همزمان با تلاشهای آمریکا و متحدان اروپایی آن علیه حکومت بشار اسد، رئیسجمهور سوریه، مسکو اعلام کرده است که ناتو و آمریکا درحال ارسال «این پیام به سوریه و درنهایت ایران هستند که ما بهزودی حمله خواهیم کرد.»
هگای کارمن /Haggai Carmon/ ، وکیل بینالملل، در مقالهای که در «هافینگتون پست» منتشر شده دلایل مخالفت روسیه با برنامه حمله سازمان پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو، و آمریکا به سوریه و ایران را بررسی کرده است:
پس از سه ماه سرکوب معترضان سوری توسط حکومت دمشق شورای امنیت سازمان ملل در سوم اوت با انتشار بیانیهای تداوم خشونت در سوریه را محکوم کرد و از وخامت اوضاع در این کشور و کشته شدن صدها غیرنظامی ابراز تأسف کرد.
دمیتری مدودف، رئیسجمهور روسیه، در مصاحبه با روزنامه روسی «ایزوستیا» به بشار اسد، همتای سوری خود هشدار داده که صبر مسکو نیز در برابر خشونتهای دمشق رو به پایان است.
آقای مدودف در این مصاحبه گفته است که مسکو اوضاع جاری در سوریه را دنبال میکند و نگرش آن نسبت به دولت اسد تغییر میکند.
اما دمیتری روگوزین، نماینده روسیه در ناتو، هشدار داده است: ناتو درحال برنامهریزی یک اقدام نظامی علیه سوریه است تا حکومت بشار اسد را سرنگون کند و در بلندمدت از این کشور آماده حمله به ایران خواهد شد.
آقای روگوزین گفته است: این سخنان او به این معنی است که برنامهریزی ناتو درحال اجرا و عملیاتی شدن علیه سوریه است و این سخنان، نتیجه عملیات تبلیغاتی و نظامی است که برخی کشورهای غربی علیه شمال آفریقا (لیبی) انجام دادهاند.
بهنظر میرسد که مسکو نگران است که عملیات نظامی علیه سوریه درنهایت به دیگر کشورهای منطقه (خاورمیانه) کشیده خواهد شد و نفوذ مسکو روی برخی از این کشورها را از بین خواهد برد.
نماینده دائم روسیه در ناتو هشدار داده است: حلقه فشار دور ایران تنگتر میشود. برنامهریزی نظامی علیه ایران در جریان است و ما بهطور یقین نگران تشدید یک جنگ تمامعیار در این منطقه بزرگ هستیم.
این هشدار روسیه جای تعجب دارد زیرا مسکو به کشورهایی هشدار میدهد که حامی آنها است اما این هشدار دلیل دارد.
روسیه سیاست اتحاد شوروی سابق یعنی دوستیابی را دنبال میکند تا بتواند جایگاه محکم و حضور قدرتمندی در خاورمیانه داشته باشد. بنابراین رقیبان و دشمنان آمریکا، دوستان روسیه محسوب میشوند. پس از سقوط اتحاد شوروی و افزایش نفوذ آمریکا در منطقه، مسکو با تنها متحد خود یعنی سوریه و روابط «عشق و نفرت» ایران تنها مانده است.
توجه دقیق به سخنان آقای روگوزین نشان میدهد که او از اشاره کردن به آمریکا به عنوان یک شریک عمده درحمله به سوریه و ایران خودداری کرده است. اما رفتن ناتو به جنگ سوریه و ایران بدون درنظر گرفتن قدرت آمریکا مانند فرستادن یک «بوکسر یک پا» به رینگ مسابقه بوکس است.
کشورهای عضو ناتو از نظر نظامی آنقدر قدرت ندارند که بخواهند به جنگ سوریه و ایران بروند و برای حمله به این کشورهای نامطلوب و متمرد، به وجود «برادر بزرگ» یعنی آمریکا نیاز دارند.
بنابراین آقای روگوزین از یک سو با زبان دیپلماتیک به آمریکا هشدار داده است که به دنبال این طرح حمله ناتو نرود و از سوی دیگر این پیام را به سوریه و ایران داده است: «ببینید که دوستان واقعی شما چه کشورهایی هستند. اگر زیر چتر حمایت ما قرار بگیرید آسیب نخواهید دید.»
حال سؤال اینجا است که چرا روسیه مسیر حمایت از دمشق و تهران را پیش گرفته است؟ فروش اسلحه و رسیدن به اهداف سیاسی، پاسخ این سؤال است و مادامی که روسیه به هر دو هدف خود برسد مهم نیست که ابتدا به کدام هدف برسد.
روسیه مقادیر هنگفتی سلاح به ایران و روسیه فروخته است. اگرچه فروش موشک اس-۳۰۰ را به ایران ممنوع کرده است اما این فروش تنها بهطور موقت به حال تعلیق درآمده است. روسیه در سال ۲۰۱۰ نیز قراردادهای مهم انرژی با ایران بسته است. این قراردادها مشروط به آن است که اگر تهران با «سازمان بینالمللی انرژی اتمی» همکاری کند روسیه نیز تحریمهای تهران را کمتر خواهد کرد.
اما این شرط همکاری یک «جوک گمراهکننده» است زیرا هرگاه «آژانس بینالمللی انرژی اتمی» خواستار بازرسی و تحقیق درمورد برنامه هستهای ایران شده این کشور آژانس را بازی داده است.
مسکو نقشه نفوذ بر منطقه خاورمیانه را به دقت مطالعه میکند و منتظر فرصت است. روسیه بر این باور است که نفوذ آمریکا در منطقه ضعیف شده و زمانی که آمریکا نیروهای خود را بهطور کامل از عراق خارج کند نفوذ آن کمتر خواهد شد.
درنتیجه روسیه به دنبال ایجاد مناسبات محکمتر با ایران است قدرتی که در خاورمیانه و خلیج فارس مطرح شده است. وقتی که ایران را دوست مسکو درنظر بگیریم، سوریه یک امتیاز حساب میشود. سوریه، «رفیق» ایران است و روسیه با آغوش باز آن را میپذیرد زیرا مسکو با داشتن یک «پایگاه» در دمشق، مزایای مهمی خواهد داشت.
طرطوس، دومین شهر بزرگ سوریه در سواحل دریای مدیترانه است که روسیه با سرمایهگذاری در آن، پایگاه دریایی ایجاد کرد و همچنین باردیگر به کانال دریایی شوروی سابق در «لاذقیه» سوریه دسترسی پیدا کرد. وجود این پایگاههای روسیه نشان میدهد که چرا مسکو از حکومت بشار اسد دفاع میکند.
تلاش مسکو برای نفوذ بیشتر در خاورمیانه و پیشی گرفتن بر آمریکا را میتوان در سخنان اخیر نخستوزیر روسیه جستوجو کرد.
ولایمیر پوتین هفته گذشته گفت: آمریکا مقروض است و براساس درآمد خود زندگی نمیکند و هزینه مشکلات خود را بر اقتصاد جهان تحمیل میکند. آمریکا در انحصار دلار در اقتصاد جهانی مانند انگل عمل میکند.