در آستانه برگزاری نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران، رئیس این نمایشگاه اعلام کرده است از حضور ناشرانی که آثاری با مضامین «ضدشیعی و وهابیت» عرضه میکنند و یا «تمامیت ارضی و ارزشهای اخلاقی جامعه را خدشهدار میکنند»، جلوگیری میشود.
بهمن دری، معاون امور فرهنگی وزارت ارشاد روز دوشنبه، ۲۸ فروردین ماه گفت به ناشرانی که به عرضه کتابهایی با مضامین «ضدشیعی و وهابیت» میپردازند، و یا «تمامیت ارضی و ارزشهای اخلاقی جامعه را خدشهدار میکنند» اجازه حضور در نمایشگاه کتاب امسال داده نخواهد شد.
کتابهای ناشران ایرانی پس از ممیزی در وزارت ارشاد اجازه انتشار میگیرند اما ناشران خارجی نیز در نمایشگاه تهران، حضور دارند و کتابهایی که در سالهای گذشته عرضه کردهاند، در مواردی خبرساز شده و واکنش وزارت ارشاد را برانگیخته است. همچنین در سالهای گذشته مواردی از جلوگیری عرضه کتابهای ناشران ایرانی با وجود داشتن مجوز انتشار دیده شده است.
آقای دری در این باره توضیح داده است: ناشرانی که این آثار را در نمایشگاه عرضه کنند، به مدت پنج سال از شرکت در تمامی نمایشگاهها محروم میشوند.
بیست و پنجمین دوره نمایشگاه کتاب تهران، از ۱۲ تا ۲۲ اردیبهشت امسال برگزار میشود.
بهمن دری همچنین در دیدار با اعضای هیئت مدیره اتحادیه ناشران تهران گفت که وزارت ارشاد در ارزیابی عملکرد ناشران معدل آنها را بررسی میکند نه نمره ناشران در یک موضوع.
او البته یادآور شد ناشری که میگوید از محتوای کتابهای خود اطلاع ندارد، نمیتواند در جرگه ناشران حرفهای فعالیت کند.
یکی از ناشران در همین رابطه به خبرنگار مردمک گفته است در یک سال گذشته به طور غیررسمی به ناشران سرشناس تهران گفته شده که خود آنها کتابها را قبل از ارائه به اداره کتاب برای اخذ مجوز، ممیزی کنند.
در این زمینه حتی به برخی ناشران هشدار داده شده که در صورت افزایش شمار کتابهایی که به اداره ارشاد ارائه کردهاند، اما غیرقابل چاپ اعلام شدهاند، با آنها برخورد خواهد شد.
«تلاش میکنیم تخلفات ناشران را به نمایشگاه تعمیم ندهیم»
معاون امور فرهنگی اداره ارشاد در بخش دیگری از سخنان امروز خود در عین حال ابراز امیدواری کرد که ناشران تعلیقشده نیز بتوانند در نمایشگاه امسال شرکت کنند و محرومیتشان به نمایشگاه کتاب تعمیم داده نشود.
او البته یادآور شد که این محرومیت در صورتی اعمال نخواهد شد که «تخلفات» ناشران مکرر روی نداده باشد.
او به «معدود ناشرانی» که به زعم او تعدادشان از انگشتان دو دست هم تجاوز نمیکند توصیه کرد که نسبت به تغییر رویه در فعالیتهای حرفهای خود اقدام کنند.
در همین رابطه، محمود آموزگار، دبیر اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران درباره حضور سه انتشارات که فعالیتشان معلق شده، روز گذشته به خبرگزاری مهر گفت که با موافقت معاونت فرهنگی وزارت ارشاد، حضور نشر «چشمه»، نشر «ثالث» و نشر «پیدایش» که پروندهشان در هیئت رسیدگی به تخلفات این معاونت در دست بررسی است، بلامانع اعلام شده است.
خبرگزاری فارس، نزدیک به اصولگرایان اما از این موضوع و سخنان بهمن در این رابطه انتقاد کرده و نوشته است: «بنا بر اخبار موثق ناشران مذکور در مراحل نهایی صدور رای درباره تخلفاتشان و لغو پروانه نشر بودند که با این دعوت ظاهرا رای صادر شده یا به سرانجام نرسیده است یا اگر رایی از طرف کمیته رسیدگی به تخلفات ناشران صادر نشده، در نتیجه لابیها و فشارهای پشت پرده به این وزارتخانه است.»
وزارت ارشاد در سال زمستان سال ۹۰، امتیاز نشر چشمه و انتشارات ثالث را لغو کرد. این اتفاق پس از آن افتاد که وزارت ارشاد از مدیران این دو نشر به اتهام «نشر اکاذیب» شکایت کرد.
موضوع شکایت در ارتباط با خبری بود که پنجم دی ماه جمعی از کتابفروشان خیابان کریمخان زند تهران اعلام کردند. آنها که در کافه کتاب «کتابفروشی ویستار» میزبان شهردار منطقه شش تهران و جمعی از مسئولان شهری این منطقه بودند، از تعطیلی ۱۰۰ کتابفروشی در تهران، در یک ساله گذشته خبر دادند.
معاونت امور فرهنگی وزارت ارشاد اما موضوع تعطیلی ۱۰۰ کتابفروشی در سطح تهران را «دروغ» دانسته و گفته بود که برای «روشنگری در افکار عمومی و جلوگیری از نشر اکاذیب»، از نشر چشمه و یک ناشر دیگر شکایت کرده است.
میزان سانسور کتاب در دولتهای نهم تا جایی پیش رفت که حتی محمود احمدینژاد در مناظره معروف تلویزیونیاش با میرحسین موسوی در جریان تبلیغات انتخابات ریاستجمهوری ۸۸ این تنها نکتهای بود که او به عنوان ضعف در دولتش پذیرفت و گفت در این زمینه تجدیدنظر میکند.
۲۹ تیرماه سال گذشته نیز رهبر جمهوری اسلامی خواستار جلوگیری از ورود کتابهای به زعم او «مضر» به جامعه شد. او گفت که نمیتوان بازار کتاب را آزاد گذاشت تا کتابهای «مضر» وارد جامعه شوند.