یکی از مسئولان وزارت بهداشت گفته است که بنا به بررسیهای انجام شده، شمار روزهای دارای «هوای خوب» در چهار فصل سال ۱۳۸۹، صفر بوده است.
کاظم ندافی، رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت، امروز، اول شهریور در نشستی با خبرنگاران توضیح داد که در بهار سال گذشته ۳۵ روز، در تابستان پنج روز، در پاییز هشت روز و در زمستان ۸۹ روز به عنوان هوای متوسط داشتهایم و در بقیه روزها شاخصها در وضعیت «ناسالم» بودهاند.
به گفته او، هوای متوسط، هوایی است که میزان آلایندهها در آن بین ۵۰ تا ۱۰۰ درصد مقدار مجاز باشد.
در همین حال، یوسف رشیدی، مدیر عامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران امروزگفته است که پس از گذشت پنج ماه از سال ۹۰، تهران یک روز هوای پاک نداشته است.
او پیشبینی کرده است که آلودگی هوای تهران در نیمه دوم سال به خاطر پایداری و وارونگی هوا افزایش پیدا کند.
آقای رشیدی، ۷۵ تا ۸۵ درصد آلودگی را ناشی از وسایل نقلیه و باقیمانده را ناشی از کارخانهها و خانهها ارزیابی کرده است.
با وجود نبود هوای سالم در شهر تهران، رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت از کاهش آلودگی هوای تهران نسبت به ۱۰ سال گذشته خبر داده است.
به گفته آقای ندافی، دلیل کم شدن آلایندهها نیز آن است که یک میلیون خودرو فرسوده از چرخه استفاده خارج شده و خودروهای جدید با استانداردهای بالاتر به کار گرفته میشوند.
اما یوسف رشیدی باور دیگری دارد، او گفته است که تا وقتی خودروسازان به جای استفاده از تکنولوژی مدرن، موتور پیکان را روی پژو بگذارند وضعیت از این بهتر نمیشود.
به گفته آقای ندافی، مجموع وزارت بهداشت در این رابطه جلسات زیادی را در مجلس، دولت و کمیسیونهای تخصصی برگزار کرده و تقریبا هیچ موردی نبوده که به وظایف خود عمل نکرده باشد.
بر اساس شاخصهای موجود، در صورتی که شاخص آلودگی هوا تا ۱۰۰ باشد هوا سالم است، شاخص کیفیت هوای بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ از نظر سازمان محیط زیست شرایط هشدار است و وزارت بهداشت آلودگی بالای ۱۵۰ را شرایط ناسالم میداند. همچنین شاخص آلاینده بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ شرایط اضطرار و شاخص کیفیت هوای بالای ۳۰۰ شرایط بحران را نشان میدهد.
شهر تهران، تنها در پاییز و زمستان سال گذشته بیش از ۵۰ روز درشرایط هشدار آلودگی هوا قرار گرفت تا جایی که مشاور محیط زیستی شهردار اعلام کرد که پایتخت ایران «رکورد آلودگی هوا در سطح جهان را زده است».
اما مسئولان به جای یافتن راهحلهای عملی تنها سعی کردند با روشهایی چون آبپاشی هوا توسط هلیکوپترها این معضل را حل کنند؛ راه حلی که هیچ تاثیری در کاهش میزان غلظت آلایندهها نداشت و بازهم شاخص کیفیت هوای تهران در شرایط «هشدار» باقی ماند.
در سال جدید نیز اتفاق خاصی نیفتاد تا از میزان آلایندههای هوا کاسته شود و با تشدید آلودگی هوا بارها مسئولان شرایط هوای تهران را در وضعیت «ناسالم» و «اضطرار» گزارش کردند.
در مرداد ماه امسال چندین بار مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت در اطلاعیههایی ضمن اعلام وضعیت ناسالم هوا در تهران، از افرادی که دارای بیمارهای قلبی و تنفسی هستند، افراد سالخورده و کودکان خواست تا از فعالیت سنگین و طولانی در بیرون از منزل خودداری کنند و به مردم نیز توصیه شد تا جایی که ممکن است فعالیت سنگین و طولانی مدت خود را در هوای آزاد کاهش دهند.
خرداد ماه امسال، یوسف رشیدی، مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای شهر تهران اعلام کرد که دست کم تا پایان تابستان شاخص کنترل کیفیت هوای شهر تهران در شرایط «ناسالم» باقی خواهد ماند.
آلودگی هوا به زیر زمین رسید
بر اساس آمارها، در روزهای تشدید آلودگی هوای تهران، شمار بیماران تنفسی «تا ۶۰ درصد» افزایش مییابد و آلودگی هوا در تهران به طور متوسط پنج سال از عمر تهرانیها کاسته است.
کاظم ندافی گفته است که میزان مرگ و میر منتسب به آلودگی هوا در سال گذشته سه هزار و ۶۰۰ نفر بوده است.
اما در عین حال تاکید کرده که در این زمینه یک اقدام بالینی صورت نگرفته بلکه این برآوردها براساس مطالعات اپیدمیولوژیک و مدل های سازمان جهانی بهداشت بوده است.
این تعداد درحالی بیان میشود که پیشتر قائم مقام پژوهشکده سل و بیماریهای ریوی گفته بود که سالانه ۱۳ هزار نفر در تهران و ۴۵ هزار نفر در کل ایران بر اثر آلودگی هوا جان خود را از دست میدهند.
تنها آلودگی هوایی که در سال ۱۳۸۹ در ایران به وجود آمد، دست کم ۴۰۰۰ نفر در این سال قربانی گرفت و برخی مسئولان نیز نسبت به روند رو به رشد انواع سرطانهای خون در ایران و ارتباط این بیماریها با آلایندههای هوا هشدار دادهاند.
با آنکه هنوز مسئولان راه حل مناسبی برای حل معضل آلودگی هوای تهران پیدا نکردهاند، گزارشهای جدید حکایت از آلودگی هوا این بار در زیر زمین و در سالنهای مترو دارد. گفته شده حتی برخی کارکنان مترو بیماری ریوی و پوستی گرفتهاند.
برخی گزارشها آلودگی هوا در مترو را نتیجه استفاده از قطعات بیکیفیت چینی در مترو میداند و برخی از اعضای شورای شهر تهران نیز دلیل وجود هوای آلوده در داخل مترو را نبود تهویه مناسب در برخی بخشها دانستهاند که موجب شده کارکنان مترو به دلیل حضور طولانی مدت در آن شرایط، دچار مشکلات و بیماری شوند.
اما مشکل فقط به آلودگی هوا یا مترو ختم نمیشود، وجود هوای آلوده در پمپ بنزینها هم شرایط کار را برای افرادی که در این جایگاهها کار میکنند، بحرانی کرده و این افراد با خطر ابتلا به امراض مواجه هستند.
وجود آلاینده «بنزن» در سوخت مصرفی خودروها، از جمله دلایلی است که جایگاههای بنزین را به یکی از مهمترین کانونهای آلودگی هوا تبدیل کرده به نحوی که تنفس در این جایگاهها نیز خطرناک است.
آلاینده بنزن ترکیبی سرطانزاست و نه تنها جان کارکنان جایگاه های بنزین، بلکه سلامت شهروندان را به خطر میاندازد.
غلظت این آلاینده در جایگاههای بنزین۴۰۰ برابر حد مجاز گزارش شده است، اما مسئولان مربوطه میگویند، وجود این میزان ماده بنزن در بنزین را قبول ندارند.