دولت آمریکا هفت کشور را که واردات نفت از ایران را تا حد قابل توجهای کاهش دادهاند، از تحریمهای تنبیهی ایالات متحده در رابطه با ایران معاف کرد.
هیلاری کلینتون، وزیر امورخارجه آمریکا، روز دوشنبه، ۲۲ خردادماه، کشورهای هند، ترکیه، مالزی، آفریقای جنوبی، سریلانکا و تایوان و کره جنوبی را از تحریمهای آمریکا معاف کرد.
این موضوع به معنای آن است که بانکها و موسسات مالی این کشورها به خاطر همکاری با ایران تنبیه نمیشوند. این معافیت پس از دورهای ۱۸۰ روزه تجدید خواهد شد.
این کشورها به ۱۱ کشور دیگر، بلژیک، بریتانیا، جمهوری چک، فرانسه، آلمان، یونان، ایتالیا، هلند، لهستان، اسپانیا و ژاپن پیوستند که پیش از این به دلیل کاهش میزان محسوسی از وابستگی خود به نفت ایران، از قانون آمریکا مستثنی شده بودند.
چین تا ۲۸ ژوئن یعنی ۱۶ روز دیگر فرصت دارد تا واردات نفت از ایران را کاهش دهد، در غیر این صورت، مشمول مجازاتهای دولت آمریکا خواهد شد.
خانم کلینتون در بیانیهای در این باره گفت: این معافیتها ثابت میکند که تحریمها به قصد فشار بر ایران برای توقف برنامه هستهای خود موثر واقع شده است.
همچنین در این بیانیه آمده که با کاهش خرید نفت از ایران، ما پیام قاطعی به رهبران ایران میفرستیم: تا زمانی که ایران به دنبال رفع نگرانیهای جامعه بینالمللی درباره برنامههای هستهای نباشد، آنها همچنان با انزوا و فشار روبهرو خواهند بود.
مقامات رسمی آمریکا اعلام کردهاند که صادرات نفت ایران در یک سال گذشته از ۲.۵ میلیون بشکه در روز، به ۱.۲ یا ۱.۸ میلیون بشکه در روز کاهش یافته و یکی از منابع کلیدی درآمد برای حکومت ایران را که به خواستههای جامعه بینالمللی برای اثبات صلحآمیز بودن برنامههستهای بیاعتناست، مسدود کرده است.
تحریمهای آمریکا علیه آن دسته از موسسات مالی خارجی اعمال میشود که با بانک مرکزی ایران معامله کنند. این موسسات در صورت زیر پا گذاشتن این قانون، از ادامه فعالیت در بازار مالی و بانکی محروم خواهند شد.
آنها از بانکهای مرکزی کشورهای خارجی خواستهاند که تنها از انجام معاملاتی که مربوط به خرید و فروش نفت یا محصولات پتروشیمی ایران است، خودداری کنند. این قانون در صورتی اجرا خواهد شد که دولت آمریکا مطمئن شود که جایگزینی برای نفت ایران وجود دارد تا از افزایش قیمت نفت جلوگیری شود.
نگرانیهایی وجود دارد که با فشار بر مشتریان نفت ایران، ممکن است قسمت نفت بسیار بالا برود و کشورهایی که واردات نفت از ایران را کاهش دادهاند، برای جبران نیاز خود نفت را با قیمتی بالاتر از کشورهای دیگر نفت بخرند.
اگرچه اندکی پیش از بیانیه هیلاری کلینتون، کاخ سفید پیشبینی کرد که مشکلی پیش نخواهد آمد.
از طرف دیگر، بهای نفتخام سیر نزولی در پیش گرفته و در چند روز گذشته به زیر ۸۳ دلار نیز رسیده است، این قیمت نسبت به اوج قیمت در چند ماه گذشته که حتا به مرز ۱۱۰ دلار رسید، نزدیک به ۲۵ درصد کاهش داشته است.