آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرد که یوکیا آمانو، مدیرکل این آژانس، دوشنبه ۲۱ مه (اول خرداد) برای گفتوگو با مقامهای ایرانی وارد تهران خواهد شد.
براساس اعلام آژانس قرار است آقای آمانو در مدت سفر یک روزه به تهران با سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی و برخی از مقامهای ارشد دولت ایران درمورد «موضوعاتی که تامینکننده منافع دوطرف باشد»، گفتوگو کند.
هرمن ناکه آرتز، معاون مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در امور پادمانی، و رافائل ماریانو گروسی، دستیار مدیرکل، آقای آمانو را در این سفر همراهی خواهند کرد.
با اعلام سفر آقای آمانو به ایران برخی دیپلماتهای غربی گفتهاند که ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی در مسیر رسیدن به توافق برسر برخی موضوعات مورد اختلاف دوطرف هستند.
یک دیپلمات غربی به خبرگزاری رویترز گفته است که آقای آمانو با اطمینان نسبت به توافق دوطرف به ایران میرود.
دیپلماتهای غربی نزدیک به آژانس گفتهاند که بهنظر میرسد ایران علاقهمند به توافق برسر «یک دیدگاه بهاصطلاح ساختاری» است که براساس آن به سوالها و نگرانیهای آژانس پیش از گفت وگوهای بغداد پاسخ دهد.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی از ایران خواسته به سؤالات مطرح شده در گزارش نوامبر سال گذشته پاسخ شفاف دهد؛ به گفته آژانس براساس اطلاعات دقیق بهدست آمده از منابع مستقل ایران احتمالاً درحال پیشرفت توانمندی و فناوری ساخت بمب اتم است.
آقای آمانو در آن زمان این اطلاعات را «معتبر» دانسته و گفته بود که آژانس قصد دارد هیاتی بلندپایه به ایران بفرستد تا جوانب «نگرانکننده» برنامه هستهای ایران را بررسی کند.
ایران این اطلاعات را ساختگی دانست اما دیدهبان هستهای سازمان ملل از تهران خواسته اجازه دهد بازرسان آژانس از مراکز هستهای ایران ازجمله سایت پارچین بازدید کنند زیرا به گفته آژانس ایران احتمالا در این سایت پژوهش ساخت سلاح هستهای انجام داده است.
دیپلماتهای غربی گفتهاند که احتمالا ایران سایت پارچین را از وجود فعالیتهای هستهای و آزمایش موادمنفجره خطرناک پاک کرده است اما ایران این تردید را رد کرده است.
ایران اتهامهای غرب درمورد اهداف ساخت سلاح هستهای را ردکرده و از ضرورت رسیدن به یک توافق دوطرفه پیش از بازرسی از سایت پارچین سخن گفته است.
مارک فیتز پتریک، کارشناس تکثیر هستهای، گفته است: سفر آقای آمانو به ایران نشانگر آن است که ایران و آژانس درنهایت به توافق نزدیک میشوند.
ایران و گروه ۵+۱ شامل آمریکا، روسیه، چین، بریتانیا، فرانسه و آلمان ماه گذشته پس از یک وقفه ۱۵ماهه، گفت وگوهای هستهای را در بغداد ازسرگرفتند.
در این وقفه ۱۵ ماهه غرب تحریمها را علیه ایران تشدید کرد و بانکها و تجارت نفت ایران را هدف قرار داد.
تحلیلگران گفتهاند که ازسرگیری دیپلماسی گفتوگو فرصت رفع تنشها و نگرانیها درمورد بروز جنگ جدید در خاورمیانه را فراهم میکند.
قرار است دور بعدی گفت وگوهای ایران و گروه ۵+۱ روز ۲۳ مه (سوم خرداد) در بغداد برگزار شود.
آقای فیتزپتریک، کارشناس تکثیر هستهای، تأکید کرده است: ایران ظاهرا میخواهد با رویکرد مثبت به مذاکرات بغداد برود، رویکردی که نشانگر انعطافپذیری این کشور است به امید آنکه به منافع خود بازگردد.
نمایندگان ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی در روزهای ۱۴ و ۱۵ مه (۲۵-۲۶ اردیبهشت) در وین گفت وگو کردند و قرار است همزمان با سفر آقای آمانو به تهران در روز دوشنبه، آنها باردیگر در وین گفت وگو کنند.
یوکیا آمانو که موضع سرسختی دربرابر برنامه هستهای ایران داشته پیش از این گفته بود که سفر او به تهران باید به «نتایج محکم» برسد.
ایران و آژانس از چهار سال پیش برسر برخی موضوعات ازجمله دسترسی بازرسان آژانس به تأسیسات و اطلاعات برنامه هستهای این کشور اختلافنظر داشتهاند.
دیپلماتهای غربی گفتهاند که از هر نشانهای که تمایل ایران را برای ازسرگیری دیپلماسی و گفت وگو نشان دهد، استقبال میکنند.
آنها درعین هشدار دادهاند: از آن جایی که ایران پیش از این وقتکشی کرده بود تا برنامه هستهای خود را گسترش دهد باید منتظر ماند و دید که آیا واقعاً آژانس و ایران به یک توافق عملی خواهند رسید.
علیاصغر سلطانیه، سفیر و نماینده دائم ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی، سفر یوکیا آمانو به ایران را تائید کرده است.
علیاکبر صالحی، وزیر امور خارجه ایران، نیز با تائید این سفر اعلام کرده است که آقای آمانو برای رایزنی درباره همكاریهای آژانس و جمهوری اسلامی ایران به تهران سفر میكند.
آقای صالحی به ایرنا گفته است که قرار است آمانو در این سفر با سعید جلیلی و فریدون عباسی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، گفت وگو کند.