وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اعمال ممیزی و وارد کردن اشکالهایی بر منظومه «خسرو و شیرین»، اثر نظامی گنجوی برای چاپ هشتم این کتاب مجوز انتشار صادر نکرد.
مدیر بخش فرهنگی «انتشارات پیدایش» امروز ۲۴ مرداد ماه به خبرگزاری مهر گفت که این وزارتخانه خواستار حذف موضوعاتی مانند «بهخلوترفتن، آغوش، گرفتن دست و اینگونه موارد» از این اثر شده است.
به گفته فریبا نباتی، منظومه«خسرو و شیرین» برای چاپ هشتم و به دلیل تغییر در قطع کتاب راهی وزارت ارشاد شده بود که با ممیزی روبهرو شد.
«خسرو و شیرین» یکی از مثنویهای «خمسه» یا «پنجکتاب» نظامی گنجوی، شاعر ایرانی قرن ششم هجری قمری است.
این منظومه به زندگی خسرو و شیرین و شبنشینیهای آن دو با هم و غزل هر یک از کنیزان خسرو و شیرین و گفتوگوی این دو نفر میپردازد.
فریبا نباتی همچنین با ابراز گلایه از اعمال ممیزی گفت که مشکلات حرفه خودمان و ممیزی کتابها خیلی روحیه کار را از بین میبرد و باعث میشود حال و حوصله کار فرهنگی برایمان باقی نماند.
روند ممیزی و سانسور کتابها، پس از انقلاب اسلامی در سی و چند سال گذشته توسط جمهوری اسلامی پیگیری شده است اما در دولت محمود احمدینژاد، سانسور کتاب به شدت افزایش یافته است.
آیتالله علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی نیز در اظهارات روز ۲۹ تیر خود تاکید کرد که نمیتوان بازار کتاب را آزاد گذاشت تا کتابهای «مضر»، «به ظاهر فرهنگی» ولی با «مقاصد سیاسی و انحرافی» وارد جامعه شوند.
این نگاه سختگیرانه ممیزی تا جایی پیش رفته است که حتی صدای بعضی از نویسندگان همسو با جریان حاکم را نیز درآورده است.
اما یک عضو هیئت نظارت بر کتاب، ممیزی را «عصاره آن چیزی که انقلاب در آرمانهای خودش دنبال میکند» توصیف کرده است.
احمد شاکری، عضو هیئت نظارت بر کتاب ۱۸ خرداد ماه در گفتوگو با خبرگزاری ایسنا، افزود که «ممیزی در ایران ما مسئله ادبی نیست» و داستانهایی که دچار ممیزی میشوند «از نظر خاستگاه، روشها، اهداف و مضامین، با دین و حکومت دینی همسو و همجهت نیست».
این عضو شورای عالی ادبیات داستان بسیج همچنین گفت «ادبیات بدون مضمون وقتی به این سمت میرود که مناسبتی با فرهنگ ایرانی - اسلامی ندارد، روشن است که شکست میخورد».
شرایط سخت ممیزی در ایران باعث شده تا نویسندگان و مترجمان از راههای دیگری مانند اینترنت برای انتشار آثارشان و رساندن کتابهایشان به دست مخاطبان استفاده کنند.
در همین حال، چندی پیش جزوهای با نام «واکاوی براندازی نرم درحوزه نشر» از سوی «اندیشکده راهبردی امنیت نرم» منتشرشد و در این جزوه اتهامهای سنگینی به شماری از ناشران، نویسندگان و فعالان حوزه ادبیات و فرهنگ وارد شد. در این جزوه علاوه بر برخی ناشران، دهها نویسنده و مترجم نیز به تلاش برای «براندازی» جمهوری اسلامی متهم شدند.
انتشاراتیهای نی، اختران، عطایی، چشمه، روشنگران، ققنوس و کویر، هفت ناشری بودند که در این جزوه به عنوان برانداز معرفی شدهاند. حوزه فعالیت این ناشران بیشتر متمرکز بر ادبیات داستانی، تالیف و ترجمه، کتابهای فلسفی و جامعه شناسی است.