در آستانه مذاکرات هستهای ایران، نمایندگان سنای آمریکا لایحهای را علیه این کشور تصویب کردهاند که براساس آن تحریم بخشهای اقتصادی و نفتی ایران تشدید شده است.
براساس این لایحه اگر ازنظر دولت آمریکا محرز شود که «شرکت ملی نفت ایران» و «شرکت ملی نفتکش ایران» ازطرف سپاه پاسداران انقلاب اسلامی فعالیت میکنند، هرگونه مراوده بازرگانی با این دو نهاد ایرانی متوقف خواهد شد.
این لایحه از دولت آمریکا خواسته است که فهرستی از مقامهای ایران و اعضای خانواده آنها منتشر کند که به گفته این لایحه، در برنامه هستهای ایران دخالت دارند یا تحریمها را نقض کردهاند تا از ورود آنها به خاک آمریکا جلوگیری شود.
طبق این لایحه شرکتهایی که تحت مقررات «کمیسیون بورس و اوراق قرضه» آمریکا فعالیت دارند باید هرگونه مراوده تجاری با ایران را به نهادهای مربوطه در دولت آمریکا گزارش دهند.
سنای آمریکا هدف از تصویب این لایحه را تنگتر کردن حلقه فشار بر بخش نفت ایران اعلام کرده است.
سناتور رابرت منندز، از حزب دموکرات آمریکا، پس از تصویب این لایحه گفت: آمریکا با این لایحه به ایران نشان خواهد داد که از خواستههای خود عقبنشینی نمیکند.
مارک کرک، سناتور جمهوریخواه، از تهیهکنندگان متن این لایحه نیز با انتشار بیانیهای اعلام کرد: امروز سنای آمریکا به رهبران ایران هشدار داد که یا باید فعالیتهای غنیسازی اورانیوم را متوقف کنند یا با دور دیگری از تحریمهای اقتصادی آمریکا روبهرو شوند.
آمریکا، متحدان آن و اسرائیل گفتهاند که ایران در پوشش برنامه هستهای و با استفاده از فناوری غنیسازی اورانیوم، قصد ساخت سلاح اتمی دارد. ایران این اتهام را ردکرده و اهداف برنامه هستهای خود را صلحآمیز اعلام کرده است.
سنای آمریکا این لایحه را پنجشنبه هفته گذشته به رأی گذاشته بود اما سناتورهای جمهوریخواه مانع از رایگیری شده و گفتند که به زمان بیشتری برای بررسی این لایحه نیاز دارند و این که این طرح باید تا حد امکان شدید و محکم باشد.
مجلس نمایندگان آمریکا دسامبر گذشته این لایحه را تصویب کرده بود و اکنون سنا و مجلس نمایندگان باید درتمام موارد مطرح شده در این لایحه به توافق برسند تا باراک اوباما، رئیسجمهور آمریکا آن را امضا و به قانون تبدیل کند.
این لایحه در شرایطی تصویب شده که قرار است روز چهارشنبه ۲۳ مه (سوم خرداد) نمایندگان ایران و گروه ۵+۱ شامل آمریکا، روسیه، چین، بریتانیا، فرانسه و چین در بغداد مذاکرات حساس برنامه اتمی ایران را ادامه دهند. دور نخست این گفت وگوهای هستهای ماه گذشته در استانبول برگزار شد.
یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، که روز دوشنبه ۲۱ مه (اول خرداد) به تهران سفر کرد، از امضای توافقنامه میان ایران و آژانس در آیندهای بسیار نزدیک خبرداد.
تصویب این لایحه سنای آمریکا علیه ایران واکنشهایی درپی داشته است.
پل پیلار، تحلیلگر پیشین سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) در امور خلیج فارس و خاور نزدیک، گفته است: در آستانه مذاکرات بغداد، هرگونه تحریم جدید علیه ایران مخرب خواهد بود زیرا ایران فکر میکند که غرب به تضعیف حکومت این کشور بیش از رسیدن به توافق علاقهمند است.
این لایحه سنای آمریکا در شرایطی تصویب شده که تحریمهای آمریکا و اتحادیه اروپا علیه سیستم بانکی و خرید نفت ایران به ترتیب ۲۸ ژوئن و اول ژوئیه اجرا خواهد شد.