در پی انتشار برخی خواستههای آمریکا و اتحادیه اروپا برای برچیدن تاسیسات «فردو» و توقف غنیسازی اورانیوم در رسانهها، وزیر خارجه ایران بیان آن را پیش از مذاکره «بیمعنا» و رئیس سازمان انرژی اتمی «غیرمنطقی» دانست.
علیاکبر صالحی امروز، دوشنبه ۲۱ فروردین گفت که این خواستهها، موضوع رسانهای است و ما نمیتوانیم آنها را مبنای قضاوت خود قرار دهیم اما گذاشتن هر شرطی قبل از نشست یعنی نتیجهگیری قبل از مذاکره کاملا بیمعنا است.
دو روز پیش نیویورکتایمز نوشت که آمریکا و اتحادیه اروپا در مذاکرات اتمی گروه ۱+۵ با ایران، قاطعانه خواستار برچیدن تاسیسات اتمی زیرزمینی «فردو» در قم، توقف غنیسازی اورانیوم و خروج تمام اورانیوم غنیشده از ایران خواهند شد.
این روزنامه آمریکایی به نقل از منابع دیپلماتیک افزود که غرب در خواستههای خود بر حق ایران در داشتن برنامه اتمی صلحآمیز و بهره برداری از آن در زمینه انرژی و پزشکی تاکید خواهد کرد.
وزیر خارجه ایران گفته است که هیچ یک از دو طرف شرطهایی را که قبل از مذاکره گذاشته میشود، نخواهند پذیرفت و جمهوری اسلامی نیز در این نشست نظراتی دارد و گروه ۱+۵ نیز نظرات خود را دارد، «اما باید به مشترکاتی دست یابیم.»
روز گذشته پس از چند روز بررسی و گفتوگو میان مقامهای ایران و غرب، آنها تائید کردند که دور بعدی مذاکرات اتمی روز ۲۶ فروردین در استانبول برگزار شود.
آقای صالحی گفته است که ایران با «نیت صادقانه» در این مذاکرات حضور مییابد و تلاش میکند به نتایجی «مثبت و راضیکننده» دست یابد و امیدوار است هم ایران به حق و حقوق خود برسد و هم نگرانی غرب برطرف شود.
از طرف دیگر، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در واکنش به این اخبار گفته است توصیه میکنم اصلا آنها چنین درخواستی را نداشته باشند چراکه این درخواست غیرمنطقی است.
به گفته فریدون عباسی تولید سوخت اتمی برای ایران در حد رفع نیاز رآکتور تهران و در حد رآکتوری که ممکن است در آینده با هماهنگیهای آژانس آن را بسازد.
این معاون رئیسجمهوری ایران شب گذشته در برنامه «کنکاش» در شبکه جهانی جامجم با اشاره به اینکه همه فعالیتهای عنیسازی ایران زیر نظر آژانس قرار دارد، گفته تاسیسات اتمی فردو نباید تعطیل شود و بهتر است غرب با ایران مشارکت کند.
آقای عباسی درباره انتقال این تاسیسات به زیرزمین گفته است ممکن بود «یکی از موشکهای پدافند خودمان هم اشتباهی جدا شده و سوخت را مورد تهدید قرار دهد، پس تصمیم گرفتیم آن را یک جای مطمئنتر که آژانس نیز خبر داشت، منتقل کنیم.»
او معتقد است که تمام تاسیسات اتمی «بیش از حد تحت نظارت و بازرسی آژانس قرار دارد» و این کشور هیچ ممانعتی برای بازرسی ایجاد نکرده و اگر آژانس دو ساعت قبل از بازرسی خبر بدهد، بازرسان طبق مقررات میتوانند کار خود را انجام دهند.
این در حالی است که جمهوری اسلامی در دومین سفر هیئت بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی در اوایل اسفند سال گذشته، اجازه بازید از سایت نظامی پارچین در جنوب شرقی تهران را صادر نکرد.
پیشتر مقامهای سه کشور عضو آژانس اعلام کرده بودند که ایران در این سایت اتمی، فعالیت نظامی انجام میدهد و مدیر کل آژانس نیز تلاش احتمالی ایران برای پاکسازی سایت نظامی پارچین از فعالیتهای مرتبط با سلاح هستهای را رد نکرده بود.
اما رئیس سازمان انرژی اتمی ایران میگوید که اصلا در پارچین هیچ سایت اتمی وجود ندارد و درحالی که به دفعات مورد اتهام بوده پیشتر مورد بازید قرار گرفته است.
معاون محمود احمدینژاد، تصریح کرده من به عنوان یک متخصص باید قانع شوم که بازرسان آژانس به دنبال چه میگردند تا مسئول بالاتر و یا وزیر دفاع را قانع کنم که چرا میخواهند پارچین را بازدید کنند اما ما هنوز قانع نشدهایم.
پیشتر نیز نمایندگی دائم ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی در بیانیهای مطبوعاتی اعلام کرده بود که دسترسی به سایت نظامی پارچین، فرآیندی زمانبر است و یکبار دیگر اجازه دسترسی به آن به بازرسان آژانس اتمی داده خواهد شد.
آقای عباسی در بخش دیگری از سخنان خود گفته است ایران غنیسازی را به «مقدار لازم» انجام میدهد و اکنون نیز از نظر وزنی غنیسازی را بالا برده، «اما نیازی نداریم که بالاتر از ۲۰ درصد غنیسازی کنیم، چرا که نیازی به آن نداریم.»
این مقام مسئول، تصریح کرده ایران قصد ندارد بدون دلیل و زمانی که نیاز ندارد سوخت ۲۰ درصد تولید و انبار کند و فردو نیز به گونهای طراحی شده که میتواند سوخت ۵. ۳ درصد تولید کندو اگر لازم باشد، همین سوخت ۲۰ درصد هم به ۵. ۳ تبدیل میکند.