۹۴ نماینده مجلس امروز، ۲۵ مرداد ماه با بررسی دو فوریت طرح «انتقال آب برای نجات دریاچه ارومیه از خشکشدن» مخالفت کردند.
درنتیجه این مخالفت، طرح باید بار دیگر پس از کارشناسی مجلس درباره آن، به صورت عادی در مجلس بررسی شود.
اگر این طرح به تصویب برسد، وزارت نیرو موظف میشود حداقل یک میلیارد متر مکعب آب را برای جلوگیری از خشکشدن این دریچه با پمپاژ از رودخانه ارس و همچنین سیلوه در پیرانشهر فراهم کند.
نادر قاضیپور، نماینده ارومیه و طراح این طرح با اشاره به پسرفت سریع و مداوم آب، نسبت به ضرورت نجات حیات گیاهی و حیوانی این زیستبوم و جلوگیری از تبعات خشکی دریچه ارومیه برای مردم منطقه هشدار داد.
مقامهاى سازمان حفاظت از محیط زیست ایران میگویند که با افزایش خشکی این دریاچه، حدود ۱۰ میلیاردها تن نمک به صورت گرد و غبار و توفان بر سر مردم بیشتر مناطق ایران ریخته خواهد شد.
دریاچه ارومیه در شمال غربی ایران و در منطقه آذربایجان، بزرگترین دریاچه داخلی ایران و دومین دریاچه آبشور دنیا است که در حال حاضر از پنج هزار و ۷۰۰ کیلومتر مربع مساحت آن، دو هزار و ۷۰۰ کیلومتر مربعاش به شورهزار تبدیل شده است.
با وجود این هشدارها، نورالله حیدری، نماینده مردم اردل و فارسان این طرح را «غیرکارشناسی» و «از روی احساسات» ارزیابی کرد و گفت: قرار نیست برای اینکه یک جا را آباد کنیم، مناطق دیگر را خراب کنیم.
اما جواد جهانگیرزاده، نماینده دیگر ارومیه هشدار داد که اگر این دریاچه خشک شود در بسیاری استانها باران نمک خواهد بارید و نزدیک به ۱۳ میلیون نفر را آواره خواهد کرد.
او این پدیده را نتیجه «کمکاری و قصور دولت» دانست و گفت که هیئت دولت در سال ۸۷ در مصوبات سفرهای استانی خود دو هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان برای احیای این دریاچه تصویب کرده بود اما تاکنون پرداخت نشده است.
وزارت جهاد کشاورزی نیز ۲۹ آذر سال گذشته اعلام کرد که اعتبار ویژهای برای نجات دریاچه ارومیه اختصاص میدهد اما اسفند ماه همان سال، علی نظری دوست، مدیرکل طرح حفاظت از تالابهای ایران گفت که هنوز بودجهای برای این کار وجود ندارد.
با این همه، موسیالرضا ثروتی، نماینده بجنورد در مخالفت با این طرح گفت که نباید دولت را محکوم کرد.
آقای ثروتی پیشنهاد کرد که هزینه انتقال آب از رودخانهها به دریاچه ارمیه برعهده کشاورزانی گذاشته شود که «به ناحق سد زده و جلوی آب را گرفتهاند.»
از طرف دیگر، حسین نقوی حسینی، نماینده ورامین در واکنش به احساساتی و غیرکارشناسی خواندن این طرح گفت دو دهه است که محافل دانشگاهی و علمی ایران بر موضوع خشک شدن آب دریاچه ارومیه کار میکنند و محافل بینالمللی جغرافیایی نیز پیشنهاداتی ارائه دادهاند.
پیش از این، سلیمان ذاکر، نماینده ارومیه هشدار داده بود که با خشک شدن دریاچه ارومیه، چند میلیارد تن نمک با وزش بادهای منطقهای «سونامی نمک» را به وجود میآورند که تهدیدی برای جان میلیونها شهروند ایرانی است.
همچنین محمد باقر صدوق، معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست با انتقاد از عملکرد دستگاههای اجرایی در نجات دریاچه ارومیه گفته بود با «کاغذبازی و مصوبه» به جایی نمیرسیم و اگر اقدامی جدی انجام نگیرد شرایط روز به روز بحرانیتر میشود.
اختصاص منابع آبی منطقه به بخش کشاورزی، تبخیر زیاد به دنبال گرم شدن هوا و برداشت غیر مجاز از آبهای زیرزمینی در پی حفر چاه و ساخت سدهاى متعدد روى رودهایى که به این دریاچه منتهى مىشوند از دلایلی است که این دریاچه را در خطر خشک شدن کامل قرار داده است.
عدم رسیدگی مسئولین دولتی به وضعیت این دریاچه، بارها انتقادهای تند فعالان حامی محیط زیست و کارشناسان این حوزه را به دنبال داشته است.
برخی از فعالان مدنی و محیط زیست آذربایجان نیز در اعتراض به «سیاستگذاریهای نادرست» و «بیتوجهی دولت به وضعیت دریاچه ارومیه» از مردم خواسته بودند که در سیزدهمین روز فروردین ۱۳۹۰، «سیزده بهدر» که در تقویم ملی ایران به روز طبیعت معروف است، دست به تجمع بزنند.
اما این تجمعها در روز شنبه ۱۳ فروردین در تبریز و ارومیه با دخالت نیروهای امنیتی و برخوردهای «خشن» ماموران نیروی انتظامی در نهایت به تشنج کشیده شد و در جریان آن بیش از ۷۰ نفر بازداشت شدند.