رضا پهلوی، فرزند محمدرضا پهلوی، آخرین شاه ایران خواستار محاکمه آیت‌الله علی خامنه‌ای در دادگاه بین‌المللی لاهه به اتهام جنایت علیه بشریت شده است.
به گزارش خبرگزاری اسوشیتدپرس، آقای پهلوی روز پنج‌شنبه، ۲۴ آذر، در یک کنفرانس خبری در پاریس گفته است که به نظر او آیت‌الله علی خامنه‌ای، مسئول اعدام، زندانی‌کردن و شکنجه مخالفان سیاسی در ایران است.
این فعال سیاسی که از زمان سرنگونی حکومت پهلوی در خارج از ایران زندگی کرده است، گفته که شکایت خود را همراه با گزارشی از موارد نقض حقوق بشر به پنج دائم عضو شورای امنیت سازمان ملل‌متحد نیز می‌فرستد.
جمهوری اسلامی اساسنامه دادگاه بین المللی لاهه را امضا نکرده است و دادستان‌های آن نمی‌توانند علیه مقام‌های ایران کیفر خواست صادر کنند؛ مگر آن‌که شورای امنیت سازمان ملل متحد، پرونده نقض حقوق بشر توسط رهبر جمهوری اسلامی را مانند لیبی، به دادگاه بین‌المللی لاهه بفرستد.
یک دادستان این دیوان بین‌المللی دیروز در یک کنفرانس خبری در نیویورک در پاسخ به سوالی درباره درخواست رضا پهلوی، گفت که «شهروندان سراسر جهان درحال فراگیری درخواست از این دادگاه هستند.»
لوئیس مورنو اوکامپو افزود که این موضوع نشان می‌دهد افراد در پی عدالت هستند و اکنون می‌دانند چگونه این کار را انجام دهند و «نهاد جدیدی برای تبدیل دنیا به جایی بهتر برای مردم جهان عرضه‌کرده‌ایم.»
در سه دهه گذشته و به‌خصوص در پی سرکوب اعتراض‌های انتخاباتی دو سال گذشته در ایران، اعتراض شخصیت‌ها و نهادهای بین‌المللی به نقض حقوق بشر در ایران بالا گرفته است و نهادهای مدافع حقوق بشر، از جمله عفو بین‌الملل، به‌طور پیوسته از افزایش آمار شکنجه و اعدام و دستگیری فعالان سیاسی و حقوق بشری و روزنامه‌نگاران در ایران ابراز نگرانی کرده‌اند.
کارشناسان و گروه‌های حقوق بشری می‌گویند که اوضاع در یک سال گذشته در ایران، حتی وخیم‌تر از پیش شده است.
گزارش گزارشگر ویژه حقوق بشر در ایران، نمایانگر روند نقض سیستماتیک اصول بنیادین حقوق بشر در ایران است که به ویژه پس از رویدادهای انتخابات ریاست‌جمهوری دوره دهم، رشد چشم‌گیری داشته است.
نهادهای مدافع حقوق بشر، از جمله عفو بین‌الملل، به‌طور پیوسته از افزایش آمار شکنجه و اعدام و دستگیری فعالان سیاسی و حقوق بشری و روزنامه‌نگاران در ایران ابراز نگرانی کرده‌اند.
اخیرا کمیته سوم مجمع عمومی سازمان ملل‌متحد قطعنامه‌ای علیه نقض حقوق بشر در ایران صادر و «شکنجه و رفتار بی‌رحمانه و غیرانسانی و نامناسب» توسط مقام‌های حکومت ایران را محکوم کرد.
آیت‌الله خامنه‌ای که از سال ۱۳۶۸ پس از درگذشت آیت‌الله خمینی، رهبری جمهوری اسلامی را بر عهده گرفته از نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری دوره دهم با وجود اعتراض‌های گسترده و کشته‌شدن معترضان، حمایت کرد.
در عین حال حکومت پهلوی نیز به خصوص در دهه آخر سلطنت محمدرضا پهلوی، از سوی فعالان سیاسی داخل ایران و همین‌طور ناظران بین‌المللی به نقض حقوق بشر و سرکوب معترضان محکوم شده بود.
شکنجه فعالان سیاسی در زندان‌ها، محدودیت فراگیر رسانه‌ای، تیراندازی به معترضان از جمله در ۱۷ شهریور ۵۷ و همین‌طور برقراری نظام تک‌حزبی در ایران، از جمله موارد انتقادی مطرح‌شده درباره حکومت محمدرضا پهلوی در دهه چهل و پنجاه شمسی بوده است.
رضا پهلوی که از آیت‌الله خامنه‌ای به دیوان بین‌المللی لاهه شکایت برده، پیش‌تر در یادداشتی در وبلاگ خود از جمهوری اسلامی از جمله به خاطر «نقض حقوق بشر» و «حمایت از گروه‌های تروریستی و ماجراجویی و بحران‌سازی» انتقاد کرده و نوشته بود که این رفتار، ایران را «بحرانی عظیم و خطرناک» روبه‌رو ساخته است.
به گفته این فعال سیاسی «سرنوشت ایران نمی‌بایست توسط دولت‌های خارجی بلکه تنها و تنها باید به دست مردم ایران تعیین شود. و این جز در سایه اتحاد نیروهای دموکراسی‌خواه و مبارزه به دور از خشونت به دست نخواهد آمد».
