تلویزیون انگلیسیزبان جمهوری اسلامی، پرستیوی، از حق پخش در بریتانیا محروم شده است. این رسانه در پی شکایت مازیار بهاری به ۱۰۰ هزار پوند جریمه محکوم شده بود که پرداخته نکرد و به این خاطر پروانهاش لغو شده است.
روزنامه بریتانیایی گاردین خبر داده که آفکام، نهاد ناظر بر رسانهها در بریتانیا، پروانه فعالیت این شبکه تلویزیونی وابسته به صدا و سیمای جمهوری اسلامی را به خاطر «نقض متعدد قوانین پخش رادیو تلویزیونی» تمدید نکرده است.
این شبکه تلویزیونی اردیبهشت امسال و پس از شکایت مازیار بهاری به خاطر پخشکردن مصاحبهای با او که تحت عنوان «اعتراف» در دوران بازداشت او «بهزور» انجام شده بود، در معرض ابطال پروانه فعالیت در بریتانیا قرار گرفته بود.
با این حال آفکام پس از آخرین دفاع این رسانه، مجازات را به ۱۰۰ هزار پوند جریمه تقلیل داده بود. امروز جمعه آخرین مهلت پرداخت این جریمه بوده اما به نوشته گاردین پرستیوی آن را پرداخته نکرده و به این ترتیب پروانهاش لغو شده است.
وبسایت پرس تیوی، این لغو پروانه را «مثال روشنی از سانسور» خوانده است.
در عین حال آفکام اعلام کرده است که تعیین خط مشی رسانهای و جهتگیری تحریریه این تلویزیون در بریتانیا، از تهران صورت میگیرد و این نقض قوانین پخش در بریتانیاست. این نهاد ناظر بر فعالیت رسانهها در بریتانیا، در ماه نوامبر به پرس تیوی پیشنهاد داد که یا مدیریت تحریریه این تلویزیون به بریتانیا منتقل شود، و یا پروانه پخش آن به ایران منتقل شود. آفکام میگوید پرس تیوی به هیچیک از این دو پیشنهاد عمل نکرده است.
به نوشته روزنامه گاردین، اکنون آفکام با BSkyB، پخشکننده ماهوارهای پرس تیوی، تماس خواهد گرفت تا این تلویزیون از فهرست خروجی این پخشکننده ماهوارهای حذف شود.
پیشتر یک سخنگوی آفکام با اشاره به مبلغ جریمه پرس تی وی گفته بود که این بالاترین رقم جریمهای است که برای اینگونه جرایم وضع شده است.
شکایت مازیار بهاری از پخش «اعترافات»
بر اساس اعلام آفکام، زمانی که مازیار بهاری در ایران زندان بود، پرس تی وی حریم او را رعایت نکرده و بدون رضایت او از مصاحبه این خبرنگار فیلم گرفت و با جانبداری با او برخورد کرد.
در پی اعتراضهای پس از انتخابات ریاست جمهوری خرداد ۸۸ در ایران، مازیار بهاری از جمله روزنامهنگارانی بود که بازداشت و وادار به اعتراف تلویزیونی شد. آقای بهاری بیش از سه ماه در اوین زندانی بود و بعد با وثیقه ۳۰۰ میلیون تومان آزاد شد و به لندن بازگشت.
آقای بهاری مهر ماه امسال در نشستی در لندن گفت: موقعی که در ایران زندانی بودم پرس تی وی آمد و اعترافات اجباری مرا ضبط کرد و بعد به عنوان مصاحبه پخش کرد و من بعد از آزادی از زندان از پرس تی وی به آف کام شکایت کردم.
جریمهشدن پرس تی وی و اکنون ابطال پروانه پخش آن در زمانی صورت میگیرد که روابط دیپلماتیک ایران و بریتانیا در پی حمله معترضان به مجموعههای دیپلماتیک این کشور در تهران بحرانی شده است.
گروهی از معترضان روز هشتم آذر به سفارت بریتانیا در مرکز تهران و اقامتگاه کارکنان سفارت در باغ قلهک حمله کرده و اموال زیادی را تخریب کردند.
اما یک سخنگوی وزارت خارجه بریتانیا نیز گفته است که دولت این کشور در این موضوع دخالتی نداشته و این تصمیمگیری در حیطه اختیارات آفکام است که چنین جریمهای را تعیین کند.
پرس تی وی در واکنش به این جریمه نوشت: تحلیلگران مستقل میگویند که آفکام تحت فشار فزاینده خانواده سلطنتی بریتانیا قرار گرفته تا صدای منتقد پرس تی وی را خاموش کند.
انتقادها به «سخنگوی انگلیسی جمهری اسلامی»
تلویزیون پرستیوی که از تیرماه ۸۶ پخش را آغاز کرده، از رسانههای زیر مجموعه صدا و سیمای جمهوری اسلامی است که رئیس کل آن را رهبر جمهوری اسلامی منصوب میکند. محمد سرافراز، رئیس تلویزیون پرستیوی، «معاون برونمرزی» رادیو و تلویزیون جمهوری اسلام است.
جمهوری اسلامی تاکنون به هیچ تلویزیون خبری فارسیزبان خارجی اجازه نداده است که در این کشور فعالیت رسمی کند. از جمله در حالی که تلویزیون پرس تیوی در لندن دفتر دارد، اما تلویزیون فارسی بیبیسی که از بریتانیا پخش میشود نه تنها دفتری در ایران ندارد، بلکه هیچ خبرنگاری در این کشور حق فعالیت برای این رسانه را ندارد و تا کنون شماری از روزنامهنگاران و سینماگران به اتهام همکاری با این رسانه، بازداشت یا محکوم شدهاند.
تلویزیون پرستیوی به خاطر برخی از برنامههایی که با فضای کلی رسانههای اصلی بینالمللی تفاوت دارد، از جمله درباره پوشش خبری درگیریها و رخدادهای خاورمیانه و همچنین انتقاد از سیاستهای آمریکا و دولتهای اروپایی، توانسته است مخاطبانی در سطح جهان جلب کند و از جمله رسانههایی باشد که روایت جایگزین از خبرها و تحلیلها ارائه میکنند.
در همین حال منتقدان این تلویزیون به خصوص در بین ایرانیان، آن را متهم میکنند که هرچند با بودجه عمومی ایرانیان فعالیت میکند اما نگاه عینی و بیطرفی به خبرهای داخل ایران ندارد و جانبدارانه به نفع حکومت خبر و تحلیل پخش میکند. تا جایی که عدهای این تلویزیون را «سخنگوی انگلیسیزبان جمهوری اسلامی» خواندهاند.
سال ۸۸ و در جریان ناآرامیهای پس از انتخابات ریاستجمهوری، نیک فراری، یکی از مجریان این تلویزیون، در اعتراض به نحوه خبررسانی این شبکه درباره اعتراضها و سرکوبها در ایران، از شغل خود استعفا داد.
همان زمان اعلام شد سازمان آفکام که عملکرد رسانهها در بریتانیا را بررسی میکند، در حال تحقیق در مورد شکایتی در مورد پرس تی.وی مبنی بر نقض تعهد درباره گزارشدهی دقیق و بیطرفانه است.
محدودیت و پارازیت ایران برای رسانههای خارجی
محدودیت برای فعالیت رسانههای فارسیزبان غیرایرانی تنها شامل مجوز ندادت به فعالیت خبرنگاران این رسانهها نبوده است. جمهوری اسلامی از سالها پیش که استفاده از گیرندههای ماهوارهای در ایران رواج پیدا کرده، با ارسال پارازیت درصدد اختلال در امواج ماهوارهای و سانسور شبکههای تلویزیونی فارسیزبان بوده است.
بهخصوص در سه سال گذشته و پس از انتخابات ریاستجمهوری خرداد ۸۸، ارسال پارازیتها شدت گرفت؛ تا جایی که در نخستین روزهای سال ۱۳۸۹ وزرای امور خارجه اتحادیه اروپا با صدور بیانیه ای از ایران خواستند به ارسال پارازیت روی برنامههای کانالهای بینالمللی ماهوارهای پایان دهد.
در این بیانیه که به امضای ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا رسیده، ضمن درخواست توقف فوری سانسور اینترنتی و فرستادن پارازیت روی برنامههای ماهوارهای توسط ایران، هشدار داده شده در صورتی که ایران به این اقدامات پایان ندهد، برای مقابله با این رویه تدابیری جدی اتخاذ خواهد شد.
از جمله این تدابیر پیشنهاد شده، ممانعت ایران از استفاده از ماهوارههایی است که این کشور برای پخش برنامههای بین المللی خود مانند پرستیوی از آنها استفاده میکند.