حضور نشر چشمه که پروانه فعالیت آن از چند ماه پیش تعلیق شده بود، ممنوع اعلام شد.
در حالی که پیش از این، معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از احتمال حضور ناشرین «تعلیقی» در بیست و پنجمین دوره نمایشگاه کتاب تهران خبر داده بود، مدیر روابطعمومی معاون فرهنگی ارشاد روز یکشنبه، سوم اردیبهشت اعلام کرد که نشر «چشمه» به دلیل داشتن پرونده قضایی به هیچ عنوان اجازه حضور در نمایشگاه کتاب را ندارد.
مهدی جعفری تاکید کرد: باید اطلاعرسانی شود که عدم حضور برخی ناشران متخلف در نمایشگاه کتاب به دلیل داشتن پرونده قضایی است و حضور این ناشران در نمایشگاه از اختیارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم خارج است.
او البته درمورد حضور یا عدم حضور دو نشر «ثالث» و «پیدایش» که فعالیتشان تعلیق شده، ابراز بیاطلاعی کرده است.
نشر «چشمه» اما این اتهامات را رده کرده و روابط عمومی آن اعلام کرده است که «تاکنون هیچ پروندهای علیه نشرچشمه در هیچیک از محاکم قضایی کشور تشکیل نشده و هیچ حکمی هم صادر نشده است.»
نشر چشمه در اطلاعیهای که برای خبرگزاریهای ایران فرستاده، تاکید کرده که «در طول نزدیک به سه دهه فعالیت این انتشاراتی، کلیه کتابهای منتشرشده نشر چشمه با مجوز وزارت ارشاد و با رعایت قوانین و مصوبههای جاری بوده است.»
قائم مقام نمایشگاه کتاب هم روز شنبه اعلام کرده بود که نشر «چشمه» نمیتواند در نمایشگاه کتاب امسال حاضر شود.
داریوش رضوانی همچنین گفته بود: هر ناشری که برایش حکم قضایی صادر شده باشد نمیتواند در نمایشگاه حاضر شود از این رو نشر «چشمه» نمیتواند در نمایشگاه بیست و پنجم کتاب تهران حضور یابد.
او در شرایطی از صدور حکم قضایی برای نشر «چشمه» خبر داده که پیش از این گفته میشد پرونده این نشر و همچنین نشر ثالث و نشر پیدایش در هیئت رسیدگی به ناشران بررسی شده است.
در عین حال بهمن دری، معاون امور فرهنگی ارشاد هفته گذشته ابراز امیدواری کرده بود که ناشران تعلیقی نیز بتوانند در نمایشگاه امسال شرکت کنند و محرومیتشان به نمایشگاه کتاب تعمیم داده نشود.
او البته یادآور شد که این محرومیت در صورتی اعمال نخواهد شد که «تخلفات» ناشران مکرر روی نداده باشد.
آقای دری به «معدود ناشرانی» که به زعم او تعدادشان از انگشتان دو دست هم تجاوز نمیکند توصیه کرد که نسبت به تغییر رویه در فعالیتهای حرفهای خود اقدام کنند.
اما خبرگزاری اصولگرای فارس به این خبر واکنش نشان داد و نوشت که «بنا بر اخبار موثق»، «لابیها و فشارهای پشت پرده به این وزارتخانه» منجر به چنین تصمیمی شده است.
در همین رابطه، محمود آموزگار، دبیر اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران درباره حضور سه انتشارات که فعالیتشان معلق شده، به خبرگزاری مهر گفت که با موافقت معاونت فرهنگی وزارت ارشاد، حضور نشر «چشمه»، نشر «ثالث» و نشر «پیدایش» که پروندهشان در هیئت رسیدگی به تخلفات این معاونت در دست بررسی است، بلامانع اعلام شده است.
وزارت ارشاد در زمستان سال ۹۰، امتیاز نشر چشمه و انتشارات ثالث را به طور موقت لغو کرد. این اتفاق پس از آن افتاد که وزارت ارشاد از مدیران این دو نشر به اتهام «نشر اکاذیب» شکایت کرد.
موضوع شکایت در ارتباط با خبری بود که پنجم دی ماه جمعی از کتابفروشان خیابان کریمخان زند تهران اعلام کردند. آنها که در کافه کتاب «کتابفروشی ویستار» میزبان شهردار منطقه شش تهران و جمعی از مسئولان شهری این منطقه بودند، از تعطیلی ۱۰۰ کتابفروشی در تهران، در یک ساله گذشته خبر دادند.
معاونت امور فرهنگی وزارت ارشاد اما موضوع تعطیلی ۱۰۰ کتابفروشی در سطح تهران را «دروغ» دانسته و گفته بود که برای «روشنگری در افکار عمومی و جلوگیری از نشر اکاذیب»، از نشر چشمه و یک ناشر دیگر شکایت کرده است.
نشر چشمه از سال ۱۳۶۴ دایر شده و در حوزه ادبیات داستانی، هنر و شعر، سیاست، اقتصاد، جامعهشناسی، فلسفه، تاریخ و علوم انسانی فعالیت میکند و نویسندگانی مانند احمد شاملو، محمود دولتآبادی، فریدون مشیری، علیاشرف درویشیان، صادق هدایت، هوشنگ ابتهاج و محمدرضا شفیعی کدکنی ازجمله شاعران و نویسندگان ایرانی هستند که با این موسسه انتشاراتی همکاری داشتهاند.
میزان سانسور کتاب در دولتهای نهم تا جایی پیش رفت که حتی محمود احمدینژاد در مناظره معروف تلویزیونیاش با میرحسین موسوی در جریان تبلیغات انتخابات ریاستجمهوری ۸۸ این تنها نکتهای بود که او به عنوان ضعف در دولتش پذیرفت و گفت در این زمینه تجدیدنظر میکند.
۲۹ تیرماه سال گذشته نیز رهبر جمهوری اسلامی خواستار جلوگیری از ورود کتابهای به زعم او «مضر» به جامعه شد. او گفت که نمیتوان بازار کتاب را آزاد گذاشت تا کتابهای «مضر» وارد جامعه شوند.