مقامهای ارشد سه کشور ایران، پاکستان و افغانستان نسبت به افزایش کشت و تولید مواد مخدر در افغانستان ابراز نگرانی کردهاند.
این مقامها در نشستی که روز دوشنبه، هفتم آذرماه در کابل با هدف تقویت همکاریهای منطقهای در مبارزه با مواد مخدر برگزار شد، افزایش تولید مواد مخدر در افغانستان را تهدیدی برای منطقه خواندند و تاکید کردند که باید برای مبارزه با آن به صورت جدیتر اقدام شود.
مصطفی محمد نجار، وزیر کشور و دبیر کل ستاد مبارزه با مواد مخدر ایران، یکی از کسانی بود که در این نشست حضور داشت.
او گفت که افزایش کشت و تولید مواد مخدر در افغانستان تأثیرات منفی و مستقیمی را بر دو کشور همسایه یعنی ایران و پاکستان وارد میکند و مبارزه با مواد مخدر در این کشور نیازمند عزم بینالمللی است.
آقای نجار همچنین در این نشست تاکید کرد که ایران آماده همکاری با پاکستان، در جهت گسترش مناسبات در چارچوب همکاریهای دوجانبه و انتقال تجارب و یافتههای کلیدی در امر مبارزه با موادمخدر در ابعاد مختلف است.
ضرار احمد مقبل، وزیر مبارزه با مواد مخدر افغانستان، خدابخش راجر، وزیر مبارزه با مواد مخدر پاکستان و یوری فدوتوف، رئیس دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرایم سازمان ملل نیز از جمله کسانی بودند که در این نشست حضور داشتند و به بررسی راهکارهای مشترک درباره مبارزه با مواد مخدر پرداختند.
افغانستان بزرگترین کشتکننده خشخاش در جهان به شمار میرود؛ گیاهی که عصاره آن پایه تولید تریاک و بسیاری از موادمخدر دیگر است.
به گفته ضرار احمد مقبل، وزیر مبارزه با موادمخدر افغانستان، این کشور ۱۳۱ هزار هکتار زمین زیر کشت خشخاش دارد و بیشتر این کشتزارها با حمایت مقامات محلی ایجاد میشوند.
کشت مواد مخدر در افغانستان و قاچاق آن همواره از جمله نگرانیهای کشورهای منطقه بوده است. پیشتر نیز در شهریور ماه امسال، نمایندگان کشورهای افغانستان، پاکستان، تاجکستان و روسیه در کابل گردهم آمدند تا راههای تقویت مبارزه مشترک با قاچاق مواد مخدر را در منطقه بررسی کنند.
این کشورها، هر کدام خود را قربانی تجارت غیرقانونی مواد مخدری میدانند که عمدتا در افغانستان تولید و کشت میشود.
اما نگرانی از افزایش کشت و تولید مواد مخدر در افغانستان زمانی بیشتر شد که سازمان ملل متحد گزارش جدیدی از روند افزایش تولید تریاک در افغانستان منتشر کرد.
این گزارش نشان میداد که تولید تریاک در افغانستان، در سال ۲۰۱۱، ۶۱ درصد نسبت به سال پیش افزایش داشته است.
همچنین در این گزارش تاکید شده بود که رابطه نزدیکی میان ناامنی و ادامه کشت خشخاش در افغانستان وجود دارد.
با شروع جنگ افغانستان و جنگ عراق نیروهای ناتو حوزه فعالیتهای خود را به داخل مرزهای این دوکشور گسترش دادند.
انتظار میرفت که با اشغال افغانستان توسط نیروهای ناتو، برنامههای مبارزه با کاشت خشخاش و کشت جایگزین، وفور خشخاش و به تبع آن تولید تریاک در افغانستان کاهش یابد اما این اتفاق نیافتاد.
ایران به عنوان یکی از همسایگان افغانستان همواره از افزایش تولید و قاچاق مواد مخدر و روند فزاینده جرایم سازمان یافته، کشتار وسیع غیرنظامیان و تخریب شهرها و روستاها در افغانستان انتقاد کرده و مقامات مسئول این کشور این رویدادها را از نتایج برنامههای «نسنجیده و مخرب» ناتو و آمریکا در این کشور و تهدیدی برای منطقه میدانند.
ایران همچنین به دلیل همسایگی با افغانستان که بخش بزرگی از مواد مخدر جهان را تولید میکند، بیش از دیگر کشورها در معرض مواد مخدر وارداتی از این کشور همسایه است و آمار معتادان به مواد مخدر در این کشور نیز روندی رو به افزایش دارد.
در عین حال ایران، یکی از گلوگاههای کلیدی قاچاق مواد مخدر به اروپا است و سالانه محمولههای بسیاری شامل انواع مواد مخدر در این کشور کشف و صدها تن نیز به اتهام قاچاق مواد مخدر، حبس و محکوم به اعدام میشوند.
مقامهای مسئول ایران و افغانستان در ماههای گذشته بارها درباره کاهش تولید و قاچاق مواد مخدر در افغانستان با یکدیگر به گفتوگو نشستهاند.