درپی انتشار گزارش تازه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد برنامه هسته‌ای ایران، تحریم بخش پتروشیمی ایران در دستور کار آمریکا و اتحادیه اروپا قرار گرفته است، موضوعی که تحلیلگران اقتصادی نسبت به پیامدهای آن هشدار داده‌اند.

پس از درخواست مقام‌های آمریکایی از دولت کره جنوبی مبنی بر همکاری بیشتر با برنامه تحریم ایران،
خبرگزاری یونهاپ کره جنوبی روز ۱۵ دسامبر گزارش کرد که دولت این کشور تحریم‌های جدیدی را علیه ایران اعلام خواهد کرد و کاهش واردات نفت خام و ممنوعیت واردات پتروشیمی از موارد تحریم خواهد بود.

کره جنوبی حدود ۱۰ درصد از نفت خام موردنیاز خود را از ایران وارد می‌کند و در عرصه پتروشیمی با ایران یک رابطه دوسویه واردات و صادرات دارد.

براساس گزارش فایننشال پست این کشور آسیایی سال گذشته محصولات پتروشیمی به ارزش ۳۵۰ میلیون دلار از ایران وارد کرد و ارزش محصولات پتروشیمی صادراتی آن به ایران نیز ۴۵۰ میلیون دلار اعلام شد.

تحلیلگران گفته‌اند که اکنون با تشدید تحریم‌ها علیه تهران ازجمله بخش پتروشیمی آن، دولت سئول نگران است که دیگر مراودات تجاری آن با ایران به‌ویژه در زمینه واردات نفت خام آسیب ببیند.

اثر تحریم پتروشیمی ایران بر چین و هند 

چین و هند نیز دو واردکننده عمده محصولات پتروشیمی ایران هستند که در صورت اجرای تحریم‌های جدید اتحادیه اروپا و آمریکا علیه ایران، با مشکل رشد اقتصادی روبه‌رو خواهند شد.

براساس تحلیل وبسایت خبرآنلاین اگر تحریم‌ها علیه ایران به اجرا گذاشته شود، آن‌گاه قطع صادرات محصولات پتروشیمی از سوی ایران می‌تواند رشد اقتصادی هند و چین و رشد اقتصاد جهانی را با تهدید روبه‌رو کند.

طبق این تحلیل رشد اقتصادی چین و هند به عنوان شاخص‌هایی در نظر گرفته می‌شود که براساس آن متوسط رشد اقتصاد جهانی برآورد می‌شود.

در این میان متانول و پلی اتیلن دو محصول پتروشیمی وارداتی ایران به چین و هند هستند و اگر این دو کشور  بخواهند واردات پلی انواع پلی اتیلن و متانول از ایران را قطع کنند، با کاهش رشد اقتصادی در صنایع پایین دستی خود روبه‌رو خواهند شد.

براساس اطلاعات اداره گمرک چین، از ژانویه تا اکتبر سال ۲۰۱۱ ایران سومین صادرکننده «پلی اتیلن با دانسیته بالا» به چین بوده و حدود ۱۲ درصد از این محصول وارداتی به چین را تامین کرده است.

معصومه دری، مدیرعامل شرکت بازرگانی پتروشیمی ایران، گفته است که ایران بزرگترین تأمین کننده متانول چین بوده و هر ماه نیمی از نیازهای این کشور به متانول را تأمین می کند.

به گفته او در ۱۰ ماه نخست سال ۲۰۱۱ ایران ۳۰۰ هزار مترمکعب محصولات پتروشیمی عمدتا پلیمر و متانول به هند صادر کرده است.

این در شرایطی است که برخی از تجار شرایط پرداخت پول به ایران درقبال دریافت محصولات پتروشیمی این کشور را دشوار اعلام کرده‌اند.

براساس تحریم‌های غرب علیه ایران شرکت‌هایی که در صنایع نفت و پتروشیمی ایران فعال هستند، در پرداخت پول به ایران دچار مشکل شده‌ و گفته‌اند که به خاطر وجود این تحریم‌های اقتصادی کانال‌های اصلی پرداخت از طریق ژاپن یا کره جنوبی مسدود شده‌اند.

تغییر مسیر پتروشیمی ایران به سوی آسیا

تحلیلگران بازار پتروشیمی خاورمیانه پیش‌بینی کرده‌اند که اگر تحریم‌های جدید اتحادیه اروپا علیه ایران اجرایی شود آنگاه ایران مسیر صادرات محصولات پتروشیمی خود را از بازارهای اروپایی تغییر خواهد داد و محصولات بیشتری روانه چین خواهد کرد.

اتحادیه اروپا با اعمال تحریم علیه ۱۸۰ مقام و شرکت ایرانی موافقت کرده است.

به گفته تحلیلگران اگرچه اتحادیه اروپا نام این اشخاص حقیقی و حقوقی ایرانی را اعلام نکرده اما انتظار می‌رود که شرکت‌های پتروشیمی این کشور نیز در این فهرست قرار بگیرند.

یک تحلیلگر از بانک «اچ.اس.بی» با اشاره به تحریم پتروشیمی ایران گفته است که اگر ایران مجبور به خروج از بازارهای اروپایی شود آن گاه محصولات پتروشیمی این کشور بیش از پیش وارد بازارهای چین خواهد شد و چین با قیمت بالاتر این محصولات را به کشورهای دیگر صادر خواهد کرد.

بر اساس آماری که گمرک ایران منتشر کرده، در نیمه اول امسال نسبت به سال قبل، صادرات محصولات پتروشیمی از نظر وزنی ۲۰ درصد بیشتر شده و درآمد ایران هم ۵۰ درصد بالا رفته است.