا مشتریان نفتی ایران را به خود جلب کنند.
ایران از مدتها پیش بازار نفت شرکتهای هندی بوده است اما به دلیل تحریمهای آمریکا خریداران هندی برای پرداخت بدهی نفتی خود به ایران با مشکلاتی روبهرو شدهاند.
بدهی شرکتهای هندی به ایران تا تابستان ۲۰۱۱ حدود پنج میلیارد دلار اعلام شده و سه شرکت هندی که خواستهاند نامشان فاش نشود، گفتهاند که ایران دیگر قصد فروش نفت به هند را ندارد.
در اوایل ماه جولای زمانی که خریداران هندی مقدار و تاریخ تحویل نفت ماه اوت از ایران را دریافت نکردند با شرکت «آرمکو» سعودی تماس گرفتند که شرکت ملی نفت کشور سلطنتی سعودی بهشمار میرود و در کنار ایران یکی از تامینکنندگان نفت موردنیاز هند است.
آرمکو سعودی از این تماس خریداران نفتی خوشحال شده و انتظار میرود که در ماه اوت علاوه بر ۱۲ میلیون بشکه نفت، حدود سه میلیون بشکه نفت اضافی به هند صادر کنند.
بوشان بحری، تحلیلگر انرژی در مؤسسه مشاوران «آی ایچ اس سرا» گفته است: تحریمها علیه ایران باعث شده که ایران کشور منبع مورداعتمادی برای خریداران نفتی به حساب نیاید و سعودیها از این موضوع سود میبرند.
پیش از این احتمال داشت که عربستان سعودی تمایلی نداشته باشد تا مشتریان نفتی ایران را بگیرد اما اکنون با توجه به تلاش دو کشور برای مهار ناآرامیهای سیاسی چند ماه گذشته در کشورهای عربی، ریاض تردیدی برای سبقت گرفتن از ایران ندارد.
ازسوی دیگر عربستان سعودی که در افزایش سقف تولید خود بیشترین سرمایهگذاری را درمیان دیگر اعضای اوپک انجام داده، نارضایتی خود را از تصمیمگیریهای اوپک نشان داده است.
شرکتها و سیاستگذاران نفتی سعودی میگویند که اوپک بیش از اندازه تحت نفوذ اعضایی مانند ایران و ونزوئلا است، دو کشوری که نمیتوانند تولید خود را افزایش دهند و همواره تلاش میکنند مانع از افزایش تولید نفت دیگر اعضای این سازمان شوند.
پس از آن که اعضای اوپک در نشست ماه مه این سازمان برسر سقف تولید به نتیجه نرسیدند عربستان سعودی بهطور یکجانبه سقف تولید نفت خود را افزایش داد و از آن زمان تاکنون تولید نفت این کشور از ۹ میلیون بشکه در روز به ۱۰ میلیون بشکه رسیده است.
همزمان با تلاشهای عربستان سعودی برای افزایش تولید نفت و جلب مشتریان ایران، «شرکت ملی نفت ایران» اعلام کرده است که ایران و هند برسر پرداخت بدهیهای نفتی دهلینو به توافق رسیدهاند.
اما مادامی که دولت ایران برسر برنامه هستهای خود با غرب اختلاف داشته باشد صنعت نفت این کشور با مشکلات روزافزونی روبهرو خواهد شد.
اگرچه ایران اهداف برنامه هستهای خود را صلحآمیز و تأمین برق اعلام کرده اما آمریکا نسبت به صلحآمیز بودن برنامه هستهای ایران تردید دارد و شرکتهای عمده خارجی را از سرمایهگذاری در حوزههای نفت و گاز ایران منع کرده است.
سیامک نمازی از «گروه مشاوره اکسس»، شرکت مشاوره نفتی مستقر در دبی، گفته است: با توجه به آن که تحریمهای ایران هر روز بیشتر میشود مشکلات در حوزه انرژی و نفت ایران نیز بیشتر خواهد شد.
«پیشبینی کاهش تولید نفت ایران تا ۲۰ درصد»
همزمان «آژانس بینالمللی انرژی» پیشبینی کرده است که ظرفیت تولید نفت ایران تا پنج سال آینده حدود ۲۰ درصد کاهش خواهد یافت.
آژانس بینالمللی انرژی نوشته است که ایران درحال حاضر روزانه سه میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه نفت تولید میکند اما این ظرفیت تولید درمدت پنج سال و تا سال ۲۰۱۶ کاهش خواهد یافت.
این در شرایطی است که تولید نفت سعودی افزایش یافته و در ماه جولای با افزایش روزانه ۹۰۰ هزار بشکه نفت، تولید این کشور به ۹.۸۵ میلیون بشکه رسید.
سعداد الحسین، از مقامهای ارشد پیشین آرمکو، با تاکید بر «پیشتازی» عربستان سعودی در تولید نفت درمیان دیگر کشورهای عضو اوپک، گفته است که عربستان سعودی «تنها میداندار» اوپک است.