در شرایطی که فشارها بر رسانه‌ها در ایران بیشتر شده و همین هفته یک روزنامه دیگر از جمع منتقدان معدود دولت کم شد، انتقادها در رسانه‌ها درباره طرح «حقوق مادام‌العمر» باعث شد نمایندگان به فکر پس‌گرفتن آن بیفتند.
مجلس روز دوشنبه ۲۳ آبان طرحی را تصویب کرد که با عنوان طرح حقوق مادام‌العمر برای مدیران سیاسی و نمایندگان مجلس در رسانه‌ها شناخته شد.
این طرح در حالی که به‌آرامی تصویب شد، بعد از تصویب خبرساز شد. اشاره رسانه‌ها و انتقادهای تندی که به این طرح شد، فضای حول این طرح را به کلی تغییر داد تا آنجا که حتی نمایندگانی که به آن رای مثبت داده بودند، زبان به انتقاد از این طرح گشودند و نهایتا به فاصله یک هفته، به فوریت لغو این طرح تصویب‌شده رای دادند.
تند‌ترین انتقادها از روزنامه کیهان شروع شد. حسین شریعتمداری سردبیر روزنامه کیهان در سر مقاله این روزنامه با انتقاد شدید از نمایندگان مجلس، نوشت: این سؤال جدی و منطقی از نمایندگان رأی‌دهنده به استفساریه مورد اشاره در میان است که آنان نماینده مردم هستند و برای خدمت به مردم و نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران وارد مجلس شده‌اند و یا آنکه خدای نخواسته در قبول این مسئولیت سودای سود داشته و به منافع مادی و شخصی خود می‌اندیشیده‌اند؟
حسین شریعتمداری تصویب این طرح را یک «سابقه ناخوشایند» برای نمایندگان مجلس خواند و نوشت که حتی عذرخواهی آنان از مردم ایران «برای پاک‌شدن این سابقه» بی‌فایده است.
در ادامه، شماری از چهره‌های سیاسی تصویب این قانون را خلاف آرمان‌ها و آموزه‌های جمهوری اسلامی و رهبران آن درباره «ساده‌زیستی» خواندند و تصویب آن را سرزنش کردند.
در این باره علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی نیز گفت که «موضوع پرداخت حقوق مادام‌العمر به مدیران سیاسی کشور صحیح نیست و واقعیت ندارد» و در حالی که این طرح در مجلس تصویب شده بود، ابراز امیدواری کرد که «شورای نگهبان از مصوبه قانون خدمات مدیریت کشوری به دلیل بار مالی ایراد بگیرد».
اما گذشته از انتقادهای اصول‌گرایان، انتقادهای دیگری نیز به چنین طرحی به میان آمده است.
احمد سلامتیان، نماینده دوره اول مجلس پس از استقرار جمهوری اسلامی و تحلیلگر مسائل ایران، در این باره یادآوری کرد که «چنین قوانینی در همه جای دنیا وجود دارد».
آقای سلامتیان به مردمک گفت: حقوق بازنشستگی نمایندگان و در کلیت کارورزان سیاسی در تمام دنیا وجود دارد. در جاهای دیگر سیاسیون مثل ایران نیستند که تحت فشار باشند و زندان بروند و از زندگی شخصی خود نیز هزینه کنند. سیاسیون در همه جای دنیا نیاز به این دارند که حداقل از ضوابط بازنشستگی مورد تامین قرار بگیرند.
این نماینده سابق مجلس در عین حال گفت: چنین قانونی برای کشوری دموکراتیک و در فضای سیاسی عادی مورد نیاز است و نه در چنین فضای سیاسی که سیاسیون بیشتر به فکر حل‌کردن مسائل مالی خودشان هستند تا مردم.
«تبعیض به‌جا»
انتقادها به این طرح چنان بالا گرفت که هرچند با رای بالایی در مجلس به تصویب رسیده بود، اما پس از این انتقادها حتی نمایندگانی که به آن رای موافق داده بودند نیز حاضر به دفاع از طرح نشدند.
در این میان غلامرضا مصباحی مقدم، از نمایندگان اصول‌گرای مجلس، ضمن این‌که گفت به این طرح رای منفی داده است، از آن دفاع کرد و آن را «تبعیض به‌جا» بر شمرد.
این رئیس سابق کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: این تبعیض به‌جاست، نه نابه‌جا. آن‌چه که غلط است، تبعیض نابه‌جاست.
آقای مصباحی مقدم گفت: کسانی که دوره نمایندگی‌شان پایان می‌یابد و رتبه حقوقی‌شان در حد یک وزیر است، به طور طبیعی چهار سال زندگی خود را در یک سطحی تنظیم می‌کنند که برگشتش به سطح قبل از دوره نمایندگی تا حدود زیادی دشوار است.
او در پاسخ به این سوال که چنین قانونی برای همه کارمندان کشور غیر از نمایندگان اجرا نمی‌شود، گفت که توان مالی دولت به اندازه‌ای نیست که برای همه کارمندان کشور چنین مصوبه‌ای قابل اجرا باشد.
«اشتباه برداشت شد»
در همین حال محسن کوهکن، یکی دیگر از نمایندگان مجلس و از اعضای هیات رییسه نیز گفت که استفاده از عبارت حقوق مادام‌العمر برای مقامات درست نیست.
آقای کوهکن گفت: بحث حقوق مادام‌العمر مطرح نیست، چون یک فرد شاغل و کارمند دولت وقتی بازنشسته می‌شود تا پایان عمر مستمری دریافت می‌کند. این‌طور نیست که تمامی نمایندگان مجلس خواستار استفاده از این قانون باشند. کسانی در مجلس هستند که اگر به دستگاه خود بازگردند متقاضی ۸۰ در صد از حقوق خود در مجلس نیستند.
این عضو هیئت رئیسه در عین حال توضیح داد: طبق استفساریه این میزان مابه‌التفاوت در صورتی که فرد به سمت پایین تری منصوب شود داده خواهد شد، یعنی فرد باید به شغلی منصوب شود به طور مثال شغل آزاد ملاک نیست. و عده‌ای اشتباه برداشت کرده‌اند که هر فردی کارمند دولت باشد یا نباشد تا پایان عمر حقوق دریافت می‌کند.
شهباز حسن‌پور بیگلری، یکی دیگر از نمایندگان مجلس نیز در تذکری شفاهی در جلسه علنی مجلس، از عملکرد رسانه‌ها و واکنش آن‌ها به تصویب این طرح انتقاد کرد و انتقادات را «غیر کار‌شناسی و نا‌درست» خواند و خواست که در این باره به رسانه‌ها تذکر جدی داده شود.
او از رسانه‌ها خواست: اگر قرار است طرحی را نقد کنند به شکل کار‌شناسی آن را بررسی کنند و نه از روز لجاجت و شیطنت.
«جهت شفاف‌سازی»
با بالاگرفتن این انتقادها، نمایندگان مجلس با اکثریت آراء به فوریت لغو این طرح رای دادند.
گروهی از نمایندگان مجلس این طرح دو فوریتی را به صحن علنی آوردند که بر حذف تبصره ۳ ماده ۷۱ قانون مدیریت خدمات کشوری تاکید می‌کرد.
این طرح را گروهی از نمایندگان که اغلب از حامیان دولت هستند، امضا کردند. از بین این افراد علی‌اصغر زارعی و ستار هدایتخواه از امضا کنندگان طرح اولیه حقوق مادام‌العمر هم بودند.
در مقدمه توجیهی این طرح که مصوبه قبلی مجلس را پس می‌گرفت، آمده است: به دلیل برداشت ناصواب از مصوبه اخیر مجلس شورای اسلامی و شائبه برقراری و پرداخت حقوق مادام‌العمر برای مقامات سیاسی کشور از جمله نمایندگان مجلس که تاکنون هیچ گونه سابقه قانونی وجود نداشته، این طرح جهت شفاف‌سازی مسئله در اذهان عمومی با قید دو فوریت تهیه شده است.
نمایندگان مجلس با ۱۳۷ رای موافق، ۲۶ رأی مخالف و ۲۰ رأی ممتنع با فوریت طرح لغو این استفساریه موافقت کردند.
در این باره مسیح علی‌نژاد که پیش‌تر خبرنگار پارلمانی شماری از مطبوعات تهران بوده، به مردمک گفت: نمایندگان مجلس امیدشان به رای‌های هیاتی و سنتی در طیف‌های فرودست و بسیجیان است اما یقین دارند که آن‌ها را با مصوبه‌هایی نظیر حقوق مادام العمر و اختلاس و فسادهای بانکی قطعا از دست خواهند داد.
این روزنامه‌نگار ایرانی معتقد است: حاکمیت از رسانه‌ها در موارد مالی و اقتصادی همیشه می‌ترسد و نگران است. اگر رسانه‌ها سر و صدایی درباره این طرح نمی‌کردند، شورای نگهبان هم همانند سه سال گذشته این مصوبه را دوباره تایید می‌کرد.
