وزیر خارجه ایران در واکنش به اظهارات عربستان سعودی در رابطه با ادعای جایگزینی نفت ایران در صورت تحریمها، به مسئولان این کشور توصیه کرد که با عقلانیت بیشتری واکنش نشان دهند.
علیاکبر صالحی روز سهشنبه ۲۷ دیماه این موضعگیریها را به پیشینه روابط ایران و عربستان نسبت داد و تاکید کرد: تصور میکنم این اظهارات شخصی وزیر این کشور بوده و قطعاً حکومت عربستان چنین موضعی ندارد.
آقای صالحی در عین حال از کشورهای حاشیه خلیج فارس به ویژه عربستان خواست که از گفتمان «نسنجیده» پرهیز کنند چرا که به زعم او، این موارد در کارنامه روابط دو کشور باقی میماند و ممکن است بعدها مشکلاتی ایجاد کند.
به گفته علی اکبر صالحی، اگر گفتههای وزیر نفت عربستان، اظهارات رسمی این کشور باشد، علائم دوستانهای نخواهد بود.
وزیر خارجه همچنین گفت که ایران علاقهمند تعامل با همه کشورهای خلیج فارس بهویژه عربستان است.
او امنیت خلیج فارس را «جمعی» دانست و تاکید کرد که کسی خارج از این منطقه نمیتواند امنیت آن را حفظ کند.
سخنان وزیر خارجه ایران واکنشی بود به گفتههای علی النعیمی، وزیر نفت عربستان که روز دوشنبه ۲۶ دی در واکنش به تهدید ایران به بستن تنگه هرمز این اقدام را به نفع بازارهای بینالمللی ندانسته بود.
او گفته بود که این اقدام ایران بر قیمت نفت تاثیر خواهد گذاشت و در عین حال تاکید کرده بود که عربستان در صورت تحریم ایران ظرفیت تولید روزانه دومیلیون بشکه نفت برای جایگزین کردن نفت ایران را دارد.
پیشتر تهدید ایران به بستن تنگه هرمز با واکنشهای جهانی روبهرو شده بود و عربستان سعودی نیز از آمادگی خود برای جایگزینی صادرات نفت ایران خبر داد؛ پس از آن قیمت نفت در بازارهای جهانی پایین آمد.
پس از انتشار گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی (هشتم نوامبر) که در آن ایران به داشتن اهداف نظامی در برنامه هستهای خود متهم شد، اتحادیه اروپا تحریم نفت ایران را در دستور کار خود قرار داد.
ایران نیز با رد کردن اهداف نظامی و ساخت جنگافزار اتمی در برنامه هستهای خود، اعلام کرد که در صورت اجرایی شدن تحریمها، این کشور صادرات نفت دیگر کشورها از تنگه هرمز را نیز متوقف خواهد کرد.
ایران پس از عربستان سعودی دومین تولیدکننده در میان ۱۲ عضو سازمان اوپک است و چین، هند، کره جنوبی و ژاپن ازجمله مشتریان عمده نفتی ایران هستند.
«با ۱+۵ به توافق رسیدهایم»
علیاکبر صالحی، وزیر خارجه ایران در بخش دیگری از سخنان خود از تفاهم کشورش برای مذاکره با گروه ۱+۵ خبر داد و تاکید کرد که هنوز زمان مذاکرات مشخص نشده است.
آقای صالحی گفت که این موضوع را سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی اعلام کرده اما هنوز آقای جلیلی و کاترین اشتون، برای زمان این مذاکرات در حال رایزنی هستند.
سعید جلیلی، عضو ارشد هیئت مذاکره کننده هستهای ایران و خانم اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا است.
به گفته آقای صالحی، ایران همواره برای این مذاکرات آمادگی داشته اما گاهی برای ایران شرایطی میگذارند.
پیشتر علی لاریجانی پنجشنبه ۲۳ دی، در سفر به ترکیه گفته بود که جمهوری اسلامی با میزبانی ترکیه برای انجام مذاکرات با گروه ۱+۵ موافق است؛ «به شرطی که این مذاکرات جدی باشد، نه بازیگوشانه».
او گفته بود که مسائل هستهای ایران در قالب مذاکرات قابلحل است، اما «مشکلی که ما داریم این است که رفتار آمریکا ماجراجویانه است».
گروه ۱+۵ شامل سه کشور اروپایی بریتانیا، فرانسه و آلمان و چین، آمریکا و روسیه طرف مقابل ایران در گفتوگوهای برنامه هستهای ایران هستند.
آخرین دور از مذاکرات ایران و کشورهای گروه ۱+۵ در ژانویه ۲۰۱۱ در استانبول با میانجیگری ترکیه و برزیل برگزار شد و اما به دلیل به توافق نرسیدن طرفین، بینتیجه ماند.
بر اساس آن مذاکرات ایران متعهد میشد که حدود ۱۲۰۰ کیلوگرم از اورانیوم غنیشده با غلظتکم را برای غنیسازی بیشتر و تبدیل به سوخت راکتور تحقیقاتی تهران، به ترکیه بفرستد.
در این مذاکرات، ایران بر لغو تحریمهای تنبیهی شورای امنیت سازمان ملل اصرار داشت و در عین حال، توقف غنیسازی اورانیوم را به عنوان پیششرط مذاکرات جدید رد کرد.
غنیسازی اورانیوم، یکی از مناقشهبرانگیزترین بخش از فعالیتهای هستهای ایران است و کشورهای غربی معتقدند که ایران در پی دستیابی به سلاح هستهای است؛ ادعایی که ایران آن را رد میکند.