وزیر امورخارجه هلند چهارشنبه، دوم آذرماه اعلام کرد که این کشور میخواهد دامنه تحریمهای اتحادیه اروپا علیه ایران را گسترش دهد و به قصد متوقف کردن جریانهای مالی مشخص، محدودیتهایی را برای بانک مرکزی ایجاد کند.
یوری روزنتال به خبرگزاری رویترز گفت که معاملات مالی ایران که تحریمهای موجود را دور میزند، باید متوقف شود.
او همچنین خواستار آن شد که شخصیتهای کلیدی حکومت ایراندر فهرست تحریمها قرار بگیرند و بخشهای نفت و گاز هم مشمول تحریمهای جدید شوند.
دیپلماتها در مقر اتحادیه اروپا سهشنبه، اول آذر خبر دادند که این اتحادیه قصد دارد در نشست آتی خود (اول دسامبر) ۲۰۰ مقام حکومتی، شرکتها و سازمانها را تحریم کرده و بر تحریمهایی که آمریکا، بریتانیا و کانادا به خاطر محتمل بودن ابعاد نظامی برنامه هستهای ایران علیه این کشور اعمال کردند، بیفزاید.
ایالات متحده به همراه متحدان غربیاش با اعمال تحریمهای جدید علیه نظام بانکی و صنعت پتروشیمی ایران، فشارها بر این کشور را افزایش دادهاند.
در همین رابطه، ایالات متحده با ابراز نگرانی از برنامه هستهای ایران، این کشور را یکی از اصلیترین مناطق پولشویی نامیده تا گامی دیگر برای متقاعد کردن بانکهای غیرآمریکایی به عدم معامله با ایران بردارد.
تحریمهای آمریکا شامل قرار دادن نام ۱۱ نهاد مظنون به کمک به برنامه هستهای ایران در فهرست سیاه شده و تحریمها برای هدف گرفتن شرکتهایی که به صنایع نفت و پتروشیمی ایران کمک میکنند، گسترش یافته است.
علاوه بر آمریکا، کانادا نیز تحریمهای جدیدی را علیه ایران اعمال کرده است.
در همین رابطه، دولت کانادا اعلام کرده است که درچارچوب بخشی از يک بسته تحريمی عليه ايران، صادارت کليه تجهیزات و کالاهایی را که در صنعت پتروشيمی، نفت و گاز کاربرد دارند، ممنوع میکند.
همزمان با اعمال تحریمهای جدید علیه نظام بانکی و صنعت پتروشیمی ایران، فرانسه نیز از این اقدام حمایت کرده است.
در همین رابطه، نیکلا سارکوزی، رئیسجمهوری فرانسه در نامهای به رهبران اعضای اتحادیه اروپا، ژاپن، بریتانیا، آمریکا، آلمان و کاناد، پیشنهادات جدید خود را مطرح کرده است.
او از این کشورها خواسته است که داراییهای بانک مرکزی ایران را مسدود کرده و معاملات نفتی خود با این کشور را متوقف کنند.
وزیر خارجه جدید ایتالیا نیز با اعلام حمایت کامل از تحریمهای جدید وضع شده علیه ایران، خواستار فشارهای بیشتر جامعه بینالملل بهخاطر برنامه هستهای ایران شده است.
پیش از این کشورها بریتانیا روز دوشنبه، ۳۰ آبان دور جدیدی از تحریمهای خود علیه ایران را آغاز کرد و بر اساس آن، هر گونه همکاری موسسات مالی و اعتباری بریتانیا با ایران و طرف قرارداد و نیز معامله با بانک مرکزی جمهوری اسلامی ممنوع اعلام شد.
در مقابل ایران اعلام کرده است که در روابط خود با تحریمکنندگان تجدید نظر میکند.
سخنگوی وزارت امورزخارجه ایران نیز در واکنش به تحریمها بریتانیا، آن را «تبلیغاتی و جنگ روانی» توصیف کرده، چراکه به زعم او، حجم روابط تجاری و اقتصادی ایران با بریتانیا و آمريكا در پايينترين حد خود قرار دارد.
مخالفت چین با تحریمهای اخیر
از سوی دیگر علاوه بر روسیه که دیروز از تحریمهای جدید انتقاد کرده بود، امروز چین نیز با تحریمهای اخیر کشورهای غربی علیه ایران مخالفت کرد.
لیو ویمین، سخنگوی وزارت امورخارجه چین در یک کنفرانس خبری با تاکید بر ازسرگیری مذاکرات با ایران گفت: چین همیشه مخالف تحریمهای یکجانبه علیه ایران بود، و با افزایش چنین تحریمهایی مخالف است.
آقای لیو گفت: ما اعتقاد داریم که تحریمها و فشارها مسئله ایران را بهطور اساسی حل نمیکند، بلکه مسئله را بغرنجتر میکند. شدت بخشیدن به مقابلهها برای ثبات و امنیت منطقه سودمند نیست.
سخنگوی رسمی وزارت امور خارجه روسیه نیز دیروز گفت: تصمیم دولت آمریکا و دیگر کشورهای غربی برای شدت بخشیدن به تحریمهای یکجانبه علیه ایران، فعالیت شرکتهای کشورهای ثالث را که هم اکنون در حوزههای نفت و گازی ایران و امور بانکی این کشور در حال کار هستند، تحتالشعاع قرار میدهد.
به گفته آلکساندر لوکاشویچ، فدراسیون روسیه این نوع اقدامات «فرامرزی را غیر قابل قبول و مغایر با حقوق بینالمللی» تلقی میکند.
آقای لوکاشویچ که واکنش رسمی دولت روسیه درباره تحریمهای جدید علیه ایران را ابراز می کرد، گفت که این مسیر باعث میشود تمایل به گفتوگوهای سازنده با ایران بهطور جدی پیچیده شود.
به گفته او، شدت یافتن این تحریمها که در حال تبدیل شدن به هدف اصلی و محوری برخی از شرکای روسیه است، به افزایش آمادگی ایران برای مذاکره کمکی نمیکند.
این تحریمها در پی گزارش اخیر آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعمال میشود. در این گزارش یوکیا آمانو اشاره کرده بود که برنامه هستهای ایران احتمالاً ابعاد نظامی هم دارد.
این گزارش با واکنش تند ایران همراه شد. روسیه نیز ضمن اعتراض به نشر اطلاعات گزارش پیش از ارائه به شورای حکام، با تشدید تحریمها علیه ایران و ارجاع مجدد پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل مخالفت کرد.
مخالفت روسیه و چین باعث شد که قطعنامه شورای حکام درباره ایران، ملایمتر از آن چیی باشد که انتظار میرفت.
شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی با صدور قطعنامهای از فعالیتهای هستهای ایران بهشدت ابراز نگرانی کرد و از تهران خواسته تعهدات خود را دربرابر آژانس اجرا کند.
این قطعنامه که با رأی مثبت بیشتر کشورهای عضو شورای حکام آژانس در وین صادر شد، مهلتی را برای پاسخگویی ایران به نگرانیهای آژانس تعیین نکرده و پرونده هستهای ایران را به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع نداد.