«اداره کنترل داراییهای خارجی وزارت خزانهداری آمریکا» /OFAC/ اعلام کرده است که بهدلیل آن که شماری از ایرانیان به نقض تحریم ایران متهم شدهاند از این پس هر ایرانی-آمریکایی که قصد سپردن پول در بانکهای ایرانی یا فروش املاک و مستغلات در ایران را دارد باید نسبت به مقررات و روشهای حقوقی این اقدام آگاه باشد. این اداره جزییات این مقررات را منتشر کرده است.
مقررات «اداره کنترل داراییهای خارجی وزارت خزانهداری آمریکا» درمورد ایران محدودیتهایی در جهت تحریمهای اعمال شده برای زندگی شهروندان ایرانی- آمریکایی ایجاد میکند.
بر اساس این مقررات، هدف از اجرای این تحریمها علیه ایران، ممنوع کردن افراد آمریکایی از هرگونه معامله با دولت ایران، افراد ساکن ایران یا معاملاتی است که سود آن به ایران تعلق میگیرد.
مهرنوش یزدانیار، عضو هیئت مشاوره دفاتر حقوقی یزدانیار در کالیفرنیا، برخی از مفاهیم و تعاریف موردنظر در این مقررات و قوانین، معاملات مجاز و غیرمجاز و سرمایهگذاریهای جدید در ایران را طبق این مقررات توضیح داده است:
شهروندان آمریکایی (فارغ از محل سکونت)، شهروندانی که اقامت دائم آمریکا را دارند، (فارغ از محل سکونت)، افراد و شرکت های حقوقی داخل آمریکا و شرکتهای حقوقی ثبت شده در آمریکا ازجمله شعبههای خارجی آنها یک «شخص آمریکایی» محسوب میشوند و باید «مقررات معاملات با ایران» با عنوان «آی.آر.تی» را رعایت کنند.
نادیده گرفتن این قوانین مجازات مدنی و جنایی دارد؛ مجازات مدنی تا سقف ۲۵۰ هزار دلار یا دوبرابر ارزش معامله انجام شده است و مجازات مدنی برای رقم بالاتر (سقف تعیین شده یا دوبرابر ارزش معامله) اجرا میشود و امکان دارد که این موارد به دادگاه جنایی نیز ارجاع داده شود.
براساس «آی.آر.تی»، واردات مستقیم یا غیرمستقیم، صادرات یا صادرات دوباره کالا، خدمات و فنآوری از ایران یا به ایران ممنوع است:
در اینجا فرق نمیکند که کالا با هدف تجارت یا غیرتجارت باشد. خرید جواهرات از ایران و آوردن آن به آمریکا نیز ممنوع است.
خدمات یعنی زمانی که خدمات ازطرف یک شخص در ایران یا دولت ایران عرضه شده باشد یا سود حاصل از آن در ایران بهدست آمده باشد شامل کار در ایران، از جمله استخدام (اجرت دادن) به یک فرد شاغل در معاملات املاک، استفاده از خدمات یک دلال ارز. براین اساس، تسهیل تا تأمین مالی خدمات ذکرشده ممنوع است.
طبق قوانین «آی.آر.تی» موارد زیر ممنوع است:
سرمایهگذاریهای جدید در ایران؛ افراد آمریکایی اجازه خرید، فروش یا مبادله کالا، دلالی، تامین مالی، تضمین کالا یا خدمات با مبدأ ایران را ندارند؛ ادامه محاسبه هزینهها و گرفتن بهره از وامهای موجود ایرانی مانند: خرید یک خانه در ایران، گذاشتن پول در حسابهای بانکی در ایران، گرفتن بهره پول نگهداری شده در بانکهای ایرانی.
ازسوی دیگر طبق قوانین و مقررات «آی.آر.تی» واردات و صادرات موارد زیر مجاز است:
هدایا که ارزششان باید زیر ۱۰۰ دلار باشد و ازنظر نوع و تعداد، ماهیت هدیه داشته باشند
چمدان همراه با کاربرد شخصی نه برای فروش یا برای شخص دیگر
لوازم خانگی و وسایل شخصی باید واقعا برای شخص خودتان باشد و برای شخص دیگر یا به قصد فروش نباشد و از موارد ممنوع مانند فرش هم نباشد.
اطلاعات مانند فیلم، روزنامه، نامه یا نامه الکترونیکی
معاملات مالی بابت پرداخت هزینههای سفر، پرداخت مربوط به واردات یا صادرات اطلاعات یا موارد اطلاعاتی، وجوه ارسالی خانوادگی غیرتجاری، معاملات تجاری نباشد، سرمایهگذاری با مالکیت خانواده نباشد، حواله نباشد.
معاملات مجاز از طریق مجوز خاص یا کلی
صدور مجوز
فرهاد علوی، عضو هیئت مشاوره گروه حقوقی «بی.ایچ.اف.ای» /BHFA/ مستقر در واشنگتن دی سی، نحوه صدور مجوز ازسوی اداره کنترل داراییهای خارجی وزارت خزانهداری آمریکا و شرایط و جزئیات مربوط به آن را توضیح داده است:
مجوز خاص، یک اجازهنامه برای فعالیتهای خاص متقاضیان و براساس درخواست آنها در تقاضانامه است. مجوزها مشروط به شرایط ویژهای هستند.
مجوزهای خاص برای تقاضانامههایی صادر میشود که به اداره کنترل داراییهای خارجی وزارت خزانهداری آمریکا تحویل داده میشوند؛ اعتبار مجوزها یک تا دو سال است، یک شماره پرونده دارد که در نقل و انتقالات بانکی استفاده میشود.
برای انجام معاملات شخصی، تجاری یا انساندوستانه، مجوز صادر میشود:
منظور از معاملات شخصی، معاملات مربوط به دارایی شخصی در ایران؛ فروش، خرید یا اجاره مستغلات و دارایی شخصی؛ تسویه حساب ارث در ایران و گرفتن حقوق بازنشستگی است. در برخی موارد خاص فرستادن هدایای نقدی یا وجوه ارسالی خانوادگی بین آمریکا و ایران به مجوز خاصی نیاز ندارد.
منظور از معاملات تجاری تجهیزات کشاورزی و پزشکی و دارویی است؛ خدمات استخدام یک فرد در قبال پرداخت حقالزحمه مانند گرفتن مترجم و مشاور؛ ارسال عایدات تجاری در ایران مانند عایدات حاصل از اجاره ملک و بهرههای غیرمستقیم در کاروکسب
معاملات امور خیریه و انساندوستانه نیز این موارد را دربر دارد: ساختن مدرسه یا بیمارستان در ایران؛ اهدای کامپیوتر به دانشگاهها در ایران؛ فرستادن پول نقد به خیریهها در ایران؛ سخنرانی در یک دانشگاه ایرانی. درضمن صادرات اقلامی مانند غذا و پوشاک به ایران برای امور خیریه معمولا تحت مجوز عمومی، مجاز است.
اداره کنترل داراییهای خارجی وزارت خزانهداری آمریکا احتمالا برای موارد زیر مجوز صادر نمیکند:
سرمایهگذاری در ایران (مانند خرید سهام و سپردن پول نقد در بانکهای ایران)؛ اعزام نیروی کار به ایران؛ مشارکت با شرکتهای حقوقی ایرانی در ایران یا خارج از ایران؛ صادرات به ایران و کار در ایران برای کسب سود.
موارد استثنا، موارد زیر هستند که به موجب مقررات «آی.آر.تی» مجاز هستند:
تبادل موارد مربوط به اطلاعات، معاملات انساندوستانه غیرپولی، معاملاتی که درنتیجه سفر انجام میشود، معاملات مربوط به ارتباطات، شروط خدمات خاص حقوقی به افراد در ایران، ارسال وجوه خانوادگی و غیرتجاری
نکته: واردات فرش، میوهجات خشک و خاویار ایرانی از ۲۹ سپتامبر ۲۰۱۰ لغو شده است.
ملاحظات مهم : مجوزهای صادرشده ازسوی اداره کنترل داراییهای خارجی وزارت خزانهداری آمریکا باید بهطور دقیق با درنظر گرفتن شرایط ذکرشده در آنها مورد استفاده قرار بگیرد و چکهای سفیدی نیستند که در تجارت یا معامله در ایران استفاده شوند؛ هر مجوز یک شماره دارد و شما میتوانید این شماره را روی مبلغ پرداختی خود قید کنید و درخواست برای گرفتن مجوز معمولا چند ماه زمان میبرد.
افراد آمریکایی اجازه ندارند نقل و انتقالات مالی را به یک شخص سوم در یک کشور دیگر بدهند تا از طریق او در ایران سرمایهگذاری کند. برای مثال یک فرد آمریکایی نمیتواند به یک خویشاوند خود در فرانسه پول بدهد تا از طرف او در ایران سرمایهگذاری کند.
همیشه باید انتقال پول را تحت شرایط مجاز و قوانین آمریکا انجام داد و اطمینان یافت که بهصورت حواله یا امور بانکی مغایر با تحریمهای ایران نباشد.