گزارش‌ها حاکی است که دو اثر تاریخی نقش برجسته تنگ چوگان و سنگ نگاره شش هزار ساله زایش انسان طی روزهای گذشته در ایران تخریب شده‌اند.

خبرگزاری میراث فرهنگی و روزنامه شرق روز یکشنبه، ۲۰ آذرماه گزارش داده‌اند که بخشی از  نقش برجسته‌های باقی مانده در تنگ چوگان در شهرستان کازرون تخریب شده است.

قدمت این مجموعه به دوران ساسانیان برمی‌گردد و بر اساس گزارش‌ها، گرز بهرام دوم پادشاه ساسانیان که به صورت آویزان برروی سنگ برجسته بود به وسیله پتک یا جسمی مشابه کاملا تخریب و از بدنه کوه جدا شده است.

در گزارش روزنامه شرق آمده است که جمعه شب گذشته، فرد یا افرادی به محوطه حفاظت شده تنگ چوگان در ضلع شمالی شهر باستانی بیشابور شهرستان كازرون وارد شده و گرزی را که قدمت آن به بیش از هزار سال می‌رسد، نابود کرده‌اند.

در همین رابطه، عبدالرضا نصیری، معاون حفظ و احیای اداره كل میراث فرهنگی در گفت‌و‌گو با این روزنامه با تائید تخریب سنگ‌نگاره بهرام دوم از اهداف مسببان این کار ابراز بی‌اطلاعی کرده است. 

او می‌گوید که هیچ قسمتی از سنگ‌نگاره‌ها سرقت نشده و در محل رها شده است. به زعم او تنها هدف افرادی که مبادرت به تخریب این نقش برجسته کرده‌اند آسیب رساندن به این اثر تاریخی بوده است.

آقای نصیری همچنین ورود به فنس‌های این محوطه تاریخی را کار ساده‌ای دانسته است.

موضوعی که مورد توجه خبرگزاری میراث‌فرهنگی هم قرار گرفته و کارشناسان آن، این تخریب را نتیجه خصومت شخصی تعدادی از اهالی منطقه با سازمان میراث‌فرهنگی ارزیابی کرده‌اند.

بر این اساس ممانعت‌های صورت گرفته از سوی سازمان میراث فرهنگی برای ساخت و ساز در اطراف این بنا دلیل این تخریب برشمرده شده است.

در همین رابطه، محسن عباسپور، عضو انجمن هم‌اندیشان جوان کازرون از بی‌توجهی سازمان میراث فرهنگی به این آثار تاریخی انتقاد کرده و گفته است که برای حفاظت بهتر از این مجموعه ۲۰۰ هکتاری بیشاپور و نقوش برجسته تنگه چوگان تمهیدات لازم اندیشیده نشده و تنها یک نگهبان بدون وجود دوربین مدار بسته در نظر گرفته شده است.

بخشی از این محوطه به كوه و قسمتی از آن هم به رودخانه منتهی می‌شود.

به جز نقش برجسته تخریب شده بهرام در تنگ چوگان شهر كازرون شش نقش‌برجسته ساسانی وجود دارد، این آثار تاریخی سال ۱۳۱۰ با قدمت ساسانی و به شماره ۲۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌اند.

کارشناسان آثار تاریخی این شش نقش‌برجسته را همپای نقش‌های ساسانی در بیستون و جزو زیباترین آثار تاریخی حكاكی‌شده بر سنگ در ایران ارزیابی می‌کنند.

با همین اینها، معاون حفظ و احیای اداره كل میراث فرهنگی با توجه به موجود بودن بقایای تخریب شده گرز بهرام مرمت آن را کار چندان سختی نمی‌داند اما محسن عباسپور معتقد است که ۲۰ درصد از گرز مورد نظر به طور کامل تخریب شده و یک گروه ماهر مرمت کننده تنها می‌تواند ۸۰ درصد آن را بازسازی کند.

پیش از این، در آخرین روزهای شهریور عملیات راهسازی پیمانکاران در نزدیکی این محوطه باعث اعتراضات فعالان این بخش شده بود.

همشهری آنلاین همان زمان از انفجارهای متعدد و تردد ماشین‌های سنگین که با موافقت سازمان میراث فرهنگی انجام می‌شد، در محدوده ورودی شمالی تنگه تاریخی چوگان و محل مجسمه بزرگ و تاریخی غار شاهپور در نزدیکی شهر باستانی و بزرگ بیشاپور خبر داد.

مساله‌ای که محسن عباسپور آن را خطری برای آثار تاریخی دانسته و تاکید کرده که به جز این تردد ماشین‌های سنگین راهسازی و تبدیل جاده روستایی به جاده ترانزیتی در بلند مدت تاثیر مخربی بر آثار تاریخی موجود در این تنگه می‌گذارد.

این انفجارها یک ماه پیش هم باعث هشدار فعالان این عرصه به مقامات میراث فرهنگی شد. در همین رابطه، روزنامه شرق بهار امسال با انتشار گزارشی نسبت به رشد گیاهان مختلف روی این نقش‌برجسته‌ها هشدار داده بود.

نقش‌برجسته‌های تنگه چوگان دربرگیرنده جنگ‌ها، پیروزی‌ها و تاج‌ستانی‌های پادشاهان ساسانی به خصوص شاپور اول و بهرام دوم بر اعراب است.

تخریب سنگ نگاره شش هزار ساله در تیمره

همچنین امروز خبرگزاری میراث فرهنگی از تخریب سنگ نگاره شش هزار ساله زایش انسان در تیمره شهرستان خمین خبر داده است.

براین اساس افراد ناشناسی با استفاده از دستگاه سنگ‌بری با حضور در منطقه تیمره که در در کوه‌های اطراف شهرستان خمین قرار دارد این سنگ نگاره را تخریب کرده‌اند.

برخی از کارشناسان قدمت این آثار را که حاوی اطلاعات کم‌نظیری از آئین‌ها و اسطوره‌های ایرانی است، مربوط به پیش از میلاد دانسته‌اند.

این منطقه با ۲۱ هزار قطعه سنگ نگاره موجود که تعدادی از آنها نظیری ندارد، یکی از غنی‌ترین نقاط ایران به لحاظ تعداد و نوع سنگ نگاره‌های کشف شده است.

در ماه‌های گذشته علاوه بر سرقت مجسمه‌ها در تهران بزرگ‌ترین نقاشی دیواری شاهنامه در میدان فردوسی مشهد شبانه پاک شد. همچنین به دستور دادستان ساری مجسمه اسب‌های برنز با قدمت ۵۰ سال از میدان امام این شهر برداشته شد.

در همین راستا و تنها چند ماه بعد از نصب مجسمه آریوبرزن در یکی از میادین شهرستان یاسوج دستور حذف آن صادر شد.

برخی از تحلیلگران برخورد با آثار تاریخی و حذف تندیس‌های ایرانی از میادین شهرها را به اختلافات سیاسی در ایران مربوط می‌کنند.

این افراد معتقدند که همزمان با اظهارات اسفندیار رحیم مشایی درباره «مکتب ایرانی» و تاکید بر نمادهای ایرانی مانند برگزاری جشن نوروز و نمایش پرسروصدای منشور کوروش اصولگرایان و روحانیان مذهبی به مخالفت تاریخی خود با مجسمه‌ها و نمادهای تاریخی روی آوردند.