اوباما با انتخاب کابینه جدید خود این نگرانی را به وجود آورده است که پیشبینیهای تحلیلگران از سیاست خارجی وی با آن چه گفته میشد، تغییر خواهد داشت.
باراک اوباما با انتخاب چهرههای سرشناس طرفدار اسرائیل و جمهوریخواه در کابینه خود، تصور بدبینانهای را از سیاست خارجی و به ویژه در قبال مسایل خاورمیانه به وجود آورده است.
انتصاب هیلاری کلینتون، مدافع مشهور لابی صهیونیستها به وزارت خارجه و جیم جونز، دوست نزدیک مککین به مشارو امنیت ملی و تصمیم وی برای حفظ رابرت گیتس، وزیر دفاع جورج بوش در سمت خود، آنچنان برخی را از سیاست تغییر وی نا امید کرده است که میگویند دولت جدید تداوم همان دولت بوش، اما با برخی چهرههای تازه و موجهتر است.
مشخص شدن ترکیب کابینه تازه در آمریکا با سخنان جورج بوش همزمان بوده که در آن تاکید شده است آمریکا باید در موضع تهاجمى باقى بماند.
رییس جمهورى آمریکا که در روزهاى آخر دوران حکومت خود در سخنانى در آکادمى نظامى آمریکا در وست پوینت، سخنرانی کرده از مداخله نظامى براى برچیدن تهدیدهاى بالقوه علیه امنیت ملى آمریکا دفاع کرد و گفت جانشین وی باید استراتژىهاى نظامى و دیپلماتیک کنونى را براى غلبه بر تروریستها ادامه دهد.
اما با وجود این نشانههای ناامید کننده برای بسیاری از رایدهندگان آمریکایی و کسانی که در این سوی دنیا و از جمله در ایران از سیاستهای آمریکا رنج میبرند، هنوز امید به تغییر جدی در سیاست کاخ سفید وجود دارد.
ماهیت این تغییر سیاست به روندهای کلیتری باز میگردد که بر افتصاد و سیاست ایالات متحده محاط شده است.
رکود اقتصادی آمریکا که تبدیل به مهمترین مساله و دغدغه تیم رییس جمهوری تازه شده است، عملا مساله هستهای ایران و ماجراجوییهای بوش را برای تغییر رژیم از اولویت خارج ساخته است.
از سوی دیگر، باید توجه داشت بخش مهمی از تلاش دولت بوش برای رویارویی نظامی با خطر هستهای ایران ایدئولوژیک بوده است.
از این رو باید پرسید چه انگیزهای برای دولت اوباما برای حمله نظامی به ایران باقی مانده است؟
کارشناسان برجستهای در وزارت خارجه آمریکا و پنتاگون گفتهاند و میگویند خطری آشکار و نزدیک از ناحیه برنامه اتمی ایران احساس نمیشود.
دلیل این امر در یک جمله خلاصه می شود: ایران اگر دست به حمله هستهای بزند، موجودیت اش به خطر خواهد افتاد و این چیزی است که رهبران ایران نمیخواهند.
در عین حال با توجه به تحولات منطقهای در دهه گذشته، میتوان به قاطعیت گفت جمهوری اسلامی برای ایفای نقش منطقهای نیاز به جنگافزار هستهای ندارد.
نفوذ تهران در کشورهای مختلف منطقه که حسادت رژیمهای عرب را برانگیخته، بدون بمب هستهای حاصل شده است و چه بسا در صورت اینکه ایران به بمب هستهای دست یابد به دلیل تبعات و واکنشهای جهانی با محدودیت و فشاری بیسابقه ناشی از اجماع قدرتهای جهانی علیه خود روبهرو شود.
به نظر نمیرسد جمهوری اسلامی بمب هستهای را به قمیت چنین انزوایی بخواهد و همین موضوع است که رهبران آمریکا را که سخت برای مهار بحران موسسات اقتصادی این کشور در تلاش هستند، تشویق میکند برای نوعی مصالحه به سمت گفتوگو و اعتمادسازی با ایران گام بردارند.