گزارشهای منتشر شده از ایران حاکی است که نوسانات شدید نرخ ارز در هفتههای گذشته به ایجاد بازارهای سیاه به ویژه در محل بازار بزرگ تهران کمک کرده است.
بر اساس این گزارشها، وضعیت به گونهای است که فروشندگان ارز در بازار تهران با در دست داشتن دستگاه کارتخوان اقدام به فروش مبالغ زیادی دلار میکنند.
در همین حال یک عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران از برگزاری سه جلسه ویژه مسئولان دولتی با اقتصاددانان، تشکلهای اقتصادی و تجار و بازرگانان در در همین روز برای ساماندهی بازار ارز خبر داده است.
مهدی رئیسزاده به خبرگزاری مهر گفته است که در یکی از این جلسات این موضوع مطرح شد که به زودی نرخ ارز در بازار ثانوی یا ارز مسافری افزایش مییابد تا به نرخهای بازار نزدیکتر شود.
به گفته آقای رئیسزاده، همچنین نمایندگان بانک مرکزی از سیاست این بانک برای کاهش تعداد نرخهای موجود فعلی خبر دادند و اعلام کردند که از دیروز، روند کاهشی بر بازار ارز حاکم شده است.
عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران در عین حال تاکید کرد که در جلسه امروز بانک مرکزی با اقتصاددانان و در جلسه وزارت صنعت، معدن و تجارت با تشکلهای اقتصادی، از اتاق بازرگانی و صنایع و معادن به عنوان پارلمان بخشخصوصی و مشاور سه قوه دعوت نشده بود و به همین دلیل نماینده اتاق در هیچ یک از این جلسات حضور نداشت.
او افزود: علاوه بر این دو جلسه، سازمان توسعه تجارت ایران نیز صبح امروز جلسهای را با فعالان بخش خصوصی در خصوص نرخ ارز و تاثیرات آن بر صادرات و واردات برگزار کرد که در این جلسه، نمایندگان دایره تهاتر، اداره سیاست و مقررات ارزی و نیز اداره بینالملل بانک مرکزی حضور داشتند.
آقای رئیسی تصریح کرد: دو هفته است که بانک مرکزی هر چهارشنبه جلسهای را با اقتصاددانان و صاحبنظران بازار ارز برگزار میکند که تاکنون هیچ نمایندهای از اتاق بازرگانی تهران در آن حضور نداشته است. البته بر اساس اطلاعات رسیده، از اتاق ایران نیز هیچ نمایندهای حضور نداشته است.
این اقدام بانک مرکزی و دعوت از کارشناسان اقتصادی برای حل مشکل نوسان نرخ ارز، درخواست وزیر صنعت، معدن و تجارت برای کاهش و تک نرخی شدن دلار و وعدههای دولت برای کنترل بازار ظاهرا نتیجهای نداده و بازار در روزهای گذشته همچنان جو متشنجی را تجربه کرده است.
روز دوشنبه ۱۲ دی ماه دلار آمریکا از مرز ۱۷۰۰ تومان نیز عبور کرد و بر اساس گزارشها برای ساعاتی با قیمت ۱۷۸۰ تومان به مشتریان آن فروخته شد. در همین روز بانک مرکزی نیز نرخ رسمی دلار را با اندکی افزایش به ۱۱۱۹ تومان رساند.
برخی دلیل رشد صعودی قیمتها در بازار دلار را امضای بودجه دفاعی آمریکا که تحریم بانک مرکزی ایران و تحریمهای نفتی هم بخشی از آن است، میدانند.
گروهی از منتقدان نیز دولت ایران را متهم میکنند که از افزایش بها در بازار آزاد و تفاوت قیمت با ارز دولتی، سود میبرد.
وضعیت آشفته بازار ارز در تهران به جایی رسیده که علاوه بر دلالبازی در این بازار، عرصه را برای کلاهبرداریهای کلان نیز فراهم کرده است.
اما به هر حال دلار آمریکا توانست در روز سهشنبه و چهارشنبه سیر کاهشی را از سر گیرد و بر اساس گزارشها دلار آمریکا در پایان معاملات روز چهارشنبه ۱۴ دیماه در محل بازار تهران در کمترین حالت به مبلغ ۱۵۸۵ تومان به مشتریان آن فروخته شد.
بانک مرکزی نیز امروز نرخ مرجع دلار را کاهش داد و آن را به رقم ۱۱۱۸ تومان رساند.
مقامهای اقتصادی دولت و بانک مرکزی بارها اطمینان دادهاند که قیمت ارز را کنترل میکنند؛ وعدهای که مسئولان هنوز آن را محقق نکردهاند.
همزمان بر اساس بخشنامه جدیدی که بانک مرکزی امروز به بانکها ابلاغ کرد، قرار است سهمیه ارز مسافرتی -در بخش هوایی- از ۲۰۰۰ دلار به ۱۰۰۰ دلار به ازای هر نفر کاهش یابد.