رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس از احضار شمس‌الدین حسینی، وزیر اقتصاد به مجلس، به دنبال نابسامانی بازار ارز خبر داد.
ارسلان فتحی‌پور دوشنبه، سوم بهمن در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس، «بی‌تدبیری» دولت را بخش بزرگی از چرایی نابسامانی بازار ارز ارزیابی و تاکید کرد که مجلس نیز به هیچ عنوان در برابر این نابسامانی‌ها سکوت نمی‌کند.
به گفته او، بر اساس وعده‌ای که مسئولان اقتصادی کشور به نمایندگان مجلس داده بودند، قرار بود دولت قیمت ارز را بر اساس، قیمت مرجع دولتی به تولیدکنندگان توزیع کند.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در عین حال یادآور شد که مهدی غضنفری، وزیر صنعت و معدن نیز از توزیع ارز دولتی به تولید کنندگان خبر داده بود، اما پیگیری‌ها این موضوع را تایید نمی‌کند.
او با اشاره به احضار شمس‌الدین حسینی به مجلس، افزود: وزیر اقتصاد و دیگر دستگاه‌های دولتی از جمله بانک مرکزی باید نسبت به بی‌تدبیری خود پاسخگوی نمایندگان مجلس باشند.
به گفته آقای فتحی‌پور، دستگاه‌های امنیتی و قضائی باید به وظیفه خود عمل کنند و با عاملات اخلال در نظام اقتصادی کشور برخورد کنند.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس دلار دو هزار تومانی را فاجعه‌ای بزرگ برای کشور دانست و تاکید کرد که گرچه این قیمت «حبابی» است اما با استمرار بی‌تدبیری‌های دولت و بانک مرکزی ممکن است به یک قیمت واقعی تبدیل شود و وضعیت اشتغال و تولید را با مشکل مواجه کند.
به باور آقای فتحی‌پور، دولت، مجلس و قوه قضائیه باید فورا برای نابسامانی قیمت ارز جلسه ستاد بحران تشکیل بدهند.
در روزهای گذشته و در ادامه تغییرات لحظه‌ای بازار ارز و سکه، بهای دلار آمریکا از دو هزار دلار هم فراتر رفت و روز دوشنبه، سوم بهمن ماه به ۲۱۰۰ تومان و در ساعاتی حتی به ۲۳۰۰ تومان رسید. سکه بهار آزادی نیز رکورد جدید یک میلیون و ۵۰ تومان را ثبت کرد.
شروع نوسانات بازار ارز ایران به ماه‌ها پیش باز می‌گردد اما شوک شدید در بازار ارز و سکه ایران از سه هفته پیش و از زمانی آغاز شد که بازار ارز، طلا و سکه ایران با تحریم بانک مرکزی ایران از سوی آمریکا و افزایش احتمال تحریم نفت ایران مواجه شد.
این موضوع موجب شد قیمت‌ها در بازار ارز و سکه ایران با تغییرات لحظه‌ای همراه شود و تلاش‌های دولت نیز برای برای کاهش بحران در بازار ارز و سکه بی‌‌نتیجه‌ای ماند.
در نظر گرفتن تمهیدات تازه برای مسافرانی که وارد ایران می‌شوند و همراه خود ارز دارند، تحویل ارز به مسافران بعضی از کشورها در بانک‌ها و صرافی‌های فرودگاه و تهدید به برخورد با دلالان از سوی نیروی انتظامی از جمله راهکارهای اجرا شده دولت برای کاهش قیمت ارز و سکه بوده که تاکنون بی‌نتیجه بوده است.
افزایش لحظه‌ای قیمت‌ها در بازار ارز و سکه حالی است که روز دوشنبه سوم بهمن ماه، اتحادیه اروپا با تحریم نفت ایران موافقت کرد و تحریم‌های بانکی ازجمله بانک مرکزی ایران و فروش فلزات گرانبها ازجمله طلا، جواهرات و سکه طلا و اسکناس نیز در نظر گرفته شد.
موضوعی که به باور کارشناسان، می‌تواند نوسان قیمت‌ها در بازار ارز و طلای ایران را تشدید کند.
پولی به جیب دولت سرازیر نمی‌شود
با آنکه در ماه‌های گذشته بانک مرکزی بارها تلاش کرده که در مقاطعی با ایجاد شوک‌های قوی کنترل قیمت بازار ارز را در دست گیرد ولی هر بار این تلاش‌ها بی‌نتیجه باقی مانده و در عمل شکست سیاست‌های بانک مرکزی موجب چند نرخی شدن نرخ ارز شده است.
این موضوع موجب شده که شماری از کارشناسان و نمایندگان مجلس، دولت را مقصر اصلی این وضعیت بدانند زیرا با توجه به نقش دولت به عنوان بزرگ‌ترین منبع تامین ارز و طلا در عرصه اقتصادی ایران، بیشترین سود افزایش قیمت ارز و طلا هم به صندوق دولت سرازیر می‌شود.
اما غلامرضا مصباحی‌مقدم، رئیس کمیسیون ویژه طرح تحول اقتصادی مجلس این موضوع را رد می‌کند.
آقای مصباحی‌مقدم در این باره به خبرگزاری مهر گفت: منفعت ناشی از افزایش قیمت ارز، در برابر خسارات ناشی از آن اندک است زیرا به عقیده او با این تحولات در بازار ارز حیثیت دولت رفته است.
به باور این نماینده تهران، اگر بنا بود درآمد حاصل از قیمت بالای ارز به بانک مرکزی برسد، این حرف درست بود.
او توضیح داد که درآمد مابه‌التفاوت ۱۱۲۵ تومان تا ۱۸۰۰- ۱۹۰۰ تومان به بانک مرکزی نمی‌رسد، بلکه به جیب دلالان می‌رسد و بنابراین این حرف درست نیست.
آقای مصباحی مقدم ادامه داد: اگر واسطه‌ها هم از ناحیه دولت باشند و این پول دقیقا به جیب دولت برود، من فکر می‌کنم هیچ مدیر عاقلی منفعت یک درصدی را به خسارت ۱۰۰ درصدی ترجیح نمی‌دهد.
به گفته آقای مصباحی مقدم، دولت درآمدهای فوق‌العاده‌ای از نفت و مالیات دارد و این عاقلانه نیست که توسط دلالان وارد معرکه شود.
رئیس کمیسیون ویژه طرح تحول اقتصادی مجلس توضیح داد: بعید نیست بانک مرکزی انفعالی عمل کرده باشد و در شرایطی که قیمت بالا برود بگوید چرا دیگران بخورند و ما نخوریم اما همین هم عاقلانه نیست.
او گفت که کار دیگر از دست مجلس نیز خارج شده و مجلس برای پیگیری موضوع برنامه‌ای ندارد مگر اینکه مجلس دست به استیضاح وزیری بزند که نقشی در مدیریت بانک مرکزی ندارد.
به عقیده آقای مصباحی مقدم، مشکل در ضعف مدیریت است و مسئولان ارزی در یکی دو سال گذشته از نظر مدیریتی پله به پله پایین آمده‌اند و کار به اهلش سپرده نشده است.
او در ادامه دولت را متهم کرد که موضوع را رها کرده اما از دولت و شخص رئیس جمهوری خواست که از این پس به میدان بیایند و پاسخگوی مطالبات مردم و مسئولان از آنها باشد.
به گفته رئیس کمیسیون ویژه طرح تحول اقتصادی مجلس، کار تولید، واردات و صادرات با این نوسان قیمت ارز متوقف شده است و این موضوع آسیب فراوانی به اقتصاد می‌زند، بنابراین دولت باید هرچه سریع‌تر دست به کار شود.
او افزود: دولت باید قیمت متعادلی را مبنا قرار دهد، اگر نرخ ۱۱۲۵ تومان نرخ متعادلی است همان را مبنا قرار دهد و اگر نه، یک نرخ دیگر را مبنا قرار دهد، به هر حال باید کاری کند تا جلوی نوسان قیمت در بازار ارز گرفته شود.
پیشتر خبرگزاری‌ها از تک نرخی شدن نرخ دلار در آینده نزدیک خبر داده و نوشتند که بانک مرکزی ایران قصد دارد در صورت موافقت محمود احمدی‌نژاد، رئیس جمهوری ایران، نرخ دلار را در محدوده قیمتی ۱۴۲۰ تومان تک نرخی کند.
آقای مصباحی مقدم در عین حال گفت: خوش‌بختانه از نظر ذخایر ارزی و طلا نگرانی نداریم. ذخیره ارزی ما در دو بخش صندوق توسعه ملی و ذخایر ارزی بانک مرکزی است که در صندوق توسعه ملی ۲۸ میلیارد دلار و در بخش ذخایر ارزی بانک مرکزی بالای ۱۰۰ میلیارد دلار است.
به گفته او «ذخیره طلای کشور هم ذخیره سنگینی است که شاید برای ده‌ها سال ذخیره داشته باشیم».
چندی پیش محمود احمدی‌نژاد، رئیس جمهوری ایران اعلام کرد که اقتصاد ایران آرام و همه انبارها پر است. او گفت که ذخایر ارزی و طلای ایران هیچ گاه در طول تاریخ تا این اندازه زیاد نبوده و هیچ مشکلی وجود ندارد.
آقای مصباحی مقدم پیشتر نیز بارها از ضعف مدیریتی بانک مرکزی و دولت برای عدم کنترل نوسانات بازار ارز انتقاد کرده بود.
