علیاکبر صالحی، وزیر امور خارجه ایران گفته است با آنکه روابط ایران و اروپا دچار فراز و فرودهایی شده اما نمیتوان این روابط را طولانی مدت دچار وقفه کرد.
به گفته آقای صالحی، ایران به دلیل روابط دیرینه با کشورهای اروپایی به اروپا نیاز دارد و کشورهای اروپایی نیز نمیتوانند بینیاز از ایران باشند.
وزیر امور خارجه ایران که در همایش ملی ایران و سازمان همکاری اقتصادی اکو سخن میگفت، یادآور شد که او در دوران تصدی مسئولیت در وزارت امور خارجه اولیتهایی اعلام کرده که یکی از آنها رابطه با همسایگان ایران و دیگری اتحادیه اروپا بوده است.
آقای صالحی تاکید کرد: ایران و اروپا مکمل یکدیگر هستند اما به اعتبار مسائل سیاسی این رابطه دچار افت و خیر شده و«بنده مطمئن هستم» این روابط به جایگاه اولیه بازخواهد گشت.
به گفته وزیر امور خارجه ایران چنانچه ترکیه عضو اتحادیه اروپا شود ایران از بزرگترین همسایگان اتحادیه اروپا خواهد بود و لاجرم اتحادیه اروپا باید از سر تعامل با ایران در آید.
ترکیه در سال ۱۳۲۵ به عضویت سازمان ملل درآمد و در سال ۱۳۳۱ به ناتو پیوست. این کشور که عضو جنبی جامعه اروپا است، در تلاش است با اجرای اصلاحاتی در تحکیم و تقویت مردمسالاری و اقتصاد خود، بتواند مذاکرات برای عضویت در اتحادیه اروپا را آغاز کند.
روابط ایران و اتحادیه اروپا از مدتها پیش و به ویژه از زمان پافشاری ایران به ادامه و گسترش برنامه هستهای اش به سردی گرایید.
قدرتهای غربی نگراناند که ایران به دنبال دستیابی به بمب هستهای است، اما تهران میگوید هدف از برنامه هستهای، صلحآمیز و برای دستیابی به انرژی برق مورد نیاز کشور است.
آمریکا و اتحادیه اروپا به همین منظور تاکنون چهار دور از تحریمها را از طریق سازمان ملل علیه ایران اعمال کردهاند و بهطور یکجانبه شرکتهای خارجی را از سرمایهگذاری در صنعت نفت ایران برحذر داشتهاند.
در همین حال از اواخر ماه ژانویه، اتحادیه اروپا توقف تدریجی واردات نفت از ایران را تصویب و بانک مرکزی ایران را در راستای تلاشهای غرب برای بازداشتن ایران از برنامه هستهایاش تحریم کرد و قرار شد این طرح از ژوئیه ۲۰۱۲ (تیرماه ۹۱) اجرا شود.
تحریم نفت ایران پس از آن در دستور کار اتحادیه اروپا قرار گرفت که آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گزارش نوامبر سال ۲۰۱۱ از جنبههای نظامی در برنامه هستهای ایران خبر داد.
ایران نیز در واکنش به این اقدام، اعلام کرد که صادرات نفت خود به دو کشور اروپایی انگلیس و فرانسه را قطع خواهد کرد.
بر اساس اعلام وزارت نفت ایران، این کشور ابتدا صادرات نفت به فرانسه و بریتانیا و سپس به دیگر کشورهای عضو اتحادیه اروپا متوقف میکند.
همچنین احمد قلعه بانی، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران نیز اعلام کرد که اگر «اقدامهای خصمانه» برخی کشورهای اروپایی ادامه یابد، صادرات نفت ایران به اسپانیا، یونان، ایتالیا، پرتغال و هلند متوقف خواهد شد.
با وجود ناچیز بودن سهم نفت وارداتی این دو کشور از ایران اما انتشار این اخبار به تشدید تنشها بر بازار نفت دامن زد و در نهایت قیمت نفت در بازارهای جهانی به ۱۰۵ دلار برای هر بشکه رسید که در ۹ ماه گذشته بیسابقه بوده است.
اتحادیه اروپا نیز در مقابل، تهدید ایران برای توقف صادرات نفت خام به این کشورها را بیاهمیت خواند و اعلام کرد که این اتحادیه میتواند با هرگونه اختلال در صادرات نفت ازسوی ایران مقابله کند.
ایران طی شش ماه اول سال ۲۰۱۱ حدود دو درصد نفت خام به فرانسه صادر کرده بود. نفت خام صادر شده ایران به بریتانیا در این مدت حدود یک درصد بوده است. ایران روزانه حدود دو میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه نفت صادر میکند.