دفتر تحکیم وحدت (تشکل دانشجویی منتقد دولت) گزارشی تفصیلی را به احمد شهید، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل متحد در امور ایران ارائه کرده است.
در این گزارش که دوشنبه، سوم بهمن‌ماه منتشر شده، تاکیدشده است که جمهوری اسلامی ایران از فرودین ۸۸ تا شهریور ماه ۹۰ بیش از «دو هزار» مورد حقوق دانشجویان را نقض کرده است.
کمیسیون حقوق بشر دفتر تحکیم وحدت که مسئول جمع‌آوری اطلاعات این گزارش بوده، خطاب به احمد شهید نوشته است که در این مدت ۱۰ نهاد، دانشجویان را در ایران «سرکوب» کرده‌اند.
وزارت اطلاعات، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، حفاظت اطلاعات نيروی انتظامی، بسيج دانشجويی، کميته انضباطی دانشگاه‌ها، کميته ناظر بر نشريات دانشجويی، حراست دانشگاه‌ها، نمايندگی ولی فقيه در دانشگاه‌ها، دبير خانه شورای عالی امنيت ملی و دادگاه‌های عمومی و انقلاب، نهادهایی هستند که در این گزارش به «ناامن کردن» فضای حاکم بر دانشگاه‌های ایران برای تعداد زیادی از دانشجویان متهم شده‌اند.
این تشکل در قالب جدول‌های تفکیکی هشت گانه، اطلاعات مورد اشاره را برای گزارشگر ویژه سازمان ملل در مورد وضع حقوق بشر ایران جمع‌آوری کرده است.
دفتر تحکیم وحدت در گزارش خود برخی نهادهای حکومت ایران را به طور مستقیم و غیر مستقیم مسئول مرگ ۲۷ دانشجو طی ۱۸ ماه گذشته معرفی کرده است.
در این گزارش با انتقاد از رفتار حاکمیت با دانشجویان تاکید شده که از سال ۸۸ تاکنون چندین بار نیروهای نظامی و نیروهای لباس شخصی «وابسته به حاکمیت» برای سرکوب مستقیم تظاهرات مسالمت‌آمیز دانشجویان به محوطه دانشگاه‌ها و خوابگاه‌های دانشجویان حمله کرده‌اند.
دفتر تحکیم وحدت نتیجه این حملات را علاوه بر ضرب و شتم دانشجویان و شلیک گلوله، کشته شدن شماری دانشجو دانسته است.
از گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر خواسته شده است که برای راست آزمایی در این ارتباط دستور بررسی حملات صورت گرفته بعد از انتخابات ریاست جمهوری ۸۸ به دانشگاه‌های تهران، صنعتی اصفهان، شیراز و آزاد مشهد را صادر کند.
در ادامه گزارش تصریح شده است که هر چند حاکمیت به صورت رسمی این حملات را محکوم می‌کند اما در در دادگاه‌هایی که در این ارتباط تشکیل می‌شود اغلب نظامیان تبرئه و دانشجویان به سبب «تحریک» آنها به احکام حبس یا جریمه نقدی محکوم می‌شوند.
دفتر تحکیم وحدت در گزارش خود اعلام کرده است که بر اساس احکام صادره در این مدت،۳۹۶ دانشجو به دلیل فعالیت‌های مسالمت آمیز و انتقاد از حاکمیت از دانشگاه اخراج شده‌اند.
بر این اساس ۶۳۴ دانشجو از فرودین ۸۸ تا شهریور ۹۰ از سوی نهادهای امنیتی بازداشت شده‌اند.
در گزارش ارسالی به احمد شهید آمده است که بعد از بازداشت دانشجویان برای ۲۵۴ نفر از آنها در دادگاه‌ها حکم محکومیت و زندان صادر شده است.
در همین مدت ۱۳۲ نفر هم به دلیل فعالیت‌های دانشجویی از دانشگاه‌های محل تحصیل خود اخراج شده‌اند.
دفتر تحکیم وحدت خاطرنشان کرده است که به جز تحت فشار قرار دادن دانشجویان، تشکل‌ها و نشریات دانشجویی منتقد هم از سوی مقامات دانشگاه و خارج از محیط آکادمیک با مشکلات مختلف مواجه شده‌اند.
بر این اساس در این مدت، ده‌ها تشکل منتقد مانند انجمن‌های اسلامی دانشجویان منحل شد. در عین حال مقامات دانشگاه ده‌ها نشریه منتقد دانشجویی را هم توقیف کرده‌اند.
دفتر تحکیم وحدت یکی از دلایل این روند را انتخاب روسای دانشگاه‌ها از طرف دولت دانسته که به گفته آنها به ابزار موثر «سرکوب» در دانشگاه‌های ایران تبدیل شده‌اند.
آنها به طور مصداقی به علیرضا رهایی، رئیس دانشگاه صنعتی امیرکبیر و صدرالدین شریعتی، رئیس دانشگاه علامه طباطبایی اشاره کرده و مدعی شده‌اند که این دو مستقیما و بی‌واسطه مسئول بسیاری از موارد نقض حقوق مسلم دانشجویان و اساتید و پیگیر مصرانه سیاست‌های دولت بوده‌اند.
فضای حاکم بر دانشگاه‌ها پیش از این هم واکنش شماری از فعالان سیاسی، دانشجویی و مقامات مسئول در ایران مانند اکبر هاشمی رفسنجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام را به دنبال داشت.
اکبر هاشمی رفسنجانی شهریور ماه خواستار آن شد که فضای دانشگاه باید به دور از سیاسی کاری به صورت آکادمیک باقی بماند.
در همین راستا محمد خاتمی رئیس جمهوری سابق ایران هم با انتقاد از تحت فشار بودن استادان و دانشجویان، تاکید کرده بود که دفاع از حق و حرمت استادان آزاداندیش و دانشجو از هر گرایش و مرام وظیفه سنگین انجمن‌های دانشجویی است.
تبعیض جنسیتی با صدور بخش‌نامه‌هایی مبنی بر رعایت پوشش کامل اسلامی، عدم امکان تحصیل برای دختران دانشجو در بعضی از رشته‌ها هم از دیگر موارد مورد اشاره در این گزارش است.
دفتر تحکیم وحدت همچنین از احمد شهید خواسته است که به دیگر موارد این گزارش مانند تبعید به دانشگاه‌های دیگر به‌واسطه انتقاد از دولت، تهدید و ضرب و شتم دانشجویان، اخراج و بازنشستگی اساتید دگراندیش از دانشگاه‌ها، عدم تحقیق و پژوهش آزادانه، اخراج دانشجویان بهایی و ایدئولوژیک کردن مفاد درسی توجه کند.
پس از رویدادهای انتخابات ریاست‌جمهوری دوره دهم و انتقاد از آموزش علوم انسانی در دانشگاه‌ها که به اعتقاد رهبر ایران موجب «تردید در مبانی دینی و اعتقادی» می‌شود، بار دیگر کرسی‌های آزاداندیشی راهی برای مقابله با این «انحرافات» قلمداد شد.
رهبر جمهوری اسلامی همچنین خواستار «اسلامی‌کردن» دانشگاه‌ها شد و از شهریورماه ۸۸ تاکنون مقامات مسئول بار‌ها با تاکید بر آن، سرانجام طرح «اسلامی‌کردن دانشگاه‌ها» را در دستور کار وزارت علوم و شورای عالی انقلاب فرهنگی قرار دادند.
این تشکل تاکید کرده است که انتظار دارد با تلاش تشکل‌های دانشجویی و احمد شهید، گزارشگر ویژه سازمان ملل در مورد وضع حقوق بشر، حکومت ایران بیشتر خود را ملزم به رعایت حقوق دانشجویان، اساتید و دیگر گروههای اجتماعی ایران نماید.
اعتراضات صورت گرفته به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری دهم که معترضان از تقلب در آن سخن گفتند به بزرگ‌ترین ناآرامی بعد از انقلاب اسلامی ۵۷ در ایران تبدیل شد. در این ارتباط شمار زیادی از فعالان دانشجویی بازداشت شده و بسیاری از آنان مانند بهاره هدایت، ضیاء نبوی، مجید توکلی، مجید دری، مهدیه گلرو، علی‌اکبر محمدزاده، حسن اسدی زیدآبادی، علی ملیحی، علیرضا فیروزی، سورنا هاشمی، کوهیار گودرزی، مهدی خدایی، حسین رونقی ملکی، فواد . هنوز در زندان هستند.
احمد شهید، وزیر خارجه پیشین مالدیو، اواخر خرداد امسال از سوی شورای حقوق بشر سازمان ملل به عنوان گزارشگر ویژه حقوق‌بشر در ایران منصوب شد. و اولین گزارش خود را مهرماه امسال منتشر کرد.
انتشار این گزارش، واکنش منفی مقامات جمهوری اسلامی از جمله صادق آملی لاریجانی، رئیس قوه قضائیه جمهوری اسلامی را به دنبال داشت.
دفتر تحکیم وحدت یک سازمان دانشجویی در ایران است که در شهریور ۱۳۵۸ دایر شد؛ این تشکل با شروع دولت اکبر هاشمی رفسنجانی به انتقاد از سیاست تعدیل اقتصادی پرداخت و موقعیت آن از متحد حاکمیت به منتقد حاکمیت تغییر یافت و پس از آن در پیروزی محمد خاتمی به عنوان رئیس‌جمهوری نقش برجسته‌ای ایفا کرد.
دفتر تحکیم وحدت در سال ۸۱ به دو شاخه منشعب شد؛ انجمن‌های اسلامی سه دانشگاه رشت، شیراز و شاهرود «طیف اقلیت» یا «طیف شیراز» را تشکیل دادند و شورای مرکزی آن به دلیل برگزاری نشست‌های سالانه خود در دانشگاه علامه طباطبایی به «طیف علامه» معروف شد.
