فیلم «جدایی نادر از سیمین»، ساخته اصغر فرهادی ساعاتی پیش برنده جایزه اسکار بهترین فیلم خارجی شد تا برای اولین بار یک فیلم ایرانی برنده مشهورترین جایزه سینمایی جهان شود.

در بامداد روز دوشنبه، هشتم اسفندماه، هشتاد و چهارمین دوره مراسم اسکار در تئاتر کداک لس‌آنجلس برگزار شد، اصغر فرهادی، کارگردان فیلم «جدایی نادر از سیمین»، جایزه بهترین فیلم خارجی را از دست ساندرا بولاک، بازیگر آمریکایی دریافت کرد.

اصغر فرهادی هنگام دریافت جایزه اسکار در ابتدا به زبان فارسی به مردم ایران «سلام» گفت و سپس پیام خود را از روی نوشته‌ای که از قبل آماده کرده بود به زبان انگلیسی خواند.

او گفت: ایرانیان بسیارى در سرتاسر جهان در حال تماشاى این لحظه هستند و گمان دارم خوشحال‌ هستند. نه فقط به خاطر یک جایزه‌ مهم یا یک فیلم یا یک فیلمساز. آن‌ها خوشحالند چون در روزهایى که سخن از جنگ، تهدید، و خشونت در تبادل است نام کشورشان ایران از دریچه‌ى باشکوه فرهنگ به زبان مى‌آید. فرهنگى غنى و کهن که زیر گرد و غبار سیاست پنهان شده است.

کارگردان فیم «جدایی نادر از سیمین» همچنین گفت: من با افتخار این جایزه را به مردم سرزمینم تقدیم می‌کنم. مردمى که به همه‌ى فرهنگ‌ها و تمدن‌ها احترام می‌گذارند و با کسی دشمنی ندارند.

رقیبان فیلم «جدایی نادر از سیمین» در مراسم اسکار، «کله‌شق» از بلژیک، «آقای لازار» از کانادا، «پانویس» از اسرائیل و «در تاریکی» از لهستان بودند که پیش‌بینی می‌شد در غیاب فیلم‌های «روزی روزگاری آناتولی» و «پوستی که در آن زندگی می‌کنم»، آخرین ساخته پدرو آلمادوار، جایزه به اصغر فرهادی برسد.

آقای فرهادی پیش از این در جوایز گلدن‌گلوب، پدرو آلمادوار را پشت سر گذشته بود، اتفاقی که در بفتا درست برعکسش رخ داد.

امروز اصغر فرهادی را در محل برگزاری مراسم جوایز اسکار، پیمان معادی، لیلا حاتمی، سارینا فرهادی، بازیگران فیلم و محمود کلاری، فیلمبردار فیلم همراهی می‌کردند.

آقای فرهادی علاوه بر این، در رشته بهترین فیلمنامه در فهرست کاندیداهای نهایی بود.

رقیبان او در این بخش وودی آلن، میشل هازاناویسیوس،‌ آنی مامولو، کریستن وگ، جی سی چندر بودند که اسکار بهترین فیلمنامه به وودی آلن برای فیلم «پاریس در نیمه‌شب» رسید.

در هشتاد و چهارمین دوره مراسم اسکار، جایزه بهترین فیلم به «هنرمند»و جایزه بهترین کارگردانی به میشل هازانویچ، کارگردان این فیلم تعلق گرفت.

ژان دوژاردین نیز به خاطر بازی در این فیلم، اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد را دریافت کرد. جایزه بهترین بازیگر نقش اول زن، همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد به مریل استریپ به خاطر بازی در فیلم «بانوی آهنین» تعلق گرفت.

فیلم «هوگو» ساخته مارتین اسکورسیزی نیز در پنج بخش بهترین فیلمبرداری، بهترین صداگذاری، بهترین میکس صدا، بهترین طراحی صحنه و بهترین جلوه‌های ویژه جایزه اسکار را دریافت کرد.

واکنش‌ها به اولین جایزه اسکار برای ایران

عزت‌الله انتظامی، بازیگر ایرانی که به «آقای بازیگر» مشهور است، از این موفقیت به وجد آمد و گفت: این افتخار را با دل و جانم به ملت ایران، بزرگان، هنرمندان‌، سیاستمداران و هر کسی که در ایران زندگی می‌کند تبریک می‌گویم.

اولین واکنش رسمی نسبت به اهدای جایزه اسکار به اصغر فرهادی، از سوی یک بخش خبری در تلویریون دولتی ایران بود. در این خبر عنوان شد که «جدایی نادر از سیمین» با پشت سر گذاشتن رقیبی از اسرائیل جایزه اسکار را دریافت کرد. تلویزیون ایران، این موفقیت را پیروزی ایران بر اسرائیل خواند.

اما جواد شمقدری، رئیس سازمان امور سینمایی در یک پیام تبریک، نوشت: قضاوت آمریکایی در مقابل فرهنگ ایرانی سر تعظیم فرود آورد و رای دهندگان آکادمی اسکار در مقابل لابی اسرائیل که بر طبل جنگ می‌کوبد واکنش متفاوتی نشان دادند

به گفته او این موفقیت، «آغاز فروپاشی استیلای لابی اسرائیل بر جامعه و همه نهادهای آمریکایی» است.

علی‌رضا سجادپور، مدیرکل نظارت و ارزشیابی نیز ضمن ابراز خوشحالی از این‌که فضاهای سیاسی باعث نشد که این جایزه به «جدایی نادر از سیمین» نرسد، این موفقیت را متعلق به همه مردم ایران دانست.

امیر اسفندیاری، مدیر بخش بین‌الملل بنیاد سینمایی فارابی نیز ضمن استقبال از این موفقیت، ابراز امیدواری کرد که «با برچسب‌هایی مانند سیاه‌نمایی و غیره این موفقیت بزرگ سینمای ایران لکه دار» نشود.

اگرچه فیلم «جدایی نادر از سیمین» رسماً از طرف دولت جمهوری اسلامی به عنوان نماینده ایران به آکادمی اسکار معرفی شد، اما در ماه‌های اخیر با استقبال بی‌نظیر جهانی از این فیلم، رسانه‌های وابسته به اصولگرایان، این فیلم را به «سیاه‌نمایی» و «ارائه تصویری دروغین از ایران» متهم کردند.

خبرگزاری فارس، نزدیک به سپاه پاسداران در گزارش خود از جایزه اسکار با تغییر جای کلمات سخنان اصغر فرهادی، به نقل از او نوشت که «مردم ایران با وجود دشمنی‌های غرب برای تمام فرهنگ‌ها ارزش قائلند». در حالی که آقای فرهادی به «دشمنی غرب» اشاره نکرده بود.

این خبرگزاری پیش از این در گزارش‌ها و مصاحبه‌هایی تلاش کرده بود که جوایز تعلق گرفته به این فیلم را سیاسی و کم‌اهمیت نشان دهد.

فیلم «جدایی نادر از سیمین» پیش از این اولین جایزه گلدن‌گلوب را برای سینمای ایران به ارمغان آورده بود و یک روز پیش از مراسم اسکار نیز جایزه فیلم‌های مستقل آمریکا را از آن خود کرد.

جایزه بهترین فیلم خارجی سی و هفتمین دوره جوایز سزار که به اسکار فرانسوی مشهور است نیز  روز جمعه، پنجم اسفند به این فیلم رسیده بود.