درپی تحریمهای آمریکا و متحدان غربی آن علیه ایران، قیمت نفت در بازارهای جهانی افزایش یافت و چشمانداز بیثباتی سیاسی در منطقه نمایان شد.
نگرانی ناشی از وضعیت اقتصادی قدرتهای غربی و درخواست صادرات نفتی موجب شد تا روز سهشنبه ۲۲ نوامبر قیمت هر بشکه نفت خام برنت دریای شمال با حدود یک و نیم درصد افزایش، بالای ۱۰۸ دلار فروخته شود.
بهای هر بشکه نفت خام برنت برای تحویل در ماه ژانویه با ۱.۴۵ دلار افزایش، روز سهشنبه ۱۰۸.۳۳ دلار اعلام شد و این در شرایطی است که بهای این نوع نفت خام در سال جاری میلادی چهار بار کاهش یافته بود.
قیمت نفت خام سبک آمریکا برای تحویل در ماه ژانویه نیز ۱.۵۲ دلار برای هر بشکه افزایش یافت و روز سهشنبه ۹۸.۴۹ دلار فروخته شد. قیمت این نوع نفت خام تا روز قبل ۹۸.۴۴ دلار در هر بشکه اعلام شده بود.
تحلیلگران نفتی در مؤسسه «کامرز بنک» گفتهاند: پس از آن که کشورهای غربی فشار بر ایران را تشدید کرده، کانالهای مالی این کشور را قطع و صنعت نفت آن را تحریم کردند، خطر ژئوپولیتیکی در منطقه ایجاد شده است.
کارستن فریتش، از کامرز بنک، به نشریه «بیزینس استندارد» گفته است: این تحریمها و فشارها بر ایران بر عرضه و صادرات نفت بهطور مستقیم از ایران یا تنگه هرمز اختلال ایجاد خواهد کرد.
سرمایهگذاران نفتی نگران هستند که درصورت حمله هوایی به تأسیسات اتمی ایران، بهای انواع نفت خام بهشدت افزایش یابد با این استدلال که هرگونه حمله به ایران موجب قطع صادرات نفت از دومین کشور تولیدکننده اوپک خواهد شد و معاملات نفتی در تنگه هرمز را مختل خواهد کرد.
ایران پس از عربستان سعودی دومین کشور تولیدکننده نفت خام در اوپک است.
برخی کارشناسان نفتی نیز گفتهاند که این افزایش قیمت نفت مقطعی است زیرا با توجه به تعطیلات چند روزه در آمریکا (برای روز شکرگزاری) قیمت نفت پایین خواهد آمد.
«بازار نفت جای نگرانی ندارد»
همزمان با گزارش رسانهها درمورد افزایش قیمت انواع نفت خام عبدالله سالم البدری، دبیرکل اوپک، اعلام کرد که بازار جهانی نفت در وضعیت توازن قرار دارد و قیمتها نگرانکننده نیستند.
آقای البدری در آستانه نشست ماه اوپک به خبرنگاران در ریاض گفت که در نشست ماه دسامبر این کارتل نفتی، تولید کشورهای عضو مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت اما درحال حاضر بازار جهانی نفت جای نگرانی ندارد.
واکنش ایران
یک روز پس از آن که آمریکا، کانادا، بریتانیا و فرانسه تحریمهای جدیدی علیه نظام بانکی و صنعت پتروشیمی ایران وضع کردند، قیمت نفت خام افزایش یافت.
نیکولا سارکوزی، رئیسجمهور فرانسه، در نامهای خطاب به رهبران کشورهای عضو اتحادیه اروپا، از این کشورها خواسته است که داراییهای بانک مرکزی ایران را مسدود کرده و معاملات نفتی خود با این کشور را متوقف کنند.
در واکنش به تحریم خرید نفت ایران ازسوی فرانسه احمد قلعهبانی، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، اعلام کرد که در صورت «تحریم احتمالی» خرید نفت خام ایران از سوی فرانسه یا سایر کشورهای اروپایی، ایران نفت خود را به دیگر مشتریان خود میفروشد.
براساس گزارش شانا آقای قلعهبانی تاکید کرد: ایران صادرات نفت خام به فرانسه ندارد و اساسا صادرات نفت خام ایران به کشورهای عضو اتحادیه اروپا بسیار اندک است.
این در شرایطی است که طبق گزارش «اداره اطلاعات انرژی آمریکا» ایران سومین تامین کننده نفت خام به کشرهای جهان است و روزانه دو میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه نفت خام صادر میکند.
تحریمهای جدید علیه بخشهای مالی و انرژی ایران، واکنش غرب به گزارش جدید آژانس بینالمللی انرژی اتمی است که فعالیت نظامی اتمی ایران در برنامه هستهای را تائید کرده است.
همزمان با این تحریمهای جدید واشنگتن و بروکسل ابراز نگرانی کردند که تحریم سیستم بانکی ایران بهویژه بانک مرکزی ایران به افزایش ناگهانی قیمت جهانی نفت و درنهایت ضربه بیشتر به اقتصاد جهانی منجر خواهد شد.