مرکز آمار ایران نتایج طرح آمارگیری هزینه خانوار پارسال خود را منتشر کرده که نشان می‌دهد هزینه‌های خانوارهای شهری و روستایی از درآمدشان بیشتر است.
براساس نتایج منتشر شده، هزینه‌های زندگی هر خانوار چهر نفره، در شهر به طور متوسط حدودا دو برابر روستا است. با این‌حال روستاییان به دلیل درآمد کمتر، کسری بیشتری دارند.
در سال ١٣٨٩، به طور متوسط خانوارهای شهری در آمد خود را ماهی حدودا ۸۸۰ هزار تومان و مخارجشان را حدود ۹۵۰ هزار تومان اظهار کرده‌اند که ماهانه حدودا ٧٠ هزار تومان کسری دارد.
درآمد خانوارهای روستایی هم ماهی ۴٩٠ هزار تومان اعلام شده و مخارجشان ۵٧٠ هزار تومان که کسری بودجه ماهانه ۸۰ هزار تومانی را نشان می‌دهد.
این آمار نشان می‌دهد که خانوارهای شهری و روستایی برای جبران کسری بودجه، از بعضی نیازهای خود چشم‌پوشی کرده‌اند و در مجموع هزینه‌های اظهار شده از درآمد‌ها بیشتر بوده است.
کسری بودجه خانوارهای ایرانی کاهش سال به سال سطح کیفیت زندگی خانوارهای ایرانی را نشان می‌دهد و مشخص می‌کند که بیشتر خانوار‌ها توان پس انداز برای آینده یا خرید مسکن را از دست داده‌اند.
قیمت‌ها واقعی، دستمزد‌ها غیر واقعی
در سال‌های اخیر با وجود آنکه خانوارهای ایرانی در مجموع تورم سالانه حدودا ٢٠ درصدی را تجربه کرده‌اند اما در مقابل دستمزدشان متناسب با تورم افزایش نیافته است.
بر اساس قانون کار ایران، حداقل دستمزد‌ها باید بر اساس نرخ تورم و متوسط هزینه خانوار تعیین شود. اما در سال‌های اخیر نمایندگان دولت و کارفرمایان در جلسه با نمایندگان کارگری حداقل دستمزد کارگران را تعیین می‌کنند، افزایش هزینه خانوار را در نظر نمی‌گیرند و تنها به نرخ تورم استناد می‌کنند.
نمایندگان کارگران می‌گویند نرخ توم شاخص مناسبی برای افزایش دستمز نیست چون ممکن است منعکس کننده هزینه‌های خانوار نباشد و مثلا رکود در بخش مسکن باعث کاهش تورم شود، اما معیشت کارگران دشوار‌تر شده باشد.
آمار منتشر شده انتقاد کارگران را تایید می‌کند. پارسال هزینه خانوارهای شهری و روستایی نسبت به سال ۱۳۸۸ حدود ۱۵ درصد افزایش داشت. این در حالی است که نرخ تورم رسمی در پایان سال حدود ۱۱ درصد اعلام شده بود.
سهم هزینه خوراک در هزینه‌ها
خانوارهای شهری و روستایی به طور متوسط ماهی حدود ۲۰۰ هزار تومان خرج خوراک کرده‌اند. خرید خوراکی یک چهارم هزینه شهری‌ها و بیش از یک سوم هزینه روستایی‌ها بوده است.
این اعداد نشان می‌دهد که افزایش قیمت خوراکی و مخصوصا گوشت، که میان خوراکی‌ها بیشترین هزینه را داشته، زندگی خانوارهای ایرانی را سخت‌تر می‌کند.
با توقف انتشار گزارش‌های بانک مرکزی ایران از قیمت خورده فروشی و شاخص بهای کالا و خدمات، مرجعی رسمی برای بررسی میزان افزایش قیمت خوراک در سطح کشور وجود ندارد. اما افزایش حدودا ۲۲ درصدی شاخص قیمت‌ها نسبت به سال قبل، افزایش قیمت خوراکی‌ها را تایید می‌کند.
گزارش مرکز آمار ایران در حالی منتشر می‌شود که بررسی‌ها برای تعیین دستمزد سال آینده کارگران آغاز شده و نمایندگان کارگری امیدوارند امسال موفق شوند دولت را مجاب به افزایش دستمزد‌ها کنند.
حداقل دستمزد کارگران در ایران امسال حدود ۳۳۰ هزار تومان است که تقریبا یک سوم هزینه‌های خانوار شهری است. پارسال دولت با این استدلال که افزایش دستمزد‌ها تورم‌زاست و اینکه یارانه نقدی افزایش هزینه‌های خانوار‌ها را پوشش می‌دهد، حداقل دستمزد را حتی کمتر از تورم و تنها نُه درصد افزایش داد.
