مدیر سابق پایگاه داخلی تخت جمشید درباره اثر تخریبی بارندگی بر آثار باستانی استان فارس هشدار داد و گفت بارندگیهای فرودینماه در شیراز، اثرات مخربی مخصوصا بر پاسارگاد بر جای گذاشت و این مجموعه باستانی را در معرض تخریب قرار داد.
مازیار کاظمی توضیح داد که پیش از این هم نسبت به اثرات تخریبی بارندگی بر مجموعههای پارسه و پاسارگاد هشدار داده شده بود. به گفته او وقتی باران روی سنگ جاری شود آسیبهای جدی به دنبال خواهد داشت.
به گفته این مدیر سابق پایگاه داخلی تخت جمشید، این آسیب به دلیل وجود گازهای آلاینده محیطی مثل دی اکسید گوگرد و دی اکسید کربن بر روی سطوح سنگ است. بارندگی باعث میشود که این گازها با آب باران تبدیل به اسید شود و بر روی سنگ ایجاد خردگی کند.
آقای کاظمی گفت این پیامد در تخت جمشید بیشتر از پاسارگاد ممکن است چون در اطراف پاسارگاد هنوز فضای صنعتی وجود ندارد.
مجموعه میراث جهانی پاسارگاد مجموعهای از آثار باستانی برجایمانده از دوران هخامنشی است که در ۱۳۵ کیلومتری شمال شیراز در منطقه پاسارگاد استان فارس قرار دارد.
این مجموعه، پنجمین مجموعه ثبتشده در فهرست آثار میراث جهانی در ایران است. هر اثر که در فهرست جهانی یونسکو جای میگیرد طبق کنوانسیون میراث طبیعی و تاریخی باید از سوی کشور نگهدارنده اثر مورد توجه ویژه قرار گیرد و هر اقدامی در به خطر انداختن آن ممنوع است.
گسترش روند تخریب در تختجمشید، رشد گلسنگها روی نقشبرجستهها و آلودگیهای محیطی از جمله بارانهای اسیدی ناشی از فعالیت کارخانه پتروشیمی مرودشت، طی چند سال اخیر نگرانی کارشناسان و دوستداران میراث فرهنگی را به دنبال داشته است.
کاهش عمده بودجه عمرانی و حفاظتی در تختجمشید یکی از عوامل گسترش آسیبها در دو سال گذشته اعلام شده است.
مازیار کاظمی مدیر سابق پایگاه داخلی تخت جمشید در عین حال گفت حتی اگر هیچ آلایندهای هم در محیط وجود نداشته باشد آب باران هم به تنهایی به دلیل خالص بودن استعداد زیادی برای حل کردن سنگهای آهکی در دارد.
او تاکید کرد که موضوع دفع آبهای سطحی همیشه یکی از دغدغههای مدیران محوطههای تاریخی باز مثل مجموعه تخت جمشید و پاسارگاد بوده است. البته در کاخهای تخت جمشید و پاسارگاد سیستم دفع آب وجود دارد که به گفته مدیر سابق پایگاه داخلی تخت جمشید بدون هیچ حفاظتی رها شده است.
استفاده از تجهیزات مکانیکی و مکانیزه کردن مجموعههای تاریخی برای مقابله با آبگرفتگی هم از دیگر موارد مورد اشاره مدیر سابق پایگاه داخلی تخت جمشید است.
به گفته او باران بهاری به دلیل خالص بودن آب بیشتر از بارندگی فصلهای دیگر قدرت حل کردن سنگهای آهکی در خود را دارد.
توضیحات این مدیر سابق تخت جمشید نشان میدهد که بارندگی و آبگرفتگی از راه دیگر هم میتواند مجموعه باستانی فارس را با خطر مواجه کند.
به این ترتیب که بعد از آبگرفتگی سنگهای آهکی دچار رطوبت میشوند که بر اثر مرور زمان و سرد شدن هوا و یخ زدگی دچار ترک میشوند که آسیبهای جدی به مجموعه را در پی خواهد داشت.
یک روز پیش هم روزنامه گسترش در گزارشی با اشاره به آبگرفتگی محوطه پاسارگاد نوشت که تصاویر موجود از بارندگی در شیراز نشان میدهد که کاخ بار عام، زمینهای اطراف مجسمه انسان بالدار و تل تخت دچار آبگرفتگی شدهاند.
مدیر سابق پایگاه داخلی تخت جمشید با اشاره به همایشی که زمستان ۸۹ در پاسارگاد برگزار شد و در جریان آن شماری از متخصصان ایتالیایی و ایرانی درباره شیوههای نوین مرمتی و حفاظت از مجموعه پاسارگاد صحبت کردند، گفت: نمیتوان در محوطههای تاریخی مثل پاسارگاد و تخت جمشید قسمت به قسمت را مسقف کرد و برای پیشگیری از جاری شدن آب باران راهکارهای دیگر مطرح است که قرار شد این راهکارها توسط هیات مشترک ایران و ایتالیا انجام شود. در این گزارش تاکید شده است که مدیران مجموعه حاضر به ارائه اطلاعات لازم در این باره نیستند.
خبرگزاریها فروردین ماه سال گذشته هم از آبگرفتگی محوطه تخت جمشید بر اثر بارشهای بهاری خبر دادند. مقامات میراث فرهنگی اما این موضوع را چندان مهم ندانستند و شماری از آنها عکسهای منتشر شده از گلسنگ و آبگرفتگی را جعلی دانستند.
بهمن ماه ۹۰ هم گزارشی در رسانههای داخلی منتشر شد که بر اساس آن پایه ستونهای کاخ اختصاصی کورش که به کاخ نشیمن و کاخ کورش معروف است در آستانه نابودی عنوان شده بود.
دلیل تخریب این بنا که یکی از سازههای پاسارگاد است، نفوذ آب باران در گذر زمان اعلام شد.