محمود احمدینژاد، رئیس جمهوری اسلامی ایران، اعلام آمادگی کرده که نشستی را با شرکت رهبران کشورهای اسلامی برای رسیدن به توافق در مورد بحران سوریه در ایران برگزار کند. پیش از این گزارشهایی درباره تماسهای جمهوری اسلامی با مخالفان حکومت سوریه منتشر شده بود.
آقای احمدینژاد شامگاه دیروز پنجشنبه ۱۷ شهریور (۸ سپتامبر) در دیدار با نمایندگان شماری از رسانههای کویتی گفته است: کشورهای اسلامی باید مستقل از بیگانگان برای کمک به رفع مشکلات سوریه با یکدیگر تفاهم کنند، چرا که ممکن است همین اتفاقات در آینده در کشورهای دیگر عربی هم رخ دهد و آنوقت لازم است که از چنین تجربهای استفاده کنیم.
به اعتقاد او، نخستین قدم برای حل مشکلات سوریه، جلوگیری از تشدید اختلافات در این کشور است.
رئیس جمهوری ایران در عین حال بدون نامبردن از کشور مشخصی، گفته است که «بعضی کشورها» به معترضان سوری اسلحه میرسانند و «این کار به آتش اختلافات دامن خواهد زد».
محمود احمدینژاد در این نشست گفته است: اطلاع موثقی وجود دارد که آمریکا و هم پیمانانش برای کشورهای منطقه برنامههای گستردهای تدارک دیدهاند و قصد دارند منطقه را به هم بریزند و حتی برای کشورهایی که امروز به سوریه اسلحه ارسال میکنند، برنامه دارند.
اعتراضها علیه حکومت بشار اسد در سوریه که از چند ماه پیش آغاز شده بود، در ماههای اخیر شدیدتر شده و گسترش پیدا کرده و با سرکوب نیروهای نظامی سوری مواجه شده است.
فعالان حقوق بشر و نیروهای سازمان ملل میگویند تاکنون بیش از ۲۲۰۰ غیر نظامی در جریان اعتراضهای سوریه کشته شدهاند.
با ادامه اعتراضها در سوریه و سرکوب آنها توسط نیروهای حکومتی، ۲۷ مرداد ایالات متحده و اتحادیه اروپا در بیانیهای خواهان کنارهگیری بشار اسد از قدرت شدند.
هشدار درباره جنگ بین کشورهای منطقه
جمهوری اسلامی با وجود حمایت از قیامهای عربی در کشورهایی همچون مصر، تونس، بحرین، اردن و یمن، در جریان این اعتراضها همواره از دولت سوریه حمایت کرده و آمریکا و اسرائیل را عامل این اعتراضها بر شمرده است.
رئیس جمهوری ایران در نشستش با نمایندگان شماری از رسانههای کویتی، تلویحا درباره برگرفتن جنگ بین کشورهای منطقه هشدار داده و با اشاره به «فروش ۶۰ میلیارد دلار سلاح از سوی آمریکا به کشورهای منطقه»، گفته است: اگر این سلاحها در جایی مورد استفاده قرار نگیرد، کشورهای غربی که یکی از منافع اصلی کشورشان فروش اسلحه است دیگر نمیتوانند به کشورهای منطقه اسلحه بفروشند، لذا باید توطئه کنند و جنگی بین برادران راه بیندازند تا محملی برای استفاده از سلاحهای فروخته شده و بستری برای فروش سلاحهای جدید ایجاد کنند.
از زمان بالاگرفتن اعتراضها در سوریه، کشورهای غربی بهویژه آمریکا، ایران را متهم کردهاند که به بشار اسد، رئیسجمهوری سوریه در سرکوب اعتراضها کمک میکند.
از جمله در اردیبهشتماه باراک اوباما، رئیسجمهوری ایالات متحده آمریکا دولت بشار اسد را متهم کرد که برای سرکوب اعتراضهای داخلی، از ایران کمک میگیرد.
سوریه، نزدیکترین متحد ایران به شمار میرود و دو طرف پیمانهای نظامی متعددی دارند.
ایران همواره دخالت در مسائل داخلی سوریه را تکذیب کرده و از جمله هفته گذشته سخنگوی وزارت خارجه ایران در بیانیهای، اظهارات مقامات اتحادیه اروپا درباره دخالت ایران در سوریه را «فرافکنی» خواند.
به گفته رامین مهمانپرست، دولت و ملت سوریه به واسطه برخورداری از «بلوغ سیاسی» توانایی حل مشکلاتشان را دارند.
این اظهارات سخنگوی وزارت خارجه در واکنش به تصمیم اتحادیه اروپا برای تحریم سپاه قدس به دلیل «پشتیبانی و حمایت از حکومت سوریه در سرکوب قیام مردمی این کشور» منتشر شد.
«گفتوگوی ایران با مخالفان بشار اسد»
در همین حال که محمود احمدینژاد برای برگزاری برای توافق در مورد بحران سوریه اعلام آمادگی کرده، گزارشهایی درباره تماسهای جمهوری اسلامی با مخالفان حکومت سوریه منتشر شده بود.
هفته پیش روزنامه فیگارو در این باره نوشت که هیئتی از دولت ایران با مخالفان حکومت بشار اسد، رئیسجمهور سوریه، در یکی از کشورهای اروپایی دیدار کرده است؛ دیداری که به «فاصلهگرفتن تهران از دمشق» تعبیر شده است.
براساس این گزارش، هیئت ایرانی دیدارکننده با مخالفان حکومت سوریه دو نکته عمده را مورد بررسی قرار دادهاند؛ نخست اینکه آیا رهبران مخالفان دمشق درصورت ایجاد اصلاحات میتوانند قدرت را دست بگیرند و دوم اینکه برکناری اسد از قدرت تنها نتیجه مورد قبول خواهد بود.
به نوشته لو فیگارو این هیئت ایرانی همچنین میزان نفوذ نسبی جناحهای اسلامگرای مخالف حکومت سوریه و موضع دولت احتمالی پس از اسد را نسبت به تهران و حزبالله لبنان، متحد شیعه، مورد ارزیابی قرار داده است.
فیگارو در گزارشش نوشته است که حزبالله لبنان نیز با مخالفان حکومت سوریه تماس برقرار کرده و حسن نصرالله، دبیرکل حزبالله، در سخنرانی روز قدس (۲۶ اوت) برخلاف سخنرانیهای قبلی خود با شدت از بشار اسد حمایت نکرد.
پیش از انتشار این گزارش، علی اکبر صالحی، وزیر خارجه ایران، از یک سو نسبت به بروز «عواقب غیرقابل پیشبینی در صورت ایجاد خلاء درحکومت سوریه» هشدار داده و ازسوی دیگر از دولتهای سوریه و یمن خواست که درباره «خواستههای مشروع ملتهای خود پاسخگو باشند.»
محمود احمدینژاد هم یک هفته پیش از آن در مصاحبه با تلویزیون المنار لبنان بدون نامبردن از سوریه گفته بود که اگر کشورها مشکلی دارند، «مردم و مسئولین آنها بنشینند و با هم راهحل انسانی پیدا کنند»، زیرا «خشونت معنا ندارد.»