وزیر نفت ایران امروز در مجلس گفته که عقب ماندگی ایران در توسعه میادین مشترک نفتی با دیگر کشورها «فاحش» است و ایران توانایی کمی در برداشت از این میادین دارد.
رستم قاسمی که امروز یکشنبه در جلسه علنی مجلس حضور پیدا کرده بود توضیح داد که ایران تنها قادر است ۲۵ درصد از میادین مشترک نفت و گاز برداشت انجام دهد که از میانگین جهانی بسیار پایین‌تر است.
به گفته وزیر نفت این ناتوانی در حالی است که اگر ایران بتواند یک درصد به ظرفیت برداشت خود از این میادین اضافه کند معادل با تولید ۶ میلیارد بشکه نفت خواهد بود. این رقم برابر با تولید ۵ سال نفت ایران است.
ایران در ۲۶ نقطه با کشورهای همجوار میدان مشترک نفت و گاز دارد که ۱۵ میدان در دریا قرار دارد و ۱۱ میدان نفت و گاز هم در مناطق خشکی واقع شده است.
قطر، عربستان، کویت و عراق بیشترین بهره‌برداری را از میادین مشترک نفت و گاز با ایران دارند.
حالا وزیر نفت می‌گوید بر اساس برنامه‌های این وزارتخانه باید تا پایان سال جاری وضعیت تمام میدان‌های مشترک روشن شده و عملیات اجرایی برداشت انرژی از آن‌ها آغاز شود.
آقای رستمی به نمایندگان گفت که بر اساس طرح وزارت نفت قرار است تا پایان برنامه پنجم میزان برداشت ایران از ذخایر مشترک نفتی به چهار برابر فعلی افزایش پیدا کند و امکان برداشت از میادین گازی هم ۲.۵ برابر شود.
این موضوع در گرو سرمایه گذاری‌های ۲۵۰ میلیارد دلاری بر اساس برنامهپ نجم توسعه است. که به گفته وزیر نفت با سرمایه‌گذاری سالانه ۵۰ میلیارد دلار امکانپذیر است.
به گفته این مقام وزارت نفت ایران با ۶۰۰ میلیارد بشکه نفت در جا که ۱۵۵ میلیارد آن قابل برداشت است و ۳۴ تریلیون متر مکعب گاز بزرگ‌ترین دارنده ذخایر هیدروکربوری جهان است.
وزیر نفت همچنین در بخش دیگری از صحبت‌هایش از میزان مصرف انرژی در ایران انتقاد کرد و گفت مصرف ایران چهار برابر متوسط جهانی و حتی بیشتر از چین و ۲.۵ برابر ترکیه است. به گفته آقای رستمی، این میزان بالای مصرف گاز در ایران، باعث برابر شدن تراز ایران در واردات و صادرات گاز شده است.
بر اساس گزارش‌ها، ایران به دلیل عدم سرمایه‌گذاری، نداشتن فن‌آوری و تجهیزات در هفت سال گذشته نتوانسته است از میادین مشترک نفت و گاز مانند رقبا برداشت کند.
کار‌شناسان تحریم‌های بین المللی، کمبود منابع مالی و خلف وعده پیمانکارانی که گسترش میادین نفت و گاز را در ایران بر عهده دارند از جمله دلایل عقب ماندگی ایران از رقبا اعلام می‌کنند.
در این ارتباط امروز بعد از اظهارات وزیر نفت، علی لاریجانی رئیس مجلس گفت در حالی که نوک فلش زورگویان بین المللی به سمت کارهای وزارت نفت است، باید در داخل ایران زمینه بودجه و سرمایه‌گذاری برای وزارت نفت فراهم شود. به گفته آقای لاریجانی ایران برای بهره‌برداری از میادین مشترک انرژی باید به محدودیت‌ها توجه کند.
همچنین تعدادی از نمایندگان از رستم قاسمی خواستند که هر چه سریع‌تر در زمینه توسعه از میادین مشترک نفتی و گازی اقدام کند.
ناصر سودانی نماینده اهواز در این ارتباط گفت ایران در حالی امکان برداشت مناسب از میادین نفت و گاز مشترک را ندارد که «قطر به شکل سرسام آوری از میادین مشترک برداشت می‌کند»
این نماینده مجلس همچنین گفت اگر ایران نتواند سرمایه گذاری ۱۲۸ میلیارد دلاری در حوزه سرمایه‌گذاری بالادستی نفت و گاز را محقق کند به جای پیشرفت «پسرفت» می‌کند.
سازمان بازرسی کل کشور هم در آخرین گزارش خود تصریح کرده است: برداشت ایران از طرح توسعه لایه مشترک نفتی پارس جنوبی در حالی هنوز به ۳۵ هزار بشکه نرسیده است که قطر روزانه ۴۵۰ هزار بشکه برداشت می‌کند و این بدان معناست که برداشت نفتی قطر از پارس جنوبی حداقل ۱۳ برابر ایران است.
موسی الرضا ثروتی نماینده بجنورد هم با انتقاد از عدم جذب سرمایه‌گذاری مناسب در حوزه نفتدو گاز گفت سرمایة‌گذاری سالی ۵۰ میلیارد دلار در صنایع بالادستی نفت با وجود گذشت دو سال از اجرای برنامه پنجم محقق نشده است.
ایران یکی از بزرگ‌ترین دارندگان نفت و گاز در دنیاست. این کشور پس از روسیه، بیشترین ذخایر گاز در جهان را دارد و همچنین به عنوان پنجمین تولیدکننده بزرگ نفت در جهان شناخته می‌شود.
ایران کشور به دلیل تحریم‌های بین‌المللی نتوانسته حجم عمده‌ای از گاز طبیعی خود را صادر کند. بخش بزرگی از ذخیره گاز کشور در منطقه عسلویه، موسوم به میدان گازی پارس جنوبی متمرکز است.
در همین حال، بسیاری از شرکت‌های غربی که تخصص و فن‌آوری استخراج نفت و گاز دارند به دلیل اعمال تحریم‌ها علیه ایران از سرمایه‌گذاری در میدان‌های نفت و گاز ایران خودداری کرده‌اند.
با خودداری شرکت‌های اروپایی از سرمایه‌گذاری در نتیجه این تحریم‌ها، دولت ایران برای سرمایه‌گذاری در زمینه استخراج منابع نفت و گاز خود، متوسل به شرکت‌های آسیایی از جمله پیمانکاران چینی شد که آن‌ها نیز در اجرای تعهدات خود تاخیر داشته‌اند.
خروج شرکت‌های خارجی از پروژه‌های نفت و گاز موجب شده است تا دولت برای جذب اعتبارات داخلی تلاش کند.
در این میان سپاه پاسداران حضوری پررنگ در توسعه طرح‌هایی نفت و گاز به ثبت رسانده است. تاکنون توسعه شش فاز میدان گازی پارس جنوبی به قرارگاه خاتم‌الانبیاء وابسته به سپاه پاسداران واگذار شده است. اما روند کند توسعه فازهای پارس‌جنوبی چندین بار انتقاد را به دنبال داشته است.
