علیاکبر صالحی، وزیر امور خارجه ایران، کشورش را همسایه «خوب» و «مطمئنی» برای روسیه دانست.
او در بدو سفر خود به روسیه در جمع خبرنگاران گفت: ما دنبال روسیه «مقتدر» و ایران «مستقل» هستیم و و روسیه و این دو کشور در جهت درک متقابل پیش میروند.
آقای صالحی البته به روابط چند ماه اخیر ایران و روسیه اشاره کرد و گفت که ایران و روسیه از گذشته روابط خوبی با هم داشتهاند که به تازگی دچار افت و خیزهایی شده بود.
وزیر خارجه ایران شامگاه سهشنبه ۲۵ مرداد ماه در رأس یک هیئت سیاسی به روسیه سفر کرد تا درباره مسائل دوجانبه، تحولات منطقهای، موضوع هستهای ایران و مسائل بینالمللی با مقامات روسیه به گفتوگو بنشیند.
آقای صالحی بهانه اصلی این سفر را دعوت روسیه برای بررسی جزئیات طرح «گام به گام» روسیه در حل مسائل هستهای ایران و تحریمهای بینالمللی اعلام کرد.
این در حالی است که نیکولای پاتروشف، دبیر شورای امنیت ملی روسیه نیز دوشنبه ۲۴ مردادماه به ایران آمد و در یک سفر دو روزه با محمود احمدینژاد، رئیس جمهوری و سعید جلیلی، دبیر شورای امنیت ملی ایران دیدار و گفتوگو کرد.
به گفته مسئولان سفر آقای پاتروشف نیز در راستای پیگیری و بررسی طرح «گام به گام»، بررسی حوادث و تغییرات منطقه که برای دو کشور حائز اهمیت است به همراه مطالبه ایران در خصوص موشکهای اس-۳۰۰ از روسیه بوده است.
آقای احمدینژاد در دیدار با دبیر شورای امنیت روسیه گفته بود که ایران از «ابتکار عمل» روسیه در طرح راهکار «گام به گام» استقبال میکند و آمادگی دارد در تنظیم پیشنهاداتی برای تعامل و همکاری در این خصوص مشارکت داشته باشد.
آقای پاتروشف نیز گفته بود که روسیه مایل است در بخشهای اقتصادی، حمل و نقل، ارتباطات و موضوع هستهای همکاریهای موجود را هر چه بیشتر افزایش دهد.
سفر وزیر خارجه ایران به مسکو و طرح «گام به گام» روسیه
آقای صالحی، در بدو ورود به روسیه در جمع خبرنگاران، به پیشنهاد روسیه و طرح «گام به گام» اشاره کرد و پیشنهاد سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه را نشان از حسن نیت روسیه برای سرعت بخشیدن به حل موضوع هستهای ایران دانست.
او در عین حال تاکید کرد که «ما کار خودمان را در برنامه هستهای پیش میبریم» اما به دعوت روسیه به مسکو آمدهایم تا درباره جزئیات این طرح در نشست روز چهارشنبه با وزیر خارجه روسیه به گفتوگو بنشینیم.
وزیر امور خارجه ایران در ادامه سخنان خود، به خبرنگاران گقت که نقطه قوت ایران پایبندی به اصول است که بر همین اساس هم کشورها برای مذاکره با ایران در مورد تحولات منطقه و مسائل بینالمللی تمایل دارند با ایران گفتوگو کنند.
آقای صالحی ابراز امیدواری کرد که با توجه به مواضع نزدیک ایران و روسیه در تحولات منطقهای، این سفر نیز مقدمه خوبی برای عمیقتر شدن روابط این دو کشور باشد.
نشست علیاکبر صالحی با سرگئی لاوروف
در نخستین روز از سفر هیئت ایرانی به مسکو، آقای صالحی و سرگئی لاوروف، با یکدیگر به گفتوگو نشستند.
وزیر خارجه روسیه در ابتدای این نشست که در محل وزارت خارجه روسیه برگزار شد، تاکید کرد که روسیه برای گسترش روابط دوجانبه، همکاریهای بینالمللی و همچنین ایفای نقش در موضوع هستهای ایران آمادگی دارد.
آقای صالحی نیز حرکت روسیه را «حرکتی روبه جلو و ناشی از حسن رفتار برادران روسی» خواند.
او همچنین گفت که مواضع ایران و روسیه درباره تحولات منطقه و جهان نزدیک است و همین امر موجب نگرانیهای آمریکا شده است.
وزیر خارجه ایران یادآور شد که وزیر خارجه روسیه یک ماه پیش نامهای درباره علاقهمندی به مذاکره با ایران درباره مسائل مختلف دوجانبه، منطقهای و بین المللی نوشته است و ما نیز استقبال کردیم.
آقای صالحی گفت که اساس سفر به مسکو برای برقراری روابط پایدار و استوار با روسیه است اما طرفین باید توجه داشته باشند تعهداتی که به یکدیگر میدهند قابلیت عملیاتی داشته و در چارچوب امکانات باشد.
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه در ماه جولای با باراک اوباما، رئیسجمهوری آمریکا درباره طرح «گام به گام» روسیه مذاکره کرد اما آمریکا هنوز پاسخی به این پیشنهاد نداده است.
مواضع ایران نیز درباره این طرح مبهم بوده است به طوری که چند روز پیش حسین نقوی حسینی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفته بود که جمهوری اسلامی موافقت خود با طرح «گام به گام» را به اطلاع مقامات روسیه رسانده است.
اما رامین مهمانپرست، سخنگوی وزیر امورخارجه ایران پس از آن و در روز سهشنبه ۲۵ مرداد ماه اعلام کرد که هنوز طرح روسیه را بهطور کامل دریافت نکرده است.
قرار است بر اساس این طرح، در صورت پاسخ ایران به هر یک از سوالات، بخشی از تحریمها علیه این کشور لغو خواهد شد.
کشورهای غربی بارها از ایران خواستهاند که به میز مذاکره بازگردد. آخرین دور مذاکره نمایندگان گروه ۱+۵ با هیئت مذاکره کننده ایران بر سر مسئله هستهای، پس از ۱۴ ماه وقفه، اول و دوم بهمن سال ۱۳۸۹ در استانبول ترکیه برگزار شد و به دلیل به توافق نرسیدن طرفین، بدون نتیجهای مشخص پایان یافت.
جزئیات نشست وزیر امور خارجه ایران با همتای روسی او هنوز منتشر نشده است.